Baltacı ve Büyük Petro
Ahmed RefikSözler ve Alıntılar
Bir millet kendisine kötülük edenleri hiçbir vakit unutamaz. Zaman içinde bulunan çevrenin ve baskının tesiri ile bu hataları geçici bir suskunlukla geçiştirir. Fakat tarih vatan adına işlenen bu cinayetleri sonsuza kadar nefretle hatırlar.
Ahmed Refik'in Prut Antlaşması yorumu
Osmanlı Orduları Kosova, Niğbolu, Varna, Mohaç zaferlerinin parlak neticelerini ancak imha muharebeleri sayesinde kazandıkları, düşmanlarından “barış mükâfatı” diye verilen hediyelere asla tenezzül etmedikleri halde Baltacı Mehmet Paşa, hırs ve menfaat tesiri ile bu prensibi unutmuş, vatanına en faydalı olacak bir fırsatı büyük bir başarı temin ediyorum zannıyla elden kaçırmıştı.
Nitekim bu esnada Osmanlı Ordusu’nda zaaf alametleri görülmüştü, fakat Rusların mahrumiyet ve perişanlığına, Rus ordusunda manevi gücün kayıp olmasına karşı bu zaaftan hiçbir zarar görülemezdi.
Görevden alınmadan önce
Numan Paşa: “Onlar rüşvet ve yağmalarla Zat-ı şahanelerini zenginleştirmek sanatını biliyorlarmış, fakat ben, bu sanatı bilmemekle iftihar ederim!”
Baltacı'nın Antlaşma yorumu
“Bizim istediğimiz kalelerin her biri bin sefere ve bin meşakkatlere muhtaçtır. Hazır bu kadar zahmet ve meşakkatsiz elimize girerken bu nimeti bilmeyip fırsata mahzur olursak neuzibillâh bunun güçlüğünün çekileceğinden şüphe yoktur.”
"Bu gidişle gelir zeval mülke*. Çünkü cahil girer bütün seleke (işlere)"
*devlete
Baltacı Mehmet Paşa, ordunun sevk ve idaresine memur olduğu zaman kendi de aczini itiraf etmiş, gençliğinden beri takip ettiği mesleğin böyle büyük işleri başarmaya yetmeyeceğini söylemişti.Fakat III. Ahmet’in ısrarı üzerine çaresiz kalarak kabul etmişti.
İsveç Kralı Şarl - Baltacı konuşması
Baltacı Mehmet Paşa büyük bir başarı kazandığına kani bulunduğu için Şarl’ın sözlerine hiç önem vermemişti.
Hatta Şarl Baltacı Mehmet Paşa’ya:
— "Bütün Rus Ordusu elinde idi. Neden bıraktın?" Dediği zaman
“El-afu zekatül zafer - affetmek zaferin zekâtıdır.” sözünün pek yanlış değerlendirdiği manasını Şarl’a anlatmaya çalışmıştı. Sonra Şarl:
— "Peki, bu böyle olsun, fakat Petro’ya gayet ağır tekliflerde bulunmak mümkün iken niçin bu teklifleri ortaya koymadın? Özellikle Çar’ı esir edip İstanbul’a götürmek de mi elinde değildi"
diye hiddetli kızgın tavırlarla Baltacı’ya sorduğu zaman, Baltacı manalı, hile ve desise ile dolu nazarlarını Şarl’a çevirmiş;
— "Ben onu esir edersem, memleketini sonra kim idare eder" diye cevap vermişti.