Deneyen Felsefe
Ahmet İnamSözler ve Alıntılar
Hayatı kavramlaştırma olanağımız var. Üzerinde düşünürken, tüketemiyoruz. Hep açık uçlu. Bir anlamıyla sonsuz. Kendisi kavramları taşıyor. Evrendeki oluşumun, enerjinin canlılığın yaşantılarımıza (tecrübelerimize) ulaşan bir biçimi.
Nelere karşı duyarlı olacağız? Kavramların işleyişine, düşünmemizin yürüyüşüne, alışılmış anlamda aklımıza karşı duyarlı olacağız. Ona özen göstereceğiz. İnceliklerini yakalamaya çalışacağız. Bilgiye karşı duyarlı olacağız. İnsanların yüzlerce yıldan beri ürettiği, ortaya koyduğu, hakikati arayan bilgiye karşı. Sanat’a karşı. İnsanın duygu-akıl bütünlüğünü yaşadığı gönüle karşı. Çevre duyarlığımız hep olacak. Dünya bize emanettir. Doğa da. Bizden farklı olan insanlara, düşüncelere, kültürlere, ötekine duyarlı olmayı bileceğiz. Sorumluluğumuz bizi mazluma karşı duyarlı kılacak. Yalnız “kendimizden olan” mazluma, ezilmişe, hakkı yenmişe karşı değil, öteki mazlumlara karşı da. Mazlum, insan olabildiği gibi hayvan da, bitki de olabilir. Can, canlılık taşıyan her mazlum dostumuzdur. Duyarlılık alanımız içindedir.
İnsan, kendini gerçekleştirmek ister. İşte bu çabanın başarılamayışı şiddetin ortaya çıkmasına yardım edebilir. İnsan kendini, başkalarıyla birlikte, onlarla bir arada yaşayarak gerçekleştirir. Kendini ve başkalarını yaşamayı başaramayan insan, oluşacak boşluğu, üzerindeki düzenleyemediği kuvvetlerin şiddete dönüşmesiyle doldurmaya çalışır.
Çünkü hüzün cesaret ister. Hüzünlenme cesareti yaşantıları yeniden gözden geçirebilme cesaretidir. Bir iç çekiştir. Bir “âh” tır. Yeniden yaşamak, yaşananı yeniden yorumlamak için.
Felsefe yapamayan bir hayatımız var. Düşüncelerimizdeki sığlık, darlık, yılgınlık, fanatik saplantılarımız, bir anlamıyla, bu yüzden. Felsefe hayata müdahale edemiyor. Felsefe yaşanmıyor. Sadece “icra” ediliyor, meslek mensuplarınca.
Dünya hüzünsüz yaşanamaz bizim kültürümüzde. Gönlümüzün penceresinden görünen dünya bizi mahzun kılar. Çünkü dünya, aslında “dünyayı ahzân” dır, hüzünler dünyasıdır.
Bilgi bir araçtır. Kullanana toplumda saygınlık ve ekonomik güç kazandırır. Bilgi bir metadır. Bilgi silahtır. İktidardır. Güçtür. Bilgi, elimin altındaki bir makinedir.