Allah, göğsünüzdeki iman ve samîmiyet derecesini ölçüp sınamak ve yüreğinizdeki korkaklık, bencillik ve miskinlik gibi kötü duygu ve düşünceleri söküp atarak iç dünyanızı tertemiz yapmak için sizi imtihan etmektedir.
Tanıdık geliyor ama...
“Rahipler... Bu aylaklar, hırsızlar ve berduşlar gibi tehlikeli bir sınıfa aittirler. İnsan miskinlik etmek için papaz ya da rahip olur; miskinlik sayılarınca garantidir. “
Sefalet ve zorluklar diğerlerinin hafızasını kötü etkiliyor olabilir. Geçmişle, çoğunlukla bir tür miskinlik halinde yüzleşirler. Ne yapacaklarını bilmeden, geçmişi garip bir gülümsemeyle başlarından savarlar. Sanki dedikodu ya da kulaktan dolma şeylermiş gibi, kendi tecrübelerine karşı ilgiden yoksundurlar. Parça parça hatırlarlar, bunların da genellikle yaşadıklarıyla bır ilgisı yoktur. Katlandıkları onca şeyi ifade etmek için bir iki cümle yeter.
Çünkü gamsızlık, gaflet, vurdumduymazlık, rehavet düşkünlüğü, tembellik ve miskinlik nefsin karakteristik özelliklerindendir. Her zaman eğri hedefleri ileri sürer, onun her şeyi boş ve dayanıksızdır.
‘’ Bu sözler tamamı ile doğrudur, insanların kardeş olduğunu veyaolacağını, büyük ve ebedî barışıklık devri geleceğini söyleyenlerin mânâsız propagandalarını ilmi delillerle çürüterek hayat mevcut oldukça kavganın da olacağını anlatmanın ve Türk gençliğini ona göre hazırlamanın zamanı gelmiştir. Aç kaldığı zaman ölmemek için komşusunun elindeki ekmeğialmak üzere ona saldıracağı muhakkak olan sulhperverlere, bu saldırışı kendi şahsı için değil, mensup olduğu kütle için yapmanın daha şerefli olduğunu söylemeli ve hakikî sulhperverliğin miskinlik olduğunu anlatmalıdır. Bir devler memleketi olmağa doğru giden dünyada nüfusu az ve tekniği geri olanların ise, yaşamak için herkesten daha dövüşken olması icap ettiğini onların sağırlaşmak isteyen kulaklarına hay kırmalıdır...’’