Montaigne’i Nasıl Okumalıyız?
Terence CaveMontaigne’i Nasıl Okumalıyız? Sözleri ve Alıntıları
Montaigne’i Nasıl Okumalıyız? sözleri ve alıntılarını, Montaigne’i Nasıl Okumalıyız? kitap alıntılarını, Montaigne’i Nasıl Okumalıyız? en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Denemeler'in Değerli Olmasının Başlıca Sebeplerinden Biri
Denemeler bir başyapıtsa bunun başlıca nedenlerinden biri, şeyler hakkında konuşmanın yeni bir yolunu, insan yaşamının her yönüyle ilgili olan ve daima tetikte bir bilişsel analiz süreci aracılığıyla insan davranışını yorumlamaya ve duyarlı biçimde tashih etmeye çalışan bir yolu aşamalı olarak detaylandırmasıdır.
Sayfa 66
Denemeler'i Daha İyi Anlamak İçin Okuma Önerileri
Denemeleri Avrupa kültürünün geniş haritasına yerleştirmek isteyen okuyucular için hemen eleştirel edebiyata başlamaktansa bir şekilde ilişkili olduğu diğer önemli çalışmaları okumak daha yararlı olabilir; bunların çoğunun iyi modern İngilizce çevirileri mevcuttur.
Klasik eserler arasında Plutarkhos'un ahlaki denemeleri ve Seneca'nın
Sayfa 107-108
Denemeler Otobiyografik Kurgu mudur?
Denemeler'i modern otobiyografi ve otobiyografik kurgunun öncüsü olarak görebiliriz ancak bu türlerden ikisine de ait olmadığı açıktır. Onu ayrıca, karmaşık ve çoğu zaman huzursuz edici psikolojik deneyimlerin ve arkadaşlık, seks, yas, şiddet, acı, ölüm gibi problematik kişisel konuların, dönemine göre çarpıcı bir biçimde yeni olan bir keşfi olarak da görebiliriz. Ancak bu ilginin büyük kısmı, kendi kültürümüzü kuşatan korkular ve hayranlıklardan kaynaklanıyor.
Denemeler'in yazımından inkâr edilemez biçimde açıkça mevcut olan, Montaigne'in bu tür zorlu konuları gözlemleme ve kaydetme yöntemlerini denemesidir. Onun hayranlığı, kendini gözlemlemenin epistemolojisinde ve daha da çok, zihnin işleyişinin en iyi şekilde izlenebileceği ve incelikle ayrıştırılabileceği bilişsel araçlarda yatmaktadır. Bu enstrümantasyonun, kompozisyonun en erken aşamalarında yazının kendisinde ortaya çıktığı görülür ve en son aşamaya kadar menzilini ve kavrayışını genişletmeye devam eder.
Sayfa 85
Montaigne'in Muhafazakarlık ve Yeniliğe Açıklığı
"Daha yaygın insan durumlarından biri, tanıdık olanlardan ziyade tanıdık olmayan şeylerden zevk almak, yer değiştirmeyi ve değişimi sevmektir. Yeniye ve bilinmeyene açlık duyan bu zihin yapısı, içimdeki seyahat etme arzusunu beslemeye kesinlikle yardımcı oluyor.”
Montaigne'in siyasi alanda yenilikten hoşlanmadığını yineleyen ifadesiyle yan yana getirildiğinde, bu tür ifadeler karakteristik bir Montaigne ikilemi oluşturur:
Kamusal konularda tutarlı biçimde muhafazakâr bir tutum, Kişisel konularda yeniliğe, sıra dışı deneyimlere ve düşüncelere duyulan sevdayla omuz omuza gider. Bu ikisi arasındaki geçit, tam da daha önce incelediğimiz mazeret veya özür biçimidir.
Sayfa 69
Denemeler ve Düşünce Akışını Kaydetmek
Montaigne'in en sık tekrarladığı öz-suçlamalardan biri, hafızasının zayıflığıdır:
Okuduğu şeyleri, hatta Denemeler in daha önceki bir parçasını yazarken ne demek istediğini bile hatırlayamaz. Bu iddia kısmen doğru olabilir ancak aynı zamanda kesinlikle stratejiktir. Hafıza olmadan, bırakın benlik anlatısını, hiçbir uzun anlatı hayatta kalamaz. Montaigne'in hafızayı bir kenara bırakması deneme üslubunu, konudan ziyade yönteme yapılan vurguyu besler:
Denemeler'de yalnızca belirli anlarda kaydedilen düşüncelerin akışı vardır.
Sayfa 83-84
Montaigne'in Dini İnancı
Montaigne'in, muhtemelen hiçbır şeyin onu zorlamadığı bir ibadeti halk içinde gerçekleştirdiği bu olayı nasıl okumalıyız? Bir anlamda bunun samimi olmadığını düşünmek güçtür ve Montaigne'in gizli bir ateist ya da agnostik olduğu görüşünü benimsemeyi kesinlikle zorlaştırır.
Öte yandan, tasviri karakteristik olarak kesin ve objektiftir; sofuluk coşkusuna dair hiçbir emare taşımaz. Kilise tarafından ortaya konan geleneksel ibadet biçimlerine saygı duyduğu ve bunların etkinliğine bir anlamda inandığı yeterince açık görünmektedir ama güçlü dini duygulara sahip bir adam olmadığı da aynı derecede açıktır.
Bu meseleyi, onu hem suni hem de anakronik bir antitezin bir ya da diğer kutbuna yerleştirerek (Katolik gelenekçiye karşı özgür düşünen) çözmeye çalışmak yerine, incelediğimiz çeşitli kanıtların sağladığı koordinatları sahici kabul etmek daha iyi görünmektedir.
Başka bir deyişle, bu kanıtların bize on altıncı yüzyılın sonlarında Fransa'da geleneksel ibadet biçimlerine içtenlikle bağlı olmanın ve aynı zamanda, gündelik yaşamda seküler bir bakış açısını ve önemli ölçüde hoşgörüye izın veren bir mesafeyi korumanın imkânını gösterdiğini kabul etmeliyiz.
Sayfa 55
Denemeler'in Etkileri
Denemeler'in sınıflandırılmasının bu kadar zor olmasının nedeni de şüphesiz budur. Montaigne'in kendisi de onun eşsiz bir türün tek üyesi olduğunun farkındaydı: “Babaların Çocuklarına Olan Sevgisi Üzerine”de (II. 8),
“Dünyada kerdi türünde vahşi ve abartılı bir anlayışa sahip tek kitaptır.” der.
Bu iddia doğruluğunu korumuştur.
Tamamen edebiyata veya felsefeye ait olmakla kalmayıp ikisi arasında muğlak bir biçimde gidip gelen bu eser, tarihsel olarak da ikirciklidir; yazıldığı çağın ve kültürün izlerini taşır ancak dikkatle dinlersek, içinden gelen ses hâlâ şaşırtıcı derecede tazedir ve kendi kaygılarımızla uyuşabilir.
Birçok tanımlanabilir kaynak ile etkiden yararlanır ve Pascal'dan Nietzsche'ye, Andre Gide'den Virginia Woolf'a kadar geniş bir yelpazedeki yazar ve düşünür üzerinde muazzam bir etki yaratmıştır. Bu etki yelpazesi ancak dikkati konudan düşünce tarzına yönelttiği ve okuyucuyu kendi düşünce deneyini yapmaya davet ettiği benzersiz yöntemle açıklanabilir, Bu nedenle Batı kanonundaki konumu kendine özgüdür, her zaman kenarlarda gezinir ve her zaman yeni bir yorum bekler.
Sayfa 102