Zengin bir teorik birikime, güçlü bir felsefî formasyona ve etkili bir muhakeme gücüne sahip olan İsmail Gelenbevî’nin gündemine aldığı problemlerin başlıcaları arasında, gerçeklik problemi yer almaktadır. Gerçeklik meselesi, birbiri ile doğrudan irtibatlı olan ve “Ne, nerede var?”, “Nasıl bilinir?” ve “Nasıl ifade edilir?” sorularını merkeze alan üç soruşturma aşamasını kapsamaktadır. Birinci aşamada, gerçekte nelerin var olduğu ve nelere “var” denileceği; ikinci aşamada var olanlar ile bilgi ilişkisinin nasıl kurulacağı ve üçüncü aşamada var olanlara dair bilgilerimizin nasıl ifade edileceği tespit edilir. Kanaatimizce İslam düşüncesinin en temel ve hatta her zaman için önemini koruyan en başat problemi gerçeklik meselesidir. Bu çalışma, varlık, bilgi ve dilde gerçekliğe dair İslam düşünce geleneğindeki tartışma konularını ve gerçekliğe dair temel problemleri, Gelenbevî’nin eserleri üzerinden tespit etmeyi ve gündeme getirmeyi amaçlamaktadır.
