Dengbejler Sözün Yazgısı

Abidin Parıltı

Dengbejler Sözün Yazgısı Posts

You can find Dengbejler Sözün Yazgısı books, Dengbejler Sözün Yazgısı quotes and quotes, Dengbejler Sözün Yazgısı authors, Dengbejler Sözün Yazgısı reviews and reviews on 1000Kitap.
...Dengbêj, sese nefes ve yaşam verendir. Dengbêj, sesi kelam , kelamı kilam, türkü haline getirendir...
Marshall Mcluhan'ın "Fo­netik alfabe teknolojisinin içselleştirilmesi, insanı kulağın büyülü dünyasından, tarafsız görsel dünyaya taşır" saptaması bunu des­teklemektedir. Duygusal anlamda çarpıcı olanı ise geceleri yolla­rına düşülüp izi sürülecek bir köyün ve köy insanlarının kalma­mış olmasıdır. İsimleri bize oldukça tamdık gelmektedir ama hiç­birinin sureti yok artık hayatımızda. Çoktan uzaklaştılar bizden...
Sayfa 124Kitabı okudu
Reklam
Dengbej, kendi deneyiminin dışında başkalarının deneyimle­rini de bilgiye dönüştürüp hikayesine dahil eder." Bütün usta hi­kaye anlatıcıları, deneyimlerinin basamaklarında sanki bir merdi­venden inip çıkıyormuşçasına bir aşağı bir yukarı rahatça dolaşıp dururlar. Bir ucu yerin altında öbürü bulutların içinde kaybolan bu merdiven, bireyin yaşayabileceği en derin şokun, ölümün bi­le bir engel, bir sınır oluşturmadığı kolektif deneyimin imgesi­dir." Benjamin başka bir yerde de bu durumu çömlekçinin ürettiği çömlekte bıraktığı parmak izine benzetir. Yıllar süren çıraklık döneminden sonra işinin ustası haline gelen, her türlü inceliği öğrenen ve artık kendisi de bir dengbej olan kişinin yap­ması gereken ise Homeros ve eserleri konusunda önemli çalışma­lar yapan ve Odysseus'un Dünyası adlı eserinde de Ilyada ve Odys­seia'nın kahramanlarını irdeleyen Moses L Finley'in belirttiği gibi "Kendisinden önceki halk ozanları aracılığıyla kuşaklar boyu, ak­tarılarak yığılmış olan çok sayıda olayı, harmanlayarak ya da ay­rıştırarak belirli bir düzende işlemek ve anlatmaktır."
Sayfa 101Kitabı okudu
Destanların geceleri ve bir topluluğa anlatılması, o toplulu­ğun kendini anlatının içine dahil etmesi, sözün ve sesin ne ka­dar değerli olduğunu, ne kadar ritüelist ve büyüsel özellikler ta­şıdığını gösterir. Ritüelisttir çünkü, anlatı başladığında insanlar gündelik hayatı tamamen unutup kendilerini destanın içine bı­rakırlardı. Hikayenin bitiminde ise iyi bir filmin, iyi bir romanın veya iyi bir sanat eserinin insanın üzerinde bıraktığı iz gibi, dengbejler de seslerinden bir mühürle iz düşürürlerdi dinleyen­lerin kalbine...
Her gece doğunun hikaye anlatma geleneklerinde oldu­ğu gibi hikaye en merak uyandıracak yerinde kesilir ve bir son­raki geceye bırakılırdı. Hikayeler kısa değildi. Uzadıkça uzardı. Çünkü sözlü kültür insanının zamanı vardı. Ancak modernliğe yaklaşıldıkça zaman da kısaldı ve sökülüp gitmeye başladı. W. Benjamin'in deyimiyle "Modern insan kısaltılmayacak şeyler üzerinde çaba sarf etmiyor artık." W. Ong da bu düşünceyi des­tekler: "Az söze dayanan çizgisel ya da çözümlemeli düşünce ve konuşma, yapay bir yeniliktir; yazı teknolojisince yapılandırıl­mıştır.
İnce, derinden ve duygu yüklü, binyılların izi­ni taşıyan bir mırıltıyla başlanan hikayeler gecenin bütün yükünü sırtlayacak güçteydi.
Reklam
DENGBEJLERİN AKRABALARI
"Hikaye anlatmalısın. Hayatın anlam içermesi ve devam edebilmesi için bu kaçınılmazdır. "
Sayfa 47 - Simon OrtizKitabı okudu
146 syf.
8/10 puan verdi
·
Read in 5 days
Dengbêj... Kürtçe "Deng (Ses)" ve "Bêj (Söyle, söylemek)" kelimelerinin bir araya gelmesinden oluşur. Türkçe'deki Halk Ozanı, Âşık'ın karşılığıdır. Bu çalışmasında Abidin Parıltı, Dengbêj'in ne olduğunu, kime Dengbêj denildiğini, Dünya Halkları arasında kendilerine nasıl hitap edildiğini (Türkçe'de Âşık, Ozan; İngilizce'de Bard gibi), ne anlattıklarını, ne zamandan beri var olduklarını akademik bir çalışma ile bizlere aktarır. Bunların yanı sıra Kürtlerin de en meşhur Dengbêjlerinden birkaç ismi de anlatır ve çalışmasına noktayı koyar. Bu kitabı ve buna benzeyen tüm çalışmaları (özel bir konuya değindikleri için) herkesin okuması gerekmez. Dediğimiz gibi, bunlar özel bir konuyu ele aldıkları için ancak bu konuya merak salmış, bu konuyu hobi edinmiş, bu konu hakkında bilgi almak isteyen veya kaynak eser olarak okuyacaklar dışındakilere hitap etmezler. Bu kitabı, Dengbêjlere karşı ilgisi olanlar, bununla ilgili akademik bilgi edinmek isteyenler veya sadece merak edenler okuyabilir. Aksi takdirde okuyacaklar (özellikle de akademik bir dil kullanıldığı için) aşırı derecede sıkılacaklardır.
Dengbejler Sözün Yazgısı
Dengbejler Sözün YazgısıAbidin Parıltı · İthaki Yayınları · 20068 okunma
36 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.