Beşir Ağa: Osmanlı Hareminin Baş Hadım Ağası
Jane HathawaySözler ve Alıntılar
Müslüman toplumlar seçkin erkek köleleri esas olarak iki görevde çalıştırdı: subay ve saray görevlisi olarak. Her iki durum da da küçük yaşta -ergenlik öncesinden ergenliğe kadar- hizmet -BEŞIR A ĞA alınır ve Müslümanlaştırılırlardı. Bu iki görev arasındaki ayrım çoğu kez bulanıktı: Askeri bir komutan hükümdar sarayında nüfuz sahibi olabildiği, hatta yüksek bir mevki işgal edebildiği gibi, bir saray gözdesi de başkomutan olabilirdi.
Sayfa 25 - Vakıf kültür yayınları 2021Kitabı okudu
Topkapı sarayının içinde kadın hareminin varlığı, sultanın karılarının, cariyelerinin ve sultan ailesinin diğer kadınlannın yalnızca saray işlerini değil, imparatorluk politikalarını da eşi görülmemiş ölçüde etkiler n ele rine olanak sağladı. Hadımlar ise; bundan böyle yalnızca Babüs saade'yi değil, kadın hareminin girişini de korudular.
Sayfa 32 - Vakıf kültür yayınları 2021Kitabı okudu
“Geç on yedinci yüzyılda sürgün harem ağaları ve onların vekilleri, Kahire’de Kalenin hemen batısında Birket’ül-fîl’in -‘Fil Gölü’- etrafındaki mahalleyi büyükçe bir hadım semtine dönüştürmüştü.”
Sayfa 61 - Vakıfbank Kültür YayınlarıKitabı okudu
Gülnuş, valide sultan olmadan epey önce, Haremeyn vakıflarınave bu vakıfları denetleyen darüssaade ağasına yoğun ilgi göstermişti. 1678' de kendisi Mekke için büyük bir vakıf kur du. Bu vakfın gelir kaynağı, Mısır'da özenle seçilmiş dört köy ve Kahire' de Nil üzerindeki Bulak limanıydı. Vakfiye, o zamanın darüssaade ağası Yusuf Ağa'yı (görev süresi ı67ı-ı687) mütevelli olarak tayin et t i. Nihayetinde vakıf, Yusuf Ağa'nın Mısır'la özel ilişkisinden yararlandı ve bu durum, darüssaade ağalığının ku rumsal tarihinde bir dönüm noktası oldu. Yusuf, hem darüssa ade ağası olarak hem de ı687'de Mısır'a sürgün edildikten sonra, Osmanlı Mısır'ın hane siyasetine daha önce hiçbir harem ağası nın yapmadığı kadar müdahale et t i. Gülnuş Emetullah'ın vakfı na bağışlanacak köylerin seçiminde kesinlikle ve bu köylerin ilti zamının, yakın ilişki içinde olduğu yerel ümeraya verilmesinde muhtemelen rol oynadı. Ayrıca
Sayfa 54 - Vakıf kültür yayınları 2021Kitabı okudu
“Gülnuş Emetullah’ın ölümü, Sultan III. Ahmed’in en yakın danışmanları arasında, Beşir Ağa’nın katılma fırsatı yakaladığı bir boşluk yaratmış olabilir. Artık ‘vezir belirleyen’ kişi oldu; kendi otoritesine karşı gelmeyeceğinden emin olduğu saray görevlilerine sadrazamlık makamına bizzat seçiyordu.”
Sayfa 83 - Vakıfbank Kültür YayınlarıKitabı okudu
on yedinci yüzyılda sürgün harem ağaları ve onla rın vekilleri, Kahire'de Kalenin hemen batısında Birket'ül-f i l ' i n -"Fil Gölü"- etrafındaki mahalleyi büyükçe bir hadım semtine dönüştürmüştü. Göl hadır n lara ve vilayet eşrafına ait konaklar la çevriliydi; hat t a burada dar bir sokak, "Hadımlar Köşkü Yeri" olarak biliniyordu. Saraydaki ve Osmanlı eyaletlerindeki diğer siyasal eşraf gibi hadımlar da tabi edindiği için, Kahire'de sür gün bir hadım bile, hem İstanbul' dan getirilen hem de Mısır' da edinilen bu tür tabilerden oluşan bir maiyetle çevrili olabilirdi.
Bir hadım kendi evini, tabisinin yöneteceği kişisel bir vakfa vak federek kendi tabilerinden birine "miras" bırakabilirdi. Bu arada, ölen hadımların evleri, bazen Mısır'ın eşrafınca aziedilen valiler için ev hapsi yeri olarak kullanılırdı. Bu
Sayfa 73 - Vakıf kültür yayınları 2021Kitabı okudu
“İstanbul’u ziyaret eden Avrupalılar, Topkapı Sarayı hadımlarının sarıklarına gümüş kamış taktıklarını belirtiyorlardı; bunları, işediklerinde huni olarak kullanıyorlardı.”
Sayfa 41 - Vakıfbank Kültür YayınlarıKitabı okudu