Böyle Bir Kars
Ludmila DenisenkoBöyle Bir Kars Gönderileri
Böyle Bir Kars kitaplarını, Böyle Bir Kars sözleri ve alıntılarını, Böyle Bir Kars yazarlarını, Böyle Bir Kars yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Doğudaki en batılı şehir olduğu için Kars’a “Doğunun Paris’i” lakabı o dönemde takılmıştı. 1920’lerden sonraki Kars ise her şeye kötü gözle bakılan, her medeni şeyin ayıp sayıldığı daha kapalı, muhafazakâr bir kültürün etkisine girdi.
Sayfa 347
Devletler pasifist, uyumlu da olsa farklı olandan hep korkmuştur. Rus Çarlığı, Malakanların, halkı hâkim kilise yolundan çıkaracaklarından Türkiye Cumhuriyeti ise bölge halkını Bolşevikleştirebileceğinden korkmuştu.
Sayfa 187
Barışçıl Malakanlar
… Kars yöresine sürülüş nedeni de bir yerde de bu halkın askerliğe ve savaşa karşı olan tavrıdır. Malakanlar ve özellikle Duhaborlar bu konuda ünlü Rus yazarı Tolstoy’dan büyük destek görmüşlerdir. Zaten daha sonra Amerika’ya yerleşmelerinde deTolstoy aracı olmuştu. Bugünkü Rusya’da ne yazık ki Tolstoy’un antimilitarist, silah, zenginlik, güç karşıtı teorileri artık hiç revaçta değil ve adı pek anılmaz olmuş.
Sayfa 186
Bu arada Malakanlara göre kutsal topraklar olarak tanımlanan bölge yani yeni Kudüs’ün indirileceği yerin Ağrı ve çevresi olduğunu anımsatmak ilginç gelecektir. Malakanlar’ın bir konu Ağrı Dağının vaat edilmiş toprak olduğuna ve Allah’ın egemenliğinde yepyeni bir tinsel yaşamın “Ağrı Krallığında” kurulacağına, yüz yıldır kavuşmayı bekledikleri bu kutsal ülkeye sadece doğru insanların kabul edileceğine inanırlar.
Sayfa 185
Kıtlama
O zamanlar şeker bulmak hem zor hem de pahalı olduğundan masalara konulmazmış. Onun yerine Rusya’dan ithal edilen kelle şeker kalıpları herhalde çalınmasın diye tavandan masaların üzerine iple sarkıtılmış halde durur, masalarda bulunan küçük şeker penseleri ile gerektiği kadar kırılıp bununla çaylar kıtlama içilirmiş. Zaten Kars’taki kıtlama çay içme adeti de o kıtlık zamanından kalma olsa gerek.
Sayfa 151
Resmi olarak bilinen, Atatürk’ün 1924 depreminden sonra Kars’a geldiğidir. Bu gelişinde Malakan köylerini gezdiği ve kendisine “Hoş geldiniz boğazımızdan geçen lokma, ağzımızın tadı” anlamında nakışlı, kolalı bir örtü üzerinde kara ekmek ve tuz sunulduğu anlatılır.
Sayfa 150
Malakan mezarlarının yağmalanması
Mezarlar paganlarda bile kutsal alanlardı, önlerinde insanın gönül burukluğu duyması için dindar olmaya bile gerek yoktur, insan olmak yeter.
Sayfa 147
… biz çocuklar için Kars Çayırları doyumsuzluk demekti; yeşili başka bir yeşil, değişken gökyüzü bambaşka.
Sayfa 144
… Kars’ta yaygın olan efsane geçti gönlümden; “Kars Kalesine çıkıp şehri seyreden birinin yolu Kars’a mutlaka yine düşecektir.”
Sayfa 67
Annem Yok Artık- Ataol Behramoğlu
Yüreğimde sonsuz bir uçurum duygusu
Annem hiçbir zaman bilmedi bunları
Yüreği büyümüş bir çocuktum ben
Gizli gizli ne kadar çok ağladım
Bir gün öleceğini düşünerek onun
Annem yok artık,
Onun yüreğindeki ben de yokum,
Yani annemle tanımlanan ben de öldüm onunla
Şimdi,
Yeni bir tanıma alıştırmalıyım kendimi,
Şimdi,
Ben kendimi düşünmezken bile
Kim düşünür beni…
Sayfa 37
Bence Behramoğlu’nun şiirsel enginliğinin temelinde Kars göklerinin sonsuzluğu yatar.
Sayfa 36
