Çocukluğum kitabı, anne Varvara Kaşirin’in çocuğuyla birlikte ailesinin evine dönmesiyle başlar. Küçük yaşta babasını ve yeni doğmuş kardeşini kaybeder Gorki. Hayatın acı gerçekleri ona daha o masum çocukluk çağında, büyükbabasının evinde görünmüştür bile. Büyüklerin hırslı, acımasız dünyasına adımını çok erken atar.
Babasının ölümünden sonra, eserde Gorki’yi büyükanne figürü karşılar. Büyükannesinin anlattığı masallarla büyür. Annesinin ve babasının nasıl tanıştığını, ailesinin sırlarını, büyükbabasının geçmişte nasıl olduğunu büyükannesinden öğrenir.
Taşındıkları evde hayat şartları onu erkenden büyütür. Fazlasıyla şiddet, miras kavgaları, ölüm ve yoksulluk vardır bu evde. Kadınların ve çocukların sürekli dayak yediği bir evde büyür. Herkes bu durumu kabullenmiş, büyükbabasına karşı kaderlerine boyun eğmektedir. Küçük masum Gorki kitabın başlarında “Büyükannem daha yapılı neden o büyükbabamı dövemiyor” diye düşünse de toplum yapısı buna göre şekillenmiş durumdadır.
Etrafında gördüğü kimsenin arasında düzgün bir ilişki yoktur, herkes birbirine düşman gibi davranır. Bu da Rus aile yapısının bir örneği olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kitapta her yönüyle iyi olan tek karakter Gorki’nin ölen babasıdır. Babası ölmeseydi çok farklı, acı dolu olmayan, sevgi gördüğü bir evde büyümüş ve acı anlamına gelen “Gorki” takma adını almayacağı bir yaşam sürecekti belki de…
