Talat Paşa'nın Hatıraları
Hüseyin Cahit YalçınTalat Paşa'nın Hatıraları Gönderileri
Talat Paşa'nın Hatıraları kitaplarını, Talat Paşa'nın Hatıraları sözleri ve alıntılarını, Talat Paşa'nın Hatıraları yazarlarını, Talat Paşa'nın Hatıraları yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
“Bizzat Odişelice(Rus Başkomutan), İlice (Ilıca) köyünden kaçamamış olan bütün Türklerin ermenilerce öldürüldüklerini ve başları kör satırlarla koparılmış sayısız çocuk cesedi gördüğünü bana söyledi.”
Van'ın işgali sırasında kaçamamış olan İslam halkın öldürüldükleri, kadınların şerefleriyle oynandığı ve birçok genç evli kadın ve kızların evlerde toplattırılarak bu evlere umumhane nazarıyla bakıldığı anlaşılıyor. Van'dan kaçan ve binlerce kadın, erkek ve çocuktan ibaret olup silahları bulunmayan halk üzerine Ermeniler tarafından makineli tüfek ateşi açılmıştır.
(Ermeniler)Memleketin gerek saadetinden gerek ıstıraplarından daima menfaat temin ediyorlardı; vatan için hiçbir harbe iştirak etmediler ve bu uğurda bir damla kan dökmediler. Bilâkis harp zamanlarında ticaretlerini devam ettiriyor ve taahhüt işlerine girişiyorlar, çok para kazanıyor ve iyi ve kötü günlerde rahat ve huzur içinde yaşıyorlardı. Bu lûtuflara teşekkür olarak şimdi ekseriyeti teşkil eden nüfusu kovmak ve istiklâllerini elde etmek üzere Osmanlı vatanının bir parçasını koparmak istiyorlar.
Takip edilen maksadın halk kitlelerinin taassubunu tahrik ederek, katliama sebebiyet vermek suretiyle Avrupa'nın dikkat nazarlarını üstlerine çekmek
ve Kilikya'da muhtar bir Ermeni birliği vücuda getirmek olduğunda şüphe yoktu. Ben bu işte bitaraf bir devlet adamı sıfatıyla siyasi maksadımı unutmak ve Müslüman olsun, Ermeni olsun, katliam faillerini müstahak oldukları cezaya çarptırmak istiyordum. Bu hadiseler sırasında Müslüman halkı katliama
teşvik etmiş olan müftü ve diğer Müslümanların da cezalandırılmalarında ısrar ettim. Bunun üzerine mahkeme müftüyü ve şeriklerini (ortaklarını) idama mahkûm etti.
Adana hadiselerini müteakip dahiliye nazırı oldum. Bütün arzu ve hedefim muhtelif milliyetleri, bilhassa Ermeni ve Türkleri bir dostluk bağı ile birleştirmek idi. Adana hadiseleri hakkındaki tahkikat evrakını dikkatle tetkik ettim. Hadiselerin Ermeniler tarafından tahrik edilmiş olduğu, tahkikat komisyonu azası olan Ermenilerin şahadeti ile de teeyyüt ediyordu. (doğrulanıyordu) Komisyon azasından biri olan Agop Babikyan Efendi bunu bizzat bana da itiraf etti.
Yunanlılar, İttihat ve Terakki'nin asıl niyetlerinin tahakkuk etmemesi için bu
birliğe şiddetle muhalefet ettiler; müsavat ve hürriyet onların maksat ve menfaatlerine mugayirdi (karşıydı).
Suistimaller karşısında İttihat ve Terakki cemiyeti daima temiz kalmıştır. Cemiyete yapılan bütün hücumlar haksız ve sebepsizdir; daha doğrusu maksadı mahsusla yapılmıştır. Cemiyetin ve İttihat ve Terakki Fırkası’nın ruhu demek olan merkezi, halka en ufak bir haksızlık bile yapıldığı zaman daima sesini yükseltenlerin en başında gelmiştir.
Erzincan’dan Erzurum’a çekilmekte olan Ermeni çeteleri yolları üstündeki bütün Müslüman köylerini ve sakinlerini yok etmişlerdir.
Soyguncular arasında en azgınları düşman önünde en korkak hareket etmiş olan Ermeni askerleri olmuştur.
“Ermenilerin Türklere tahammül edemediği herkesçe malumdur. Buna rağmen daima bir mazlum rolü takınmış, bilgi dereceleri ve dinleri neticesi olarak, en ağır muamelelerin kurbanı olduklarına bütün dünyayı ikna edebilmişlerdir.”