Kapital’in Türkçeye çevrilmesi süreci aynı zamanda Osmanlı-Türkiye siyasi tarihinde sosyalist-komünist hareketin inişli çıkışlı tarihinin hikâyesidir. Osmanlı’daki ilk sosyalistlerle başlayan çeviri macerası, TKP’nin ilk kuşağıyla ve tek-parti döneminin sol üzerindeki baskı rejiminin koşulları içinde kendisine bir yer bulur. Komünistlerin takibat ve kovuşturmalara uğradığı uzun dönem 1960’lara doğru biraz gevşerken ve sosyalist hareket kitleselleşirken Kapital’in çevirisi hâlâ devam etmektedir. Nihayet çeviriler tamamlanıp yayımlanmaya başladığındaysa solun içindeki ayrılıklar metnin kaderini belirleyecek ve çevirinin niteliği tartışma konusu olacaktır. Mehmet Ö. Alkan, 150. Yılında Das Kapital’de, hem çevirilerin hem de sosyalist hareketin Türkiye tarihindeki macerasını anlatıyor.
“Marx’ın Das Kapital adlı kitabının Türkiye’deki hikâyesi, aslında Türkiye sosyalizm tarihinin en ilginç dipnotlarından biri. Küçümsemelere, yasaklamalara, engellemelere, suçlamalara, hapisliklere, işkence ve ölümlere rağmen bildiği yoldan şaşmayan, iyiliklerle dolu daha güzel, yaşanabilir ve paylaşılabilir bir dünya için inatçı bir mücadele söz konusu.” MEHMET Ö. ALKAN
