Önsöz
Mustafa Kemal Paşa liderliğinde yürütülen Millî Mücadele Hareketi çerçevesinde Türk milleti Sevr ile diretilen hükümlere karşı gelmiş ve bu irade ile bağımsız Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur. Mustafa Kemal, Milli Mücadele sırasında Türk toplumunu dağılma tehlikesinden kurtararak yerel güçleri Müdafa-i Hukuk hareketi ile bir çatı altında birleştirmiştir. Bu bağlamda Millî Mücadele döneminde Kastamonu halkı, Kuvva- yi Millîye hareketinin yanında yer almış özellikle Açıksöz gazetesi ile yapılan yayınlarla ülke gündemini yine basın yoluyla oluşturmada önemli hizmetlerde bulunmuştur. İstiklâl Savaşı’nın kazanılmasından sonra Cumhuriyetin kurulması ve Türk inkılâbının gerçekleştirilmesinde Kastamonulular, Atatürk’ün övgü ve takdirini kazanmışlardır.
Atatürk’ün Kastamonu gezisi ile başlatılan şapka ve kıyafet inkılâbı sonucunda Kastamonulular tarafından yalnız şapka değil, bir kıyafet inkılâbı olan bu gün yerel kutlamalarla geleneksel hale getirilmiştir. Bu anlamlı gün ve inkılâbın kutlanması geleneği günümüzde de “Atatürk’ün Kastamonu Seyahati, Şapka ve Kıyafet İnkılâbı” adı altında çeşitli etkinliklerle sürdürülmektedir.
Bu çalışmada Mustafa Kemal’in Kastamonu gezisi ile başlattığı şapka ve kıyafet inkılâbı arşiv belgelerinin ışığında ele alınmıştır. Çalışmanın ekler kısmı, Mustafa Kemal Paşa’nın Kastamonu gezisi çerçevesinde Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlığınca tasnif edilen konuya ilişkin 1925 yılı Ağustos ayına ait belgelerden oluşmaktadır. Osmanlıca olan söz konusu belgeler ile birlikte, belgelerin transkripsiyonları da kronolojik bir sıralamaya tabi tutularak verilmiştir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde gerçekleştirilen Türk inkılabının bir halkası olan Kastamonu seyahati, şapka ve kıyafet inkılabı konusundaki bu çalışmanın, okuyuculara ve konu hakkında araştırma yapanlara katkı sağlamasını dilerim.
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Serhat YILMAZ
