Harp Tarihi Dergisi - Sayı 2
Harp Tarihi DergisiHarp Tarihi Dergisi - Sayı 2 Gönderileri
Harp Tarihi Dergisi - Sayı 2 kitaplarını, Harp Tarihi Dergisi - Sayı 2 sözleri ve alıntılarını, Harp Tarihi Dergisi - Sayı 2 yazarlarını, Harp Tarihi Dergisi - Sayı 2 yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.İran Savaşının Kuveyt İşgaline Zemin Hazırlaması
1980 İran- Irak Savaşı'nın üç sonucu, direkt olarak Körfez Savaşı ve dolayısıyla 73 Easting Muharebesine giden yolu açmıştır. Bunlardan ilki savaşın faturasıdır. Irak savaş sonunda yaklaşık yarım milyon askerini ve bir o kadar askerî teçhizatını kaybetmiştir. En önemlisi 8 senelik, sonucu bir sıfır olan savaşın Irak'a faturası yaklaşık 561 milyar dolar olmuştur. Böyle bir rakam ekonomisi sadece petrole bağımlı olan bir ülke olan Irak için fazladır. İleriyi etkileyecek ikinci sonuç da, bu savaşla beraber Saddam Hüseyin'in başarısız olması ancak buna rağmen İran karşı saldırısını durdurarak özgüvenini kaybetmemiş olmasıdır. Bu da Saddam Hüseyin'i bir zafer kazanma arayışına itmiş ve 1990'da Kuveyt'in işgaline zemin hazırlamıştır.
Sayfa 117 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)
Zırh Delinemiyorsa Sayının Önemi Yoktur
Zırhı delinemeyen bir düşman tank müfrezesine karşı ne kadar fazla sayıda tank çıkarılırsa da üstünlük sağlanması zordur.
Sayfa 141 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)
İkinci Dünya Savaşı - Körfez Savaşı Arası Sovyet Tank Anlayışı
20. yüzyılın ikinci yarısında Sovyetlerde iki tip ana muharebe tankı anlayışı vardı. Birisi daha çok müttefiklere dağıtmak, tank çoğunluğunu sağlamak amaçlı fiyat/ performans oranı yüksek T-55, T-62, T-72 gibi tanklardır. Bu iki akımın bir birleşimi olarak görülebilecek T-90 ise Körfez Savaşı'ndan sonra 1992'de kullanıma alınmıştır.
Sayfa 129 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)
İran Savaşı Irak Ordusunu Güçlendirmiştir
Ancak bu savaşın en önemli sonuçlarından birisi de Irak savaş makinesini yaratmasıdır. Genel kanı bu savaşın iki ülkeyi zayıflatmak amaçlı olduğudur. İki ülkeyi yıpratan bir savaş olsa bile bu savaş Irak ordusunu envanter anlamında ve asker sayısı anlamında çok daha ileriye taşımıştır. Savaşa 200.000 civarı asker, 2750 tank, 1040 topçu ve 330 savaş uçağı ile başlayan Irak, savaş sonunda 1 milyon civarı asker, 4000 tank, 8000'den fazla zırhlı araç ve 600 savaş uçağına sahip olmuştur.
Sayfa 117 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)
Düşman Tankını Vurdukça Kendi Kayıplarını Telafi Etmek
Sovyet tanklarında zırh ikinci planda; manevra kabiliyeti, sayısal üstünlük ve ateş gücü ise birincil plandadır. Ancak Sovyetlerin bu doktrini rakiplerinden daha çok sayıda tanka sahip olmayı ve düşman zırhlarını delebilmeyi gerektirmektedir. Çünkü Sovyetler saldırıyı bir savunma stili olarak kullanmayı düşündüklerinden rakip tankları ne kadar zırh olarak iyi seviyede olsa da delebildikleri sürece çok sayıda tanka saldırdıklarında kendi kayıplarının telafi edilebilir olduğunu düşünüyorlardı.
Sayfa 131 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)
Irak bu avantajı kullanmak amaçlı hızlı ve şok saldırı ile rakibini pes ettirmek üzerine bir strateji kurmuş daha savaşın başında 22 Eylül 1980'de İran Hava Kuvvetlerini yok etmek için geniş çaplı bir operasyon başlatmıştır. Iraklıların bu saldırısında İsrail ile 1967'de yaptıkları Altı Gün Savaşları'nda maruz kaldıkları önleyici hava saldırılarının esintileri olduğu bellidir. Ancak ne yazık ki Irak bunu yeteri kadar başarılı yapamamış, İran'ın geniş coğrafya derinliğinde Irak Hava Kuvvetlerine ait Mig-23BN, TU-22, SU-20'ler yeterli olamamış, az sayıda uçak vurabilmişlerdir.
Sayfa 116 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)
ZMA'lara Antitank Füzesi Eklemenin Faydaları
Alınan bir diğer önemli ders ise mekanize piyadeyi taşıyan zırhlı paletli araçlarda eş eksenli orta menzilli anti-tank füzesi atıcısı kullanmanın önemidir. Çünkü bu araçlar yapıları gereği tanklar tarafından kolayca delinebildiğinden, tanklarının top etkinliğinin düştüğü menzillerden orta menzilli anti-tank füzeleriyle yaptıkları atışlarla hem kendilerini koruyabiliyor, hem de bu silahları çatal ayak tripod üzerinde kullanıma göre daha yüksek bir etkinliğe çıkarabiliyorlardı.
Sayfa 141 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)
Hava Gücü Her Şey Değildir
Hava gücü bir savaşı kazandırma hususunda çok önemli olsa bile o bölgeyi ele geçirip elde tutmanın altın anahtarı yine bu tank ve zırhlı araçlardadır.
Sayfa 142 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)
Tank Tasarımları Ülkenin Politik Konumuna Göre Değişir
1980'ler ve sonrasında ise saldırı ve savunma tipi tank tasarımları öne çıkmıştır. Bu anlayışa göre ise tankı geliştiren ülkenin dış politikasına göre tankların tasarımı değişmekteydi. Örneğin bir ülke eğer dış politikasında agresif değilse savunma tipi tankları daha çok tercih etmektedir. Savunma tipi tanklarda tanktaki toplam zırh oranı büyük ölçüde gövde yerine tarette kullanılır. Çünkü ülke savunmada olacağından tankların gövdelerini sabit siperlerin arkasında saklayacağından ve sadece taretlerinin göstereceğinden tarette daha çok zırha ihtiyaç duymaktaydılar. Bu ekol tankların en büyük öncüsü modern 1200 beygirlik motoruna rağmen 62.5 tonluk devasa cüssesi ile İngiliz Challenger 1 ve 2 tankları olabilir.
Sayfa 113 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)
İki Dünya Savaşı Arasında Tankların Dönüşümü
Tankların gelişimi ve kullanım amaçlarının değişmesi çok hızlı oldu. Birinci Dünya Savaşı ve sonrasında, bir sonraki dünya savaşına kadar tankın niteliği değişti. İlk dünya savaşında bir nevi siper geçme aleti olan tanklar, bir sonraki dünya savaşında mobil bir top/ yok edici platform ve diğer zırhlı araçları vurmak için kullanılan bir araca dönüşmüştür.
Sayfa 112 - 20. Yüzyılın Son Özel Tank Muharebesi: 73 Easting Muharebesi (Anıl Uzun)