Çanlar kimin için çalıyor?
Hemingway kitabında bu soruya şöyle cevap veriyor:
“Yeryüzünün herhangi bir yerinde bir insan ölürse senin de bir parçan ölür onunla birlikte. onun için sorma. bir çan sesi duyduğunda bil ki, o çan senin için çalıyor…”
İspanya iç savaşının 3 gün 3 gecelik kısa bir kesitini, cumhuriyetçilerin gözünden anlatan kült bir roman. Yazarın İspanya iç savaşında bulunmuş olmasından olsa gerek, roman savaşın içinde, planların yapıldığı o mağaraları, sırtlarında taşıdıkları silahı, silahın soğuğunu, korku ve kararlılığı, tulumda uyumayı; savaşa dair her şeyi öylesine hissettirdi ki, kitap bittiğinde kamptan gelmiş gibi yorgundum.
Robert Jordan, Pilar, Anselmo, Pablo, Maria... Her bir karakter birbirinden gerçekti.
Ve kitapta en etkilendiğim yere gelecek olursak Pilar'ın, Cumhuriyetçilerin kazandığı köyde yaptıklarını anlattığı "Bizim Yaptıklarımız" bölümüydü. Sadece o kısmı, tek başına film olabilir. Savaşlarda kendi tarafımızın yaptığı katliamlar ne olacak peki?
4 günü 379 sayfada anlatan bir kitaba göre akıcıydı. İspanya iç savaşı da dahil olmak üzere 1930-50 yılları arasında geçen film ve kitapları seven biri olarak, tavsiye ederim.