İstanbul Tulumbacıları
Reşad Ekrem KoçuSözler ve Alıntılar
Sultan III. Selim ve Sultan II. Mahmud zamanlarında yaşamış ve Yeniçeri Ocağı'nın bir haşarat yatağı halini aldığı o devir üzerine muazzam bir yakayiname yazıp bırakmış olan Cabî Said Efendi eserinde, İstanbul'un zabıta vakalarına da çok yer ayırmıştır. Bu arada yeniçerilerin ve bilhassa yeniçeri-acemi oğlanı tulumbacıların rezilhane ayyaşlıklarından, koğuşlarına, bekâr odalarına uygunsuz kadın ve oğlan kapatmalarından, yollarda rastladıkları ırz ehli kadınları ve tüysüz yakışıklı delikanlıları bıçak çekerek cebren ve kahren odalarına götürmelerinden, fuhuş yolunda türlü türlü rezaletlerinden bahseder ve onlar hakkında daima, "Kulaklı bıçak ile gezer tulumbacı iti... Hamam külhanında yatar, sokakta itleşip çamura batar tulumbacı kopuğu.„” gibi ağır tabirler kullanır.
Sayfa 37 - Doğan KitapKitabı okudu
O devirde yaşamış (1632-33) ve padişah sarayından yetişmiş Mehmet Halife Tarih-i Gılmanî isimli vakayinamesinde İstanbul ahvalini şöyle anlatıyor:
"O zamanlar kul taifesinin azgınlığı şu mertebeye vardı ki gündüzleri hamamdan peştamal ile çıplak avret çıkarırlar, camilerin içinde çubuk içerler, köşe başlarında aşikâre ayak üstünde zina ve livata şenaatini irtikâp ederler, kan dökerler, ev basarlar, saray basarlar, bahusus kahvehanelerde türlü melanet ve fiili nameşrular yaparlardı. Nizamı âlem öyle bozulmuştu ki kalemle anlatılmaz. O azgınlıkları tedip için bir sille-i ilahiye bekleniyordu, nihayet büyük yangın oldu...”
Sayfa 387 - Doğan KitapKitabı okudu
Hüzün idi ruhumun esas meali
Sayfa 155 - Doğan Kitap
"Kulaklı bıçak ile gezer tulumbacı iti... Hamam külhanında yatar, sokakta itleşip çamura batar tulumbacı kopuğu..."
Sayfa 37 - Doğan Kitap
Bizim gençliğimizin Galata'sı, Çeşmemeydanı'ndan, Tophane'ye kadar, kaldırım kabadayısı, bıçkın, şıkırdım, haşarat yatağı idi, bu takımın arı kovanı, karınca yuvası gibi kaynaştığı yerlerde kahvehaneler, bilhassa tulumbacı kahvehaneleri idi.
Sayfa 99 - Doğan Kitap
Sergisine göz koydun bir garip Tatarcığın
Çingene'sin besbelli tak boynuna tarcığın
Tasladığın beylikte senden çok asaletli
Kara ya sivrisinek ve hatta tatarcığın...
Sayfa 295 - Sırrı Bey'in Tatar Zekeriya'nın bostan sergisine göz koyması üzerine hicviye..Kitabı okudu
Besim'i on beş sene sonra gördüm, yüzünün ölü rengi hala duruyordu.
Sayfa 173 - Doğan Kitap