İlk Osmanlılar ve Batı Anadolu Beylikleri Dünyası
Feridun M. Emecenİlk Osmanlılar ve Batı Anadolu Beylikleri Dünyası Sözleri ve Alıntıları
İlk Osmanlılar ve Batı Anadolu Beylikleri Dünyası sözleri ve alıntılarını, İlk Osmanlılar ve Batı Anadolu Beylikleri Dünyası kitap alıntılarını, İlk Osmanlılar ve Batı Anadolu Beylikleri Dünyası en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Osmanlı beyliği ilk adımda Marmara sâhillerine ve Ege'ye açılan bir beylik olan Karesioğulları ile dikkat çekici bir rekabet ve siyasetin içine girdi. Onu kademe kademe ilhak etti ve Çanakkale boğazına doğru bir hareket sahâsı kazandı. Ayrıca bu rakip beyliğin alt yapısını kazanarak onu barışçı bir siyâsetle saf dışı bıraktıktan sonra Karesi ümerâsının denizcilik tecrübesinden yararlandı. Bu beylerden atılmaya kararlı oldukları Rumeli mâcerâsında kılavuzluk bakımından çok istifâde etti. Aslında Gelibolu yarımadası na geçiş Osmanlı beyliğinin komşu Türkmen beyliklerine karşılan siyâsetlerinde keskin bir değişmeye yol açmış olmalıdır. Ru meli'den elde edilenin Anadolu'ya aktarılması, Anadolu'nun insan gücünün kaynaklarının kullanılması sonucu çift taraflı bir hareketlen il ıo söz konusu olmuştur. Bu çift taraflı etki Osmanlı beyliğinin devlete dönüşümünün ikinci önemli adımını oluşturur.
Rumeli'ye geçişte gittikçe güçlendiği anlaşılan Osmanlılar Ka rasi'den sonra diğer Batı Anadolu beyliklerini doğrudan zabt değil vasallik bağı çerçevesinde kendilerine bağlamayı tercih ettiler. Her halde burada Rumeli'de ilerleyen fetihlerin önemli rolü vardı. Vasallik statüsünün gerçekleşmesi hiç şüphesiz Anadolu'nun batısın daki geniş Türkmen dünyasının zahiren de olsa birleşmesini sağla mıştı. Ancak bu daha ziyade I. Murad devrinde gerçekleşti. Ondan önce Orhan Bey zamanının başlarında durum biraz daha farklıydı. 1330'lu yıllarda Osmanlıların ilgi çekmeye başladığı ve devrin kaynaklarında yer edindiği anlaşılmaktadır. Bu husus İbn Battuta ve Ömerî'nin sözlü kaynaklarının beyanlarında da kendisini gösterir Bursa hakimi olarak tanıttığı Orhan'ı Türkmen beylerinin ulusu olarak adlandıran İbn Battuta onun sürekli hareket halinde olduğunu ve çok kuvvetli askerî organizasyonu bulunduğunu belirtirken Ömerî'nin kaynaklarından Sivrihisarlı Haydar, onun Bizans imparatoru ile sürekli savaş halinde olduğunu, denizi geçip Rum memleketlerini istila ettiğini yazar.
ilk Osmanlılar hakkında ayrıntılı bilgiler aktaran Osmanlı kroniklerinin uydurmuş oldukları bu efsanevî bilgilerin nereden kaynaklandığının tesbiti önem kazanmaktadır. Söz konusu kayıtların doğrudan tahliline ve aktardıkları bilginin kritiğine girmeden önce bu hususta iki ayrı gözlemi aktaralım. İlki genellikle 1422'ye kadar gelen ve Aşıkpaşazâde tarafından kendi tarihine alınan Yahşi Fakih Menakıbnâmesi'nin ilk Osmanlılar hakkında verdiği bilgileri konu edinen bir çalışmadır. Burada Yahşi Fakih'ın Osmanlıların menşei ile ilgili olarak sözlü kaynaklarına dayandığı, bu sözlü rivâyetlerin homojen yapısı yüzünden olayların birbirine karıştırılmış olabileceği, Yahşi Fakih'in Selçuklu Sultanı Alaeddin ile Osman'ın babası Ertuğrul'un aynı kökten olduğunu yazdığı, ilk Osmanlıların Selçuklu sultanının hizmetinde bulunduğunu belirttiği, bunun da meşruiyet iddiasından kaynaklanmış olduğu, gerçekte onun Osmanlılar'ın menşeini bilmediği üzerinde durulur. Burada görüldüğü gibi doğrudan verilen bilginin tahlili yapılmış, nereden kaynaklanmış olabileceği hususu ise sözlü kaynaklara dayandırılmıştır.
Sayfa 3
Osmanlılar bu geniş Türkmen eski uç dünyasında artık "kâfirlerle savaşma" şöhretlerini iyice yerleştirmiş ve öne çıkarmış durumda idiler. Uç dünyasındaki dengeler bozulmadan önce Germiyanoğulları'nın üstlenmiş olduğu rol, şimdi Osmanlılar tarafından oynanmakta idi. Vasallik bağı ile bu konfederasyonu gerçekleştirme başarısı göstermişlerdi. Fakat Karamanoğulları yarıştan çekilmek niyetinde değildi. Bundan dolayı kendiliğinden bir denge oluştu;
Iki gücün arasındaki küçük beylikler durumlarını bu iki büyük beylik arasındaki stratejilere göre ayarladılar. Fakat Osmanlılar iki önemli olay sonrası liderliği üstlenmekte gecikmediler.
Tarihî bir şahsiyet olarak muasır bir Bizans kaynağında adı geçen Osman Bey ve onun adına basıldığı tesbit edilen bir paradaki Osman Bey'in babası olarak ismi geçen Ertuğrul Bey dışında hanedanın ataları, menşei ve nereden geldikleri, Osman Bey'in ortaya çıkmadan bir asır sonra yazılmış bilinen ilk Osmanlı kaynağı ve onu takiben XV. asrın ortalarında, çoğu II. Bayezid döneminde kaleme alınmış Osmanlı kroniklerine dayalı olarak açıklanmıştır.
Sayfa 1
Rumeli'de uç sisteminin giderek ilerilere atlaması sonucu, Osmanlı uç beyleri büyük bir ihtişam ve zenginlik kazandılar. Bu ihtişam, Batı Anadolu ve Orta Anadolu beyliklerinin tabanlarını ve askerî zümrelerinin Osmanlı tarafına kaymasını aynı imkânlara kavuşma hevesi dolayısıyla kolaylaştırmıştır denilebilir.