Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Dil ve Zihin İncelemelerinde Yeni Ufuklar

Noam Chomsky

Dil ve Zihin İncelemelerinde Yeni Ufuklar Sözleri ve Alıntıları

Dil ve Zihin İncelemelerinde Yeni Ufuklar sözleri ve alıntılarını, Dil ve Zihin İncelemelerinde Yeni Ufuklar kitap alıntılarını, Dil ve Zihin İncelemelerinde Yeni Ufuklar en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Serbestçe oluşturulmuş düşünceleri ifade etmek için dil göstergelerini kullanma yeteneğinin "insan ile hayvan arasındaki gerçek ayrım"a işaret ettiğini savunan Descartes'ın görüşüne karşı çıkmak için bugün de ciddi bir neden yoktur.
Sayfa 27
"Chomsky'nin yazılarında etkileyici olan sadece ürpertici derinliği ve kayda değer kapsamı değil, yarım yüzyılın ardından hala şaşırtabiliyor olmasıdır."
Sayfa 20
Reklam
"Chomsky lisan bilgimizin sandığımızdan çok daha büyük ölçüde doğuştan olduğu yanıtını verir."
The mind is its own place, and in itself can make a Heaven of Hell, a Hell of Heaven. (Zihnin kendi yeri vardır ve kendi içinde cehennemi cennete, cenneti cehenneme çevirebilir.)
Sayfa 210
Biyoloji dünyasında yalnızca insanların karmaşık ve zengin bir tarihe kültürel evrime ve çeşitliliğe sahip olmasının, hatta sayılarının devasa olması gibi teknik bir anlamda biyolojik başarının temel nedeni dil yetisidir.
Reklam
Dil edinimi genel olarak organların büyümesine oldukça benzemektedir; çocuğun yaptığı bir şeyden ziyade, çocuğun başına gelen bir şeydir. Çevrenin önemli olmasına karşın, gelişimin temel seyri ve ortaya çıkan şeyin temel özellikleri, başlangıç durumu tarafından belirlenir. Ama başlangıç durumu insanlarda ortak olan bir niteliktir. Demek ki temel özellikleri bakımından, hatta en ince ayrıntısına kadar diller aynı hamurdan yoğrulmuştur.
Bilimcilerin görme sisteminden, bağışıklık sisteminden ya da dolaşım sisteminden bedenin organları olarak bahsetmeleri anlamında dil yetisi de bir "lisan organı" olarak görülebilir. Bu şekilde kavrandığında, bir organ bedenden ona zarar vermeden kopartılabilecek bir şey değildir. Daha karmaşık bir yapının alt sistemidir. Ayırıcı temel özellikleri ve etkileşimleri olan parçalan araştırarak tüm karmaşıklığı anlamayı umarız. Dil yetisine dair incelemeler de aynı şekilde ilerlemektedir.
Metafizik doğalcılık, savunucuları neyin "fiziksel" ya da "maddi" kabul edildiğini söylerlerse, tutarlı bir görüş olacaktır. Bu yapılana kadar, bu öğretiyi anlayamayız, hele hele dışlayıcı materyalizm gibi bundan türeyen kavramları hiç anlayamayız. Pratikte, dışlayıcı materyalizmin biçimleri, cevapların nerede olduğunu beyan etmekten daha öteye geçmiyor görünmektedir ve bu şekliyle özel bir anlam taşımamaktadır.
Sayfa 147
Dil yetisinin başlangıç durumunu şaltere bağlı bir sabit şebeke olarak düşünebiliriz; şebeke dil ilkelerinden oluşurken, şalterler deneyimle belirlenecek seçeneklerdir. Şalterler belli bir şekilde ayarlandığında, Savahili dili, diğer türlü ayarlandığında ise Japonca ortaya çıkar. Mümkün olan her insan dili şalterlerin belli bir ayarlanışı, teknik terimlerle söylersek, parametrelerin belirlenmesi olarak saptanır.
Reklam
Serbestçe oluşturulmuş düşünceleri ifade etmek için dil göstergelerini kullanma yeteneğinin "insan ile hayvan arasındaki gerçek ayrım"a işaret ettiğini savunan Descartes'ın görüşüne karşı çıkmak için bugün de ciddi bir neden yoktur. Aynısı insan ile makine ilişkisi için de geçerlidir; "makine" derken ister on yedinci ve on sekizinci yüzyıl hayal gücünü ele geçiren otomatları, ister günümüz düşünce ve tahayyülüne uyarıcı unsurlar sağlayan makineleri anlayalım, fark etmez.