Mersin, gelişmeye başladığı ondokuzuncu yüzyılın başından yirminci yüzyılın başına kadar geçen yaklaşık yüzyıllık dönemde, Anadolu'nun güneyinde modernleşme sürecini yaşamış ve bir anlamda "modernleşmenin kenti" olarak doğmuştur. Bölgedeki diğer liman kentleri ile gelişen ilişkiler ve ticari etkinliklerin artmasıyla birlikte kent giderek kendine özgü bir karakter ortaya koymaya başlamıştır. Bu dönemde Mersin, Akdeniz liman kentlerinin pek çoğuyla ortak bazı ekonomik, kültürel ve mekansal özellikler göstermiştir. Ancak Cumhuriyet döneminde uluslararası limanın kurulması, kırsal alandan ve diğer şehirlerden kente yoğun bir göçün yaşanması, kentin özellikle batı koridorunda, yeni üretilen konut alanları ile hızlı bir şekilde gelişmesine yol açmıştır. Ondokuzuncu yüzyıl başında bir sahil köyü olan Mersin, yirmi birinci yüzyıl başında nüfusu yaklaşık olarak 850.000 kişiye ulaşmış bir metropolitan kente dönüşmüştür.
Bu çalışma bir yandan, genel düzeyde Doğu Akdeniz liman kentlerinde gelişen ticaretin ve bu gelişme ile değişen kentsel mekanın incelenmesini amaçlarken, diğer yandan yerel düzeyde ondokuzuncu yüzyılda bölgede bir liman kenti olarak ortaya çıkan ve yirminci yüzyılın ortalarına dek belirgin bir karakter ortaya koymuş olan Mersin kentinin kendine özgülüklerini de tartışmayı hedeflemiştir. Çalışmada bir yandan kentin ticari gelişmesi ele alınırken diğer yandan, Mersin'in kentsel gelişiminde ve kentsel mekanın biçimlenmesinde ticari gelişmenin etkisi sorgulanmıştır.
Buradan hareketle çalışma, Mersin'in birçok Doğu Akdeniz liman kenti ile benzer özellikler gösterdiğini ortaya koymaktadır. Bu gelişme, planlı bir gelişmeden çok kendiliğinden ve parçacıl bir şekilde gerçekleşmiş, ticari etkinliklerdeki modernleşmenin bir ifadesi olarak kent-sel mekanda kendini, uzmanlaşmış ticaret alanlarının üretilmesi ve arazi kullanım biçimlerinin birbirinden farklılaşması biçiminde göstermiştir. Kentte gerçekleşen bu doğal ve kendiliğinden değişim süreci, ticari gelişim ve kentsel mekandaki değişimin arasındaki doğrudan ilişkiyi ortaya koymaktadır.
