Bitlis İsyanı ve Şeyh Selim
Nevzat BingölSözler ve Alıntılar
Seydayê Mele Selim, Bediüzzaman Sadi-i Nursi'nin hocalığını yapmıştır. Bunu kendisi de yazdığı kitapta "Hocam Zaza Selim" olarak anlatır. Zaza Selim, Seydayê Mele Selim'in diğer bir adıdır. Mele Selim ile Said-i Nursi, Bitlis ayaklanması öncesinde ters düşerler. Bediüzzaman Sadi-i Nursi İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesiyken,
Sayfa 38Kitabı okudu
İlyas Sami muhtelif kaynaklarda "Hacı İlyas Sami", "Hoca İlyas Sami", "İlyas Sami Efendi" , "Xoce İlyase deyşta Muşe" (Muş Ovalı Hoca llyas") ve "Xoceye Cumhuriyete" ( Cumhuriyet Hocası) şeklinde geçer.Muş yerelinde, "Topalzade Molla", imparatorluk sahasında ise "llyas Sami
Sayfa 228 - Dengbej Reşo, "Lo Miro/ Xalit Beg' Cibrî" şarkısında İlyas Sami'den "Xoce llyas' Deşta Mûşe'", dengb'j Şakiro ise Şeyh Said ailesinin tutuklanmasına dair söylediği "Kek' Qiyasedîn" şarkısında &qKitabı okudu
Hizan Şeyhleri Seyyid Taha'nın halifeleri olup, Halidi'dirler. Barzanilerde Seyyid Taha silsilesi ile Mevlana Halid'e bağlıdırlar. 1914 yılında başlayan Barzan ayaklanması, Şeyh Abdulselam'ın Osmanlı hükümetinin dini ve ulusal talepleri yerine getirmemesi nedeniyle başlattığı ayaklanmadır. Şeyh Abdulselam Barzani 1907 yılında İstanbul'daki Bab-ı Ali yönetimine aşağıdaki istekleri içeren bir telgraf yolluyordu:
1-Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde Kürtçe resmi dil olarak kabul edilmeli,
2-Eğitim Kürtçe yapılmalı,
3-Memurlar Kürtçeyi iyi bilenlerden seçilmeli,
4-Devletin dini İslamdır ve bu nedenle de verilen hükümler İslam şeriatına uygun olmalı, 5-Vergiler Kürt bölgelerindeki okul ve yolların yapımı için kullanılmalıdır,
Hem Rêxistina İrşad örgütü hem de şeyh Abdulselam tarafın- dan yollanan telgrafta temel nokta özerk bir bölge oluşturulması idi.
Şeyh Abdulselam Barzani, o dönemde faaliyet gösteren Kürt örgütleriyle sağlam ilişkiler kurdu. Bu örgütler arasında "Rêxistina İrşad" hareketinin olması da yine güçlü bir ihtimaldir
Sayfa 36Kitabı okudu
“Ben Van’da müftüydüm. Üstadım bana haber gönderdi, orduda dinsiz subaylar yetişiyor, bunlar ileride din için tehlikelidir, bize iştirak et, biz bu dinsizlere isyan edeceğiz. Ben de cevaben dedim ki; Bu orduda 100.000 evliya var. Birkaç dinsiz için bunlara kılıç çekemeyiz. Üstadım Seyda Selim geleceği daha iyi gördü. Ben göremedim ama intikamımız alınacak.”