Tasavvufun dört aşamalı yolunun ilk aşaması şeriat, ikincisi tarikat, üçüncüsü marifet ve dördüncü aşaması hakikatti. Bu aşamalarda üç derece ile yol alınırdı. Birinci derecesi ilmelyakîn, ikincisi aynelyakin, üçüncüsü de hakkalyakindi.
İlmelyakın aklın, aynelyakin kalbin, hakkalyakîn de ruhun hayat derecesinde imanının inkişafıydı. Bu aşamalarda seyir için en önemli vasıta inzivaydı.