Güzel bir kitap. Hep aynı dönemde yaşayan yazarların birbiriyle ilgili düşüncelerini merak ederim. Hani şimdiki dönemde olsa, haset, kıskançlık da olur işin içinde de, o zaman neler oluyordu mesela? Bu eser Maksim Gorkinin Lev Tolstoy-la bir çok farklı konuyla ilgili sohbetlerinden oluşuyor. Hayata dair konular, bazense farklı yazarlarla ilgili Tolstoy-un düşünceleri belirtiliyor. Bir nevi anı defteri gibi. O dönemin edebiyatını, özellikle de Tolstoy, Dostoevski eserlerini sevenlerin okuması gereken bir kitap.
Dikkatimi çeken husus, Tolstoy-un kadınlara olan tavrının kötü olması idi. Gorki-nin kitapta ona dair tüm özellikleri övmesi ile beraber, kadınlarla ilgili Tolstoy-un eskiden kalma çok derin yarası olduğunu, o yüzden kadınlara karşı bir nefretinin oluştuğunu anlatıyor. Farklı bir konu da, o dönemin en iyilerinden olan Dostoevski-ni beğenmemesi ile ilgili. Bunun nedeni ne bilinmez. Haset mi? Sanmıyorum. Çünkü dönemin bir çok yazarını övmüşlüğü var. Kitaptan bu hususta bir bölüm paylaşalım ve incelememizi bitirelim :
'Yahudice bir şey vardı kanında. Hiç nedensiz bir kuşkusu vardı ; tutkulu , ağır ,karayazgılıydı. Bunca okunması çok garip . Bir türlü nedenini bulamıyorum bunun.Sıkıntılı ,yararsız bir şey bu, çünkü bütün o Budalaların , Delikanlıların,
Raskolnikovların , bütün ötekilerin hiçbiri de gerçek değildir ; gerçek, daha yalın ,daha anlaşılır niteliktedir'