Haverkan Sultanları 1
Nezire CiboHaverkan Sultanları 1 Sözleri ve Alıntıları
Haverkan Sultanları 1 sözleri ve alıntılarını, Haverkan Sultanları 1 kitap alıntılarını, Haverkan Sultanları 1 en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.De rabe ser xwe xweşmêrê hêja
Hacoyê Haco rêberê Kurda
Ne çaxa te bu tu çûye gorê
Te em tev hiştin ber zilm û zorê
CegerxînKitabı okudu
3.haco makale
Ağa, Şeyh ve Münevverler
"Ben, Kürt ülkesi ve Kürt ulusunun geçmişte verilen, şu anda devam eden ve gelecekte verilecek olan mücadelesine dair birkaç söz söylemek istiyorum.
Yaşım ellisine ulaştı. Bu güne kadar dünyanın her türlü halini, iyi günlerini diğer zor günlerini de gördüm. Diğer yandan ülkemizin başına gelen birçok şeyin
Sen yaşamak için dünyaya geldin, ölmek için değil
Süryani soykırımı döneminde Elîkê Batê
Devletin pan-Islâmci propagandalarına kanan birçok Kürt aşiret reisi, Midyat'ın Estel kesiminde toplanarak Süryanilere karşı bir saldırı başlatma hazırlıkları yapıyorlardı. Toplantıda söz alan Ali "Ahd olsun ki, Hıristiyanlara karşı yapılacak en ufak bir saldırıyı kim yaparsa yapsın, beni karşısında bulacaktır. Bu böyle biline..." diyerek toplantıyı dağıtır ve çok daha vahim olaylara neden olabilecek bu tehlikeli girişimi bertaraf eder.
Havêrkan liderinin bu övgüye değer insani tutumu, Hıristiyanlarca karşılıksız bırakılmamıştır. Yöredeki Kürt özgürlük hareketine büyük destek vermişlerdir. Ali Batê'nin kısa sürede yörede büyük bir otorite haline gelmesinde bölgedeki Hıristiyanların büyük katkısı olmuştur. Zor anlarında yanında olmuşlardır. En sadık adamları, can yoldaşları onlardandı. Bunların en namlılarından biri olan Şemun Hanna, Ali'nin silah arkadaşı ve sağ koludur. Beraber katıldıkları çatışmalarda gösterdikleri kahramanlıkları Havêrkan'da dile destandır. Maceralarını anlatan onlarca öykü ve stran hâlâ Havêrkan'da dilden dile dolaşır.
"Hesen'in oğlu Haco (II. Haco) yönetim alanını daha da genişletti, fakat henüz bütün Havêrkan'a egemen değildi. Haco'nun stratejisi hiçbir zaman Botan emirliğinin egemenliği altında yaşamayan, komşu Deksuri Aşiretine savaş açmayıda içeriyodu. Bu planın ardından önemli sayıda Haverkan toplanmasını sağladı, diğer yandan da Dekşuri Aşireti ile müttefik olan Osmanlı hükümeti ile aralarında çatışma çıktı. Bu olaydan sonra Havêrkanlar asi bir aşiret olarak tanındılar, bu böyle sürüp gitti."
"Haverkan, yirmi dört aşiretten oluşan büyük bir konfederasyondu. Bu aşiretlerin bazıları Müslüman, bazıları Êzidî olup, ayrıca aralarında konfederasyonla kalıcı ilişkileri olan Hıristiyan olanları da vardı."(**)
(Bruinessen, Yage)
3. Haco
"Suriye'de" yer edindikten sonra kuzeyden kaçıp gelen birçok yurtsevere ev sahipliği yaptı, maddi manevi her türlü destek ve yardımı esirgemedi. Başta Şeyh Said aile efradı olmak üzere, Cemilpaşalar, Bedirxaniler, Cemilê Çeto'nun aile efradı, Mala Aliyê Unis ve daha birçok şahsiyet Türk hükümetinin baskılarından kaçıp, Güney- batı Kürdistan'a ("Suriye'ye") vardığı andan itibaren, Haverkan lideri onlara evinin kapılarını açmış ve her türlü yardımı yapmıştır.
Bunların başında Mir Celadet Bedirxan gelmektedir. Celadet Bedirxan'ın "Suriye'deki" en büyük destekçisi Haco idi desek, abartmış sayılmayız. Konê Reş Celadet Bey'in Haco ile ilişkileri konusunda şöyle yazar:
"Celadet Bey Tirbesipiyê de Haco ve çocuklarının yardımlarıyla yöredeki Kürt yurtseverler arasında çalışmalarını sürdürüyordu. Mir, zamanının büyük bölümünü Hacoların "sınıra" yakın köylerindeki evlerde geçiriyordu. Bu köylerden biri Çaçan Haco'nun evinin bulunduğu Mizgevt Köyü idi. Bu köyde bir kaya vardı. Mir köyde olduğu zamanlar genellikle gider o kayanın gölgesinde oturur. Bu nedenle Kaya'ya 'Mir'in Kalesi' (Lata Mir) deniliyordu ve günümüze kadar o isimle anılagelmiştir. Zaman zaman Hisiça'ya gidiyor ve Kürt dilinin esasları üzerindeki çalışmalarını sürdürüyordu. O zamanlar Fransız hükümeti Haco'yu sınırdan uzaklaştırmış ve Hisiça'da gözetim altında tutuyordu. Mir buraya geldiğinde yine Haco'nun yanında kalıyordu."
Xoybûn örgütü ilk merkez komitesi
Rohat Alakom; Xoybûn'nun ilk kuruluş toplantısına katılan Ahmet Abdurahman Ağa'nın anılarına dayanarak Xoybun'un merkez komitesine seçilenlerin bir listesini veriyor Söz konusu listede şu isimler vardır: Celadet Bedirxan, Memduh Selim Bey, Mehmet Şükrü Sekban, Haco Ağa, Ramanlı Emin, Şeyh Ali Riza, Mustafa Şahin, Bozan Şahin, Kerim Bey, Tevfik Bey, Kamil Bey, Bedrettin Ağa, Liceli Fehmi.
Listede yer alan kişilerin sosyal, toplumsal, kültürel konum ve yapılarının çok renkliliği hemen dikkati çekmektedir. Yüksek tahsilli, bir kaç dil bilen aydınlardan, okuryazar bile olmayan aşiret reisine, öğretmeninden toprak sahibi ağasına, tarikat kökenli şeyhine kadar her kesimden şahsiyet yer almıştır. Adeta Kürt toplumunun küçültülmüş, daraltılmış bir numunesi gibidir. Oldukça namlı, karizmatik kişiliğin yanında entelektüel, bilge kişilik, oldukça nüfuzlu derebeyi veya tarikat mensubunun yanında oldukça mütevazı bürokrat, öğretmen kişilik yan yana olmuş, kafa ve gönül birliği yapmıştır.
3. Haco'nun cenazesinde Cegerxwîn
De rabe ser xwe xweşmêrê hêja
Hacoyê Haco rêberê Kurda
Ne çaxa te bu tu çûye gorê
Te em tev hiştin ber zilm û zorê
De rabe ser xwe xweşmêrê hêja
Hacoyê Haco reberê Kurda
Em kurê te ne tev bêxwedîne
Dara te çandî gul daye şîne
Em pey soza te ne va em bi dorê
Ta em herne nava vê gorê
Çaxa te sere xwe dakir me
Hesenê dewsa te rakir.
Tarih bilinmediği zaman tekerrür eder