Erik Olin Wright (doğuştan 9 Şubat 1947) Amerikalı bir analitik Marksist sosyolog , toplumsal tabakalaşmayı ve kapitalizme yönelik eşitlikçi alternatif gelecekte uzmanlaşmıştır. Klasik Marksistlerden, işçi sınıfının dağılmasından farklı biçimde gücün alt gruplarına, dolayısıyla sınıf bilincinin çeşitlilik derecelerine kadar ayrışmasıyla dikkat çekiyor. Wright, derin demokrasi ve geçişler arası devrim de dahil olmak üzere bu değişim perspektifine uyum sağlayacak yeni kavramlar sundu. Wright, 1970'lerin ortalarında, entelektüel topluluğa, ayrıca Vietnam Savaşı'na ve sivil haklar hareketine karşı direnişle radikalleşmiş genç nesil akademisyenlere katkıda bulunmaya başladı. O zamandan beri, çeyrek yüzyılı aşkın bir süredir araştırma yapmaktaki kararlılığı ile kendini kuşağından ayırdı.
Wright, "etkili yeni bir sol kuramcı" olarak tanımlandı. Çalışması esas olarak toplumsal sınıfların incelenmesi ve özellikle Marksist ve Marksist olmayan araştırmacıların "sınıfı" kullanmalarını sağlamak için Marksist sınıf kavramının güncellenmesi ve hazırlanması göreviyle ilgilidir. "insanların maddi çıkarlarını, yaşadığı deneyimleri, yaşama koşullarını, gelirleri, örgütsel kapasiteleri ve toplu eylem yapma isteği, siyasi eğilimler vb. nedenlerini açıklamak ve tahmin etmek. Buna ek olarak, araştırmacıların karşılaştırmasını ve kontrast oluşturmasını sağlayacak sınıf kategorileri geliştirmeye çalıştı farklı gelişmiş kapitalist ve " post-kapitalist " toplumların sınıf yapıları ve dinamikleri.
Wright, önemini vurguladı:
iktisadi / üretken kaynaklara erişimi kontrol etme ve bunlardan dışlama;
üretim ilişkileri içindeki yeri;
döviz ilişkilerindeki pazar kapasitesi;
üretken kaynakların kullanımından elde edilen gelir üzerinde diferansiyel kontrol; ve,
aynı zamanda uzman, vasıflı, yönetici ve denetleyici çalışanların durumunu hesaba katmaya ve sınıfın ve sınıf analizinin Weberian hesaplarından esinlenmeye çalışarak "sınıf" tanımlamadaki emek çaba üzerinde farklı denetim.
Wright'a göre, aranan ve ödül almaya yetkin olmayan becerileri olan çalışanlar (doğal kıtlıklar ya da lisanslı eğitim programlarına girme engelleri gibi toplumsal olarak yapılandırılmış ve dayatılmış kısıtlamalar nedeniyle) ayrıcalıklı bir [aşırıdır] 'sömürü ilişkileri içinde yerleşme yeri' olarak tanımladılar çünkü kapitalist değillerse de üretim araçlarının sahibi ile daha az vasıflı işçi arasındaki ilişkiden ötürü daha fazla ayrıcalık elde edebiliyorlar ve emek çabasıyla izlemek ve değerlendirmek daha zorlar. Dolayısıyla, üretim araçlarının sahibi veya sahipleri genel olarak onlara bir 'kıtlık' veya 'beceri / kimlik bilgisi' kirası ödemek zorundadır (dolayısıyla tazminatlarını emek gücünü üreten ve üreten fiili maliyetin üzerine çıkarır) ve dener sadakatlerini kendilerine mülkiyet kazandırarak verdiklerini, onları diğer çalışanlar üzerinde yetkilendirdiklerini ve / veya çalışmalarının hızını ve yönünü belirlemede özerk olduklarını belirtti. Bu nedenle, uzmanlar, uzman yöneticileri ve üst düzey yönetici, diğer işçilerden ziyade 'patronların' menfaatlerine daha yakındır.
Erik Olin Wright'ın çalışması, Birleşik Devletler, Kanada, Norveç ve İsveç'teki çeşitli sanayileşmiş ülkelerde toplanan verileri kullanan Sınıf İncelemelerinde Karşılaştırmalı Araştırmalar (Cambridge, 1997) sınıf sayımlarını içermektedir. Wisconsin-Madison Üniversitesi'nde sosyoloji profesörüdür.
Gerçek Ütopyalar
Wright son zamanlarda toplumsal bağlaşımcılıkla derinleşen kök salmış bir sosyalist alternatif anlayışı ile ilişkilendirildi . Wright'a göre bu alternatife geçiş, bir araştırma ve kitabın adı olan "gerçek ütopyalar" ı tasarlamak ve oluşturmak üzerine kuruludur. "Gerçek ütopyalar" adil ve insancıl bir dünyaya uygun ahlak ilkeleri taşıyan ve yaşanabilirlik sorunlarıyla ilgilenen egemen kurumlara alternatifleri birleştirir.