Atatürk'ün hayatında en az bilinen dönem Bulgaristan'daki askerî ataşelik yıllarıdır. Onun hakkında yazılmış biyografik eserlerde bu dönem kısa birkaç cümle ile geçiştirilmiştir. Bunun sebebi, elde yeteri kadar belge bulunmamasıdır. O yıllarda yaşamış olanların ve Atatürk'le ortak hatıraları bulunanların anlattıkları da gazete sütunlarında kalmış ve unutulmuştur. Altan Deliorman, bu kimselerden hayatta kalanlarla görüşmüş ve onların tanıklığından da yararlanarak "Mustafa Kemal Balkanlarda" kitabının ilk baskısını hazırlamıştır (1959). Aradan geçen elli yıllık sürede Türk ve yabancı yazarlar tarafından yazılmış olan kitaplarda konuyla ilgili yeni bilgiler ortaya konulmuştur. Ayrıca, bazı arşiv vesikaları yayınlanmıştır. Eserin yeni basımında bütün bu bilgilerden yararlanılarak Sofya'da geçen on beş aylık süre çok daha ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Atatürk'ün Sofya'dan ayrılışından vefatına kadar geçen dönemdeki Türk-Bulgar ilişkileri de ilâve edilmiştir.
Mustafa Kemal, Sofya'ya niçin gönderildi? o İttihat ve Terakki önderlerinin ona karşı tutumu neydi? o Mustafa Kemal, Bulgaristan'da nasıl çalıştı, Osmanlı başkentine hangi bilgileri rapor etti? o Makedonyalı komiteciler ile ilişkilerini nasıl düzenledi? o Kendisine karşı hazırlanan suikastlardan nasıl kurtuldu? o Bulgar Harbiye Nazırının, "Balkan Gülü" adıyla anılan güzel kızı Dimitrina Kovaçeva ile olan aşkı nasıl sonuçlandı? o Dimitrina'nın babası, onların evlenmelerine niçin engel oldu? o Bulgar Meclisindeki Türk milletvekilleriyle yakın ilişkileri ne yararlar sağladı? Madam Corinne'e Sofya'dan sevgi mektupları. o Vidinli genç kız, Mustafa Kemal'in evlenme teklifini reddediyor.
