180 syf.
8/10 puan verdi
Sambacıların Geçmişine Doğru
Bir Osmanlı seyyahın Güney Amerika'daki sosyolojik, politik ve kültürel unsurlar üzerinden yaptığı gözlemlerini yazdığı bu eserde; Brezilya'daki siyahilerin durumunu ve Müslümanların konumunu değerlendiriyor.
Ülkedeki Avrupa sömürüsünün sonucunda Müslüman ahali bile hâlâ çoğunlukla Hristiyan adetleriyle yaşamak ve ölmek zorunda. Zaten Müslümanların dinî yaşayış bilgilerinin ve tecrübelerinin normal olarak pek az olması, bu zorunluluğu tabii hâle getirmekte.
Eserde Brezilya'nın fiziki özellikleri ve bitki örtüsü hakkında da çeşitli bilgiler veriliyor.
Bağdatlı Abdurrahman Efendi, ahalinin elinden geldiğince cahilliğini kapatmaya çalışmış ve tecrübelerini aktarmıştır.
Üzerine bir inceleme metni yazmayı düşündüğüm ve kaç aydır bir kenarda devam edilmeyi bekleyen, nihayet bitirdiğim bu eser, Güney Afrika'nın bugünkü sosyal konumu hakkında bizlere çeşitli yorumlar yaptırabilecek pozisyonda.
64 syf.
·
Not rated
Seyahatnâmeler, gezip görülen yerlerin çeşitli özelliklerine odaklanan metinlerdir. Bu tür metinler, seyyahın gözüyle mekânları, insanları, kültürleri, gelenekleri tanımayı mümkün hale getirir. Bu açıdan seyahatnâmeler, öteki millet ve medeniyetleri de farklı bir biçimde okuma faaliyeti olarak anlam kazanır. İşte Ahmet Haşim’in elinizdeki seyahatnâmesi de yalnızca bir nesir türü olarak değil bu türü kendine has bir edebî anlatı kategorisine yükselten metinlerdendir.
"Bu bir hastanın yol notları, rüzgarlı, karanlık bir sonbahar gecesiyle başlar. İstanbul’un denizini sinirli, ufuklarını mürekkep gibi siyah ve Üsküdar taraflarının göklerini uzak bir yangının hafif kırmızılıklarına boyanmış bıraktım. Onun için zifiri bir karanlıkta tren Sirkeci’den ayrılırken sinirlerim iyi değildi."
Ss:13
Üsküdar’ı seyrederek sıkıntılı bir halde Sirkeci’den trenle yola çıkan Hâşim, Balkanları, Orta Avrupa düzlüklerini aşarak Frankfurt’a ulaşır.
Ahmet Haşim'in , detaylı betimlemeleri ve mukayeseleriyle dönemin Almanya’sı ve Türkiye’si hakkında okura detaylı bilgiler verir. Hastanede geçen günlerinden, doktor tavsiyesiyle çıkıp gezdiği Frankfurt sokaklarındaki hatıralarına kadar yaşadığı tecrübeler, yazarın eğlenceli diliyle keyifli birer serüvene dönüşüyor.
Kitapta benim ilgimi çeken 'Dilenci Estetiği Bölümü' oldu.Can Yayınlarından çıkan 
Frankfurt Seyahatnamesi günümüz Türkçesine uyarlanmış hali olduğundan okurken zorluk çekmedim.Sayfalar su gibi aktı gitti.
Merak edenlere keyifli güzel okumalar dilerim. Kitapla kalın.
Bambaşka deneyimler, bilinmeyene doğru yolculuk.
Kitabevi’nin seyahatnameleri üç kitabın; “Türk Denizcilerin İlk Amerika Seferi”, “Yüz Yıl Önce Güney Afrika” ve “Brezilya’da İlk Müslümanlar” bir şekilde yolları birbirleriyle kesişiyor.
Biri Başmühendis Faik Bey’in anlatımı, biri de Bağdatlı Abdurrahman Bey’in aktarımı olması sebebiyle ilk kitapla üçüncü kitap biraz çelişiyor gibi olsa da aslında herkes kendi zaviyesinden değerlendiriyor olayları. Faik Bey siyasi bir kriz çıkması endişesiyle karada olan Abdurrahman Bey’in dönmesini isterken o da İslam’a aç, bir şeyler öğrenmeyi umut eden insanları geri çevirmek istemiyor ve nihayetinde gemi yoluna devam ediyor, Abdurrahman Efendi de irşadına, bu kitapta mesela 28.sayfada kaptanın kalmasına izin verdiği yazılıyor, diğer kitapta başka türlü.
Aslında Brezilya’da Müslüman olanların kahır ekseriyeti Afrika’dan göç etmiş insanlar, gelenler zamanla başta bilen olmayınca unutuyor dini ve garip adetler, hurafeler uyduruyorlar. Daha da kötüsü bir Yahudi zamanında yaşadığı yerde biraz İslamiyet öğrenmiş, mürted gibi (burada Yahudiyken İslam davranıyor) hareket ederek manipüle ediyor halkı ve bunu bir adım öteye götürerek madden sömürüyor. Abdurrahman Efendi’nin gelişi bir anlamda bu sebepten de önemli, bir diğer yandan da yerel halk Osmanlı halkını yamyam sanıyor, tedirginlikle yaklaşıyor başta, sonra işin öyle olmadığı anlaşılınca sorun kalmıyor. Artık arkasında mürşid noktasına gelen kişiler ve hafızlar bırakarak dönüş yoluna koyulan Abdurrahman Efendi, çeşit çeşit yerler görerek memleketine dönüyor. Ne müthiş bir deneyim değil mi Bağdatlı Abdurrahman Efendi
Mahmut Kaptan'ın Anıları
Bir zindancının gemiye esir alınan Müslümanları örgütleyip sonrasında kaptanlığa geçmesi ve sonrasında önce Tunus sonra Cezayir’e maceralarını anlatan farklı bir tarzı var Mahmut Kaptan’ın anıları. Menkıbe ile kurgu arasında gidiyor izlenimi veriyor ama tarihi gerçekleşmiş gibi notlar düşülmüş, değişik vesselam.
“Her tarafımızın denizlerle çevrili olması, denizci bir toplum olmamız için yeterli değildir.” ne kadar hazin bir cümledir. Sadece bu kadar olsa iyi, vatandaşımız deniz göremez, deniz ürünü tüketemez. Bu tarz kitaplar en azından çocukların gençlerin ufuklarını açabilir, öyle bir katkısı olabilir.
20.sayfada enteresan bir bilgi var, bu kitap 1940li yıllarda aktarılırken her zamanki gibi, malum Muhteşem Yüzyıl tarzı saçmalıklar vb., derviş papaz yapılmış, cariyeler eklenmiş, aşk meşk zırvalarıyla okuyucu cezbedilmeye çalışılmış.
Efsane kaptanımız önce Kıbrıs Paşa’sının oyunlarını bozuyor, açgözlü Tunus reyisine aldanmıyor ve sonunda yolunu Cezayir’e kırıyor.
Yusuf Efendi
