İslâmiyet’in tebliğcisi Hz. Peygamber’in, gazveleri, seriyyeleri kısaca hayatındaki her bir ayrıntı bütün Müslümanlar için büyük bir önem arz etmektedir. Özellikle de İslâmî araştırmalarla meşgul olanların sağlıklı bilgilere ulaşabilmeleri için Hz. Peygamber’in hayatına vakıf olması kaçınılmaz bir durumdur. ‘Âtik b. Ğays el-Belâdî’nin, Mu‘cemü’l-Me‘âlimi’l-Cuğrâfiyye fi’s-Sîreti’n-Nebeviyye adlı bu eserini tercih etme nedenimiz; müellifin, İbn Hişâm’ın Hz. Peygamber’in seriyye ve gazvelerinden bahseden ve İslâm tarihinin ilk ve en önemli kaynaklarından olan es-Sîre adlı eserini temel almasıdır. Yine el-Belâdî, es-Sîre’de geçen bu yerlerin sadece o günkü durumundan bahsetmekle yetinmemiş, zaman içerisinde gerek fiziksel gerekse telaffuz açısından bu isimlerde meydana gelen değişiklere de değinmiştir. Bu sebeple, es-Sîre’de geçen her hangi bir yerin nerede olduğunu, bugünkü durumunun ne olduğunu, kavramsal ve tarihsel açıdan ne gibi değişikliklere uğradığını merak eden okurlar için bu eser, tam bir başvuru kaynağı niteleğindedir. Bu özelliğiyle eserin, İslâm tarihçileri ve İslâm coğrafyacılarının yanı sıra semantik çalışmayı düşünen bazı Arap dilcileri için de önemli bir kaynak olacağı kanaatindeyiz.

Yazar: