Antik Yakındoğu, Mısır, Yunan ve Roma'da Kentsel Yaşamın Arkeolojisi

Antik Kentler

Charles Gates

Antik Kentler Posts

You can find Antik Kentler books, Antik Kentler quotes and quotes, Antik Kentler authors, Antik Kentler reviews and reviews on 1000Kitap.
2024 yılı içerisinde bakmayı düşündüğüm kitaplar.. +neden okuyacaklarım listesine eklemedin de böyle ileti şeklinde yazdın bunları? -çünkü okumayı değil bakmayı düşünüyorum. baktıktan sonra okuyup okumayacağıma dair karar vereceğim.
Klasik dönem öncesi antik çağlarda modern Türkiye'nin Asya'daki topraklarına karşılık gelen bölge için yaygın olarak Yunanca"doğu" anlamına gelen sözcükten türetilen Anadolu(Anatolia) kullanılırdı.
Sayfa 197 - KÜYKitabı okudu
Reklam
Antik Yunan ve Roma'da başlıca yazım materyali, özellikle Nil Deltası'nda yetişen saz benzeri bir bitkiden (cyperus papyrus) elde edilen papirüstü. MÖ ikinci yüzyılda bir kıtlık sırasında Pergamonlular o zamana dek fazla kullanılmayan alternatif bir materyale ağırlık verdi: İşlenmiş ve sıyrılmış dana veya kuzu derisinden yapılan parşömen (hatta bu sözcük "Pergamon" adından türemiştir) veya tirşe. Rulolar halında sarılamayacak kadar kalın olan bu deriler, sayfalar halinde kesilerek bir arada duracak şekilde ciltlenirdi; böylece bugün de kullandığımız kodeks, yani sayfalı kitap biçimi ortaya çıkmış oldu. Geç antikçağlarda parşömenin papirüs karşısındaki zaferi Hıristiyanların uygulamalarıyla gelmiştir; MS ikinci yüzyıldan itibaren, daha dayanaklı parşömen ve kodeks dini metinler için tercih edilen materyal ve biçim haline geldi.
Sayfa 389Kitabı okudu
Yaklaşık MÖ 350'de Priene tekrar kurulurken, güneyde pek de uzak olmayan Halikarnassos kentinde, Yunan dünyasındaki cenaze anıtlarının en ünlüsü inşa ediliyordu: Mausoleion. Vergina'daki mezarlardan farklı olarak Mausoleion, kraliyet itibarını halk önünde gözle görülür, pahalı bir şekilde sergiliyordu. Halikarnassos (bugünkü Bodrum), demir çağında Doğu Ege'ye göçler sırasında Yunalı Dorların kurduğu küçük bir limandı; daha sonra İonya konfederasyonuna katıldı. En ünlü yurttaşı tarihçi Herodotos'tu. MÖ dördüncü yüzyılda, Karia olarak bilinen bu bölge, Persliler adına denizden içerideki Mylasa'dan (bugünkü Milas) Yunanlı olmayan Karianlı Hekotomnos ailesince yönetilirdi. MÖ 377'de tahta çıktıktan kısa süre sonra Mausolos, başkentini Mylasa'dan kıyıya Halikarnossos'a taşıdı ve burayı yeni tahkimatlar, korunan bir liman, tapınaklar ve bir sarayla donattı. Ölümü üzerine, dul eşi ve kız kardeşi (Mısır geleneğinde bir kraliyet evliliği) Artemisia'nın gözetiminde, Prieneli Pyhios ve Paraslu Satyros tarafından tasarlanan ve Yunan tarzında süslenen muhteşem mezarı tamamlandı. Tasarımı, kullanılan malzemeler ve süslemeleri o kadar harikaydı ki mezarın adı olan Mausoleion (Türkçede Mozole) toprak üstündeki tüm şık cenaze anıtlarını belirtmek için gündelik dilde kullanılır oldu.
Sayfa 378Kitabı okudu
Atletizm gibi tiyatro da dini bir kutlama olarak gelişmişti, ama her zaman tanrı Dionysos'un şerefine düzenlenirdi. Sahnelenen dans, geçiş, müzik ve ilahi performanslarının tümü de orkestra denen alçak düz bir zeminde sergilenir, seyircilerse theatron adı verilen yüksek alanda otururdu.
Sayfa 353Kitabı okudu
Daha geç klasik dönemde (MÖ dördüncü yüzyıl) oyunların dini anlamı azalmaya başlamıştı. Olympia'da, bu eğilim kendisini kutsal bölge içinde siyasal bir anıtın yapılmasıyla gösterir: MÖ 330'larda yapılan, şık şekilde donatılmış yuvarlak bir bina olan Philippeion, Yunanistan fatihi Makedonyalı II. Philippos'un ve ailesinin altın ve fildişinden heykellerini barındırıyordu. Atletlerin profesyonelliği de artıyordu, öyle ki Roma döneminde atletler geçimlerini halkı eğlendirmeye yönelik çok sayıda festivalden oluşan bir turneyi sürdürerek kazanıyorlardı. Ama Hıristiyanlara göre bu tür yarışmalar pagan tanrılarıyla bağlantıları yüzünden lekelenmişti ve yasaklanmaları gerekiyordu. MS 393'te, I. Theodosius'un emriyle Olimpiyat Oyunları da dahil tüm pagan festivaller yasaklandı.
Sayfa 339Kitabı okudu
Reklam
Yalnızca belli kadınların yarışları seyretmesine izin veriliyordu: Varlığı gerekli olan hasat tanrıçası Demeter Chamyne'nin baş rahibesi ve rahibeleri ile zaman içinde bakire olmayan bekar kadınlar ve Dio Chrysostom'a göre "namusundan emin olunmayan kadınlar." Evli kadınların izleyici olması katı şekilde yasaktı. Bu tuhaf kurallar, oyunlar ile bereket ritüelleri arasındaki eski bir bağlantıya işaret ediyor olabilir. Dört yılda bir Olympia'da tanrıça Hera'nın onuruna Heraia adı verilen kadınların katıldığı oyunlar düzenlenirdi. Tek etkinlik üç farklı yaş grubundan kızların katıldığı koşu yarışıydı.
Sayfa 338Kitabı okudu
Oyunların uzun tarihi boyunca etkinlik programı değişikliklere uğradı. Ancak ilk gün, her zaman dualara kurbanlara ve yarışmacılar, erkek akrabaları ve antrenörlerine Bouleuterion, yani Halk Meclisi binasındaki Zeus Horkeios (Yeminlerin Zeus'u) heykeli önünde dürüst yarışma yemini etmelerine ayılmıştı. Yarışmalar üç ile beş gün arasında sürer, bunu kapanış törenleri ile zafer taçlarının kazananlara verilişi izlerdi. Etkinlikler arasında çeşitli mesafelerde koşu yarışları; yarışmacıların zırh giydikleri bir koşu yarışı; boks; güreş; güreş ve boksun her şeyin serbest olduğu bir bileşimi olan pankration; disk fırlatma, uzun atlama, cirit, koşu ve güreş olmak üzere beş daldan oluşan pentatlon ve iki ve dört atlı takımların katıldığı araba yarışları bulunurdu. Sporların çoğu bize aşina olmasına rağmen, kullanılan ekipmanlar ve yapılış tarzları tuhaf görünebilir. Örneğin uzun atlayıcılar kendilerini iki ellerinde tuttukları ağırlıkların yardımıyla öne fırlatırken, boksörler ellerini yalnızca deri şeritleriyle korurdu; Helenistik dönemde hafifçe korumaları eldivenler ortaya çıkacaktı. Bugün bize garip gelen bir başka nokta da yarışmacıların çıplaklığıdır. MÖ sekizinci yüzyıl sonlarında yerleşen bu uygulama, sevimli ama pek tatmin edici olmayan antik bir açıklamaya göre, bir koşucunun şortu düşmesine rağmen yarışı kazanarak halkı çok etkilemesiyle başlamıştı.
Sayfa 337Kitabı okudu
Olimpiyat Oyunları başlamadan önce yarışmacıların bir ay boyunca Elis'te antremen yapmaları gerekiyordu. Festivalden hemen önce, görevliler, atletler ve kafileleri Olympia'ya yürürler, 58 km'lik yolculuk iki gün sürerdi. Bu sırada da seyirciler ile onlara yemek, kalacak yer, adaklık armağanlar ve hatıra eşyalar sağlayanlar her köşeden Olympia'ya akın ederdi.
Sayfa 337Kitabı okudu
Olimpiyat oyunları dört yılda bir, yaz sonunda, orta günü yaz gündönümünden sonraki ikinci veya üçüncü dolunaya denk gelecek şekilde düzenlenirdi. Olympia'nın bağlı olduğu yakınlardaki Elis kentinden haberciler, Yunan dünyası boyunca yol alarak festivalin tarihlerini duyurup, katılımcıları davet eder ve özel Olimpiyat ateşkesini ilan ederlerdi. Daha sonra üç aya tamamlanacak olan bir aylık dönem boyunca yarışmacı gönderen şehir-devletler silahlarını bırakmayı ve tartışmalarını askıya almayı kabul ederdi. Olimpiyat Oyunları'nın uzun tarihi boyunca siyasal tartışmaların yarışmayı tehlikeye sokacak kadar kızışmasına nadiren rastlanırdı. Bunun aksine Nemeia Oyunları'nda yakın devletlerin rekabetine daha sık rastlanırdı.
Sayfa 337Kitabı okudu
54 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.