Stefan Zweig, 'Üç Büyük Usta'da mâlum büyük yazarların hayat hikayelerinden ziyade bu yazarların, yazdıklarından hareket ederek psikolojik bazı analizler yaptığını ve kitap başlığının ayni zamanda 'Romancının Psikolojisi' olduğunu söylemiştir...
...
Balzac ve Dickens bahislerinde Zweig, yazarlar hakkında olası bilgi verme veya analiz yapma telaşesinde iken kendi kendine, birden bire, bilinen bu yazarları övme, yüceltme ve tabiri caizse cilalama kaygısına sürükleniyor. Öyle ki, bir raddeden sonra okuyucu, aynı bahisleri tekrar gözden geçiriyormuş sanıyor kendisini...
Kitabın tamamının yüzde yetmiş beşini meşgul eden Dostoyevski bahsinde ise Zweig, yine methiyeler sıralıyor ve Dostoyevski'nin aykırı fikirleriyle, ruhsal bozukluklarıyla derken??? ...
Geçmişte ve günümüzde ilgili ve ilgisiz artık herkes tarafından kabul gören, onaylanan, imtiyaz verilen Dostoyevski'yi Zweig bir noktada gelecekten haber getiren göksel bir varlık gibi işaret etmesi... .... derken derken böyle cilalı, parlak paragraflarda çırpınan, debelenen kitap okuyucusu; kitabın sonlarına doğru Zweig, Dostoyevski'nin dini inançlar hakkında tutarsız fikirlerini ve kendi ırkının fanatiği oluşunu eleştirmeye başlamasıyla işte bu okuyucu derin bir nefes almaya başlar, özgürlüğüne kavuşur(?)
Nacizane bu okuyucunun bu kitap için yazdığı bu eleştirilere karşın Stefan Zweig'ın, büyük bir edebiyat ustası olduğunun kabulündedir...
İyi okumalar...
