Türkiye 20. yüzyılın son çeyreğinde girdiği dönüşüm yolunda bir hayli mesafe kat etti. Kat edilen mesafenin istikametine dair üretilen söylemler, söyleyenin yola hangi cihetten nazar ettiğine ve yolda bulunma niyetine göre değişiklikler arz etse de herkes tarafından görünür olan ve içtimai yapıyı derinden etkileyen birtakım olgular da söz konusudur. Vasıl olunan noktada Türkiye, 21. yüzyılın başında yaklaşık 81 milyon nüfusu barındıran bir ülke haline geldi. Nüfusun yüzde 92,5’i il ve ilçe merkezlerinde yaşıyor. Neredeyse herkesin “şehirli” olduğu bu yeni bir yaşam şekli, şehir, insan ve cemiyet arasındaki münasebetlerin tüm boyutlarıyla incelenmesini ve tartışılmasını zorunlu kılıyor.
Şehirde yaşayanların; şehirlerin içerisine numune misali serpiştirilmiş yeşil alanların herhangi birinde, dedesinin gölgelendiği bir ağacın gölgesinde gölgelenme yahut atasının su içtiği bir çeşmeden su içme, beş kuşaktır burada yaşıyoruz/üretiyoruz diyebileceği bir meskene/imalathaneye sahip olma, toplumun harcı olan irfanî geleneği yansıtan ve medeniyetinin unsurlarını hatırlatan eğitim kurumlarından birinde tedris edilme ihtimali gün geçtikçe azalıyor. Her şehrin kendine özgü kültürünün bir eseri olan mesken ve çarşılardan mahrum kalan ve giderek birbirine benzeyerek benlik kültürünü kaybeden şehirler içerisinde yaşayan insan, kökleriyle bağı kesilmiş bir ağacı andırmaktadır.
Her şehir bir medeniyet(i) taşır ve hatta himaye eder, şayet bir şehir o medeniyetin mensuplarının ihtiyaçlarına cevap veremez olmuşsa, mâzîyi ve âtîyi bir bütünlük içinde mekînine sunamıyorsa o şehir medeniyetin ruhundan uzak, mekanik bir kent halini almaya başlamıştır.
İnsan, Tarih ve Şehir kitabı ‘insan’ı merkeze alan; şehrin, şehir kültürünün, şehrin içtimai yapısının oluşması ve sürdürülmesi ile şehre ait tarihi unsurları hayatta ve hayatın içinde tutulması arasındaki bağın tartışılması amacını taşımaktadır.
