Islâm'da Felsefe Akımları
İsmail Hakkı İzmirliIslâm'da Felsefe Akımları Sözleri ve Alıntıları
Islâm'da Felsefe Akımları sözleri ve alıntılarını, Islâm'da Felsefe Akımları kitap alıntılarını, Islâm'da Felsefe Akımları en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.AGNOSTİK HAYYAM...
- "Hayyam bilinemezcidir! (Lâ edri, Agnostik):
"Bu yaldızlı göğün, dönmeye ne zaman başladığı, böyle eserin en sonra ne zaman harab olacağı, akıl ölçüsüyle bilinemez, kıyas tartısıyla tartılamaz."
"Mademki Kat'i bilgi elde değildir, şüpheye güvenilerek yaşadığımız sürece oturmak da mümkün değildir. O hâlde gel şarap kadehini elden bırakmayalım. İnsan bir şeyi anlayamayacak olduktan sonra ha ayık olmuş ha sarhoş."
"Yücelik ve erdemi kuşatanlar, bir çok olgunluğu toplayarak cemiyeti aydınlatanlar, bu karanlık gecenin içinden dışarıya bir yol bulamadılar. Birer efsane söylediler, yine uykuya daldılar"
Hayyam, dünyanın vakalarına bakarak ötesindeki gerçek ve gerçeklik kâinatını karanlık bulduğundan güçsüzlüğünü itiraf ediyor..."
Sayfa 168 - Ömer Hayyam, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
- "Ahirette Cennet, huri, kevser, şarap, süt, bal, şeker ırmakları var diyorlar.
Saki, bunu anarak bana bir kadeh çakıştır.
Bir peşin, bin veresiyeden iyidir."
Sayfa 169 - 170 Ömer Hayyam, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
İRAN FİLOZOFU MİSKEVEHY...
- " (...) Miskevehy, "Nur olması bakımından Tanrı'nın anlaşılması kolay, fakat aklımızın yorgun ve zayıf olması bakımından anlaşılması en zor, alışkanlıklarımızdan çok uzak" diyerek bilinemezciliğe (lâedriye, agnostisizm) yöneliyor. Aristoteles'ten "göz güneşe bakarken nasıl yoruluyorsa, akıl da Tanrı'ya (Hakk-ı evvel) bakınca öylece yorulur!" sözünü aktararak, Farabi gibi, "Tanrı açıklığının şiddetinden dolayı gizlidir!" umdesini benimsediğini gösteriyor. Basitten bileşiğe doğru gittikçe güçlükler ortaya çıkacağını açıklarken koca İran filozofu, Fransız filozofu Augusto Comte'a öncülük ediyor."
Sayfa 109 - Miskevehy, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
HAYYAM'DAN BİR RÜBAİ...
- "Küfür menzilinden din menziline kadar olan mesafe yine bir nefestir.
Şüphe âleminden bilgi âlemine kadar olan mesafe yine bir nefestir.
İşte bu aziz nefesi hoş geçir.
Çünkü ömrümüzün hasılı da böyle bir nefestir..."
Sayfa 169 - Ömer Hayyam, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
PESİMİST HAYYAM...
- "Hayyam kötümserdir (Bedbin, Pesimist):
"Dünya bütün mihnet, günler hep gam ve kederdir. felek bütün afet, dünya baştan başa zulümdür. Kısaca, dünyanın içine bakıyorum, görüyorum ki, asude hiçbir kimse yoktur, varsa da azdır."
"İnsanın bu kargaşalıkta eline geçirdiği şey kasavet çekmekten ya da can çekişmekten başka bir şey değildir."
Sayfa 169 - Ömer Hayyam, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
İLÂHÎ NUR...
- "El-Gazâlî, İlâhî nur sayesinde hem dinî inançların hakikatlerine, ahlâkî duyguların güzelliklerine, hem de bütün bilginin, istidlâllerin temeli olan aklın ilk umdelerinin hakikatine itimat etmiş bir daha şüpheye düşmemişti.
Çünkü aradığı kesinlik ve huzuru bulmuştu..."
Sayfa 179 - EL-GAZÂLÎ, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
Düğüm...
- "El-Gazâlî "İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar!" hadîsini göz önüne getirerek, hayatı rüyâ, ölümü uyanıklık sayarak bir daha düşünmeye başladı. "Gözünden perdeyi kaldırdık, bugün gözün keskindir, her şeyi görebilir" (Kaf, 50/52) ayeti uyarınca, insan öldükten sonra şimdiki gördüklerinden başka birtakım nesnelerin görünür duruma geleceğini hatırladı. Bu gibi hatıralar nefsine bir düğüm bağladı. Bu düğümü çözmek için çareler aradı, ama düğümü çözecek bir yol bulamadı. Çünkü bu düğümün çözülmesi ancak delillerle mümkün olabilecekti."
Sayfa 178 - 179 EL-GAZÂLÎ, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
GAZÂLÎ ve İBN SİNA...
- "İbn Sina daha sert, daha merttir. Daha çok aklî gücü ile, aklın gücüne olan imanı ile etkilidir. El-Gazâlî daha yumuşak, daha mütevazı, daha samimidir. Kalbî coşkunluğu ile, dini imanıyla daha çok hoşa gider..."
Sayfa 185 - EL GAZÂLÎ, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
İLM-İ HÂL...
- "El-Gazâlî, inançla ilgili konuları mantık sınırları içinde sağlam bir biçimde toplama hususundaki çalışması sırasında, ahlâk ve zühdü kesinlikle elden bırakmıyor. Bu cihetten el-Gazâlî'nin İbn Sina'dan üstün olduğu söylenebilir. İbn Sina'nın amelî-pratik felsefeye ilgisi azdır. Ahlâk ve zühd konuları ile öğretilerini inceden inceye araştırarak canlı bir biçimde hiçbir zaman uğraşmamıştır. Hayatı serbest geçmiştir. Başlıca hazzı zihnî etkinliktedir. El-Gazâlî ise kendisini erdemli kılacak amel-davranışlara yönelmiş, tasavvuf yoluna girmiştir..."
Sayfa 184 - EL-GAZÂLÎ, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
ZINDIKLAR...
- "Filozoflar bir çok fırkaya ayrılmışlarsa da el-Gazâlî onları başlıca üç fırkaya ayırıyor: Maddeciler (Dehriyun, Materyalistler), Doğalcılar (Tabiîyun, Naturalistler) ve tanrıcılar (İlâhîyun, Theistler)
Materyalistler Kâinatın yaratıcısını (Sani-i âlem, Tanrı) inkâr ettikleri için el-Gazâlî bunlara zındık (kâfir) diyor.
Naturalistler kâinatın yaratıcısını kabul etmişlerse de, insanın aklî güçlerini insan tabiatına bağlı saydıkları için, mutlak olarak ahiret hayatını inkâr ettikleri için bunlara da zındık diyor..."
Sayfa 181 - EL-GAZÂLÎ, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
TAKLİD...
- "El-Gazâlî düşündü, taşındı, ölçtü, biçti, neticede bir taklidi diğer taklitten üstün tutmanın ahmaklık, avanaklık, şaşkınlık olduğu sonucuna vardı.
Kalbinden taklid bağı çözüldü, bağlılık zinciri kırıldı; gerçek ve kat'i bilginin, şüphe ihtimali kalmayacak biçimde açığa çıkacak bir bilgi olduğunda, hiç kuşkusu kalmadı. Öyleyse kesin bilgiye ulaşmak için bütün bilgileri temelden kurmak gerekiyordu."
Sayfa 177 - EL-GAZÂLÎ, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
NİHİLİST HAYYAM...
- "Hayyam hiçcidir (nihilist)!
"Bu cisim hiç, bu dokuz katlı göğün yaldızlı, nakışlı kubbesi de hiç.
Keyfine bak, biz bu dünyada bir nefese bağlıyız, o da hiç."
"Dünyayı gördün, her gördüğün hiç. / Her ne söylemiş ve duymuş isen o da hiç. / Dünyayı baştan başa dolaştın ise o da hiç. / Eve kapanıp yaşamış isen oda hiç.
Sayfa 167 - 168 Ömer Hayyam, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
GEÇİMSİZ HAYYAM!..
- "Hayyam, bildiklerini başkalrından esirgemek gibi kötü bir huya sahip olduğundan, eserleri bilgisinin genişliği-derinliği ile oranlı değildi. felsefe ve matematik hakkında yazdığı eserler onu geçmez. Hayyam düşündüklerini herkesten sakladığı için dostlarına bile bir süre kapısını kapamıştı. Geçimsiz ve müşkülpesentti..."
Sayfa 167 - Ömer Hayyam, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
HORASAN FİLOZOFU ÖMER HAYYAM...
- "Hüccetü'l-Hak Ebu'l-Feth Ömer bin İbrahim el-Hayyam el Nişaburi Horasan'ın ilim reisi, zamanının allamesi idi. felsefede, gökbilimde, matematikte son derece usta idi. Rubaileriyle Farsça da birinciliği kazanmıştı. Rubaileri Avrupa dillerinin birçoğuna çevrilmiş, İngilizceye manzum olarak geçmişti. Hayyam'ın Farsça şiirleri olduğu gibi Arapça şiirleri de vardı..."
Sayfa 166 - Ömer Hayyam, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu
BİLGİ FORMU ve ÇEVRE...
- "El-Gazâlî çevresine baktığında dinlerdeki anlaşmazlığı, mezheplerdeki parçalanmayı gördü. Fırkalardaki bağnazlık, din ve mezhebe şiddetli bağlılık hep taklitten, içtimâî miras ve kökenden, başka bir deyişle ataların, büyüklerin ardından gözü kapalı biçimde gitmekten, anne, baba ve ailenin tesirinden, çevreye uymaktan ileri geliyordu. Bu, zihnin belli bir bilgi formuna sıkı biçimde bağlandığı, ondan son derece hoşlandığı ve kendisini kesinlikle koparamadığı bir durum oluşturuyordu."
Sayfa 177 - EL-GAZÂLÎ, KİTABEVİ YayınlarıKitabı okudu