Tanıdığım bütün insanlar bana yalansız yaşanmayacağını söylüyorlar. Aldatmak ve aldanmak şartmış. Bazı kere hissediyorum ki, bütün felaketlerimiz, hakikati söyleyeceğimiz yerde yalanı tercih ettiğimiz içindir. Bu bana en büyük budalalık gibi geliyor, budala insanlar bunu marifet sanıyorlar, asıl aldatırken aldanıyorlar, başkalarını aldatırken kendilerini aldattıklarını bilmiyorlar.
Bütün erkeklerin bütün iyilikleri bir kişide toplanamaz. Kadınların da öyle. Eğer böyle bir ideal kadın ve erkek yaratmak isteseydi Allah iki kişi yaratırdı, değil mi? Ötekilere ne lüzum var? Her şeyi istersek hiçbir şey bulamayız, diye korkarım.
Sabit şekillere isyan eden bir ruhunuz var galiba. Hayır. Bazen öyle geliyor bana. Bazen de aksi. Hoş bu da gene sizin değiştiğinizi gösterir. Ve şimdi kendi kendime soruyorum." Dünyada ne sabittir?"
"Bütün sevenler böyle midirler? Ağacı ve duvarı bile sevgilileri mi zannederler? Hiç sevmemiş olmanın eksikliğini şimdi anlıyorum; en canlı ruh tecrübesinden mahrum kalmışım. Fakat ben sevmeye başladım mı? Ne çabuk! Yoksa bu ilk hummanın şaşkınlıkları mıdır?"
Karışık şeylerin hepsi hayata benzemez mi? Daha doğrusu peşine hayat kelimesi taktığımız ne varsa hayat içinde, bir hayattır. Aile hayatı, mektep hayatı, askerlik hayatı... Bütün bu hayatların hulasası şudur: Hayat ve manası da şudur: İçinde zindan, bahçe, cennet, cehennem, her şey olmak.
Hayatımız karakterimizin değil, karakterimiz hayatımızın mahsulüdür.
Her gün balkon kapısı açan değil, fakat açık denizlerin fırtınası içinde büyümüş bir gemici ruhu yok mudur? Mürebbisi fırtına olan ruhlar..
Yahut heyecanlarının fırtınası içinde büyümüş ruhlar.. kendi içlerinde açık denizler taşıyan ruhlar...
Bilmek çok güzel şey. Bilen bir erkek konuştuğu zaman içime ferahlıklar geliyor; göğsüme bir aydınlık doluyor. Fakat...
Bu iki şey: kafa ve karakter yan yana çok az geliyor. Ben böyle bir adama hemen hiç rastlamadım gibi bir şey.
Karakter
-Biliyor musunuz, erkekte ben yalnız ne arıyorum? Küçükten beri böyleyim. Yalnız kafa ve karakter arıyorum.
-Karakterden ne anlıyorsunuz?
Bilmiyorum. Nasıl anlatayım? Bu bir sağlamlık;nasıl denir? Ruhun sağlamlığı… Bazı adamlar var ki hem her şeyi hissederler,hem de çok dayanıklıdırlar. Dayanıklı… Bilirsiniz ki onlar kolay kolay fütur (bıkkınlık) getirmezler, fütur derler değil mi?
...
Çok meyus anları vardır, -babam gibi mesela- kederin son derecesini hissederler, bu zehir ona kuvvet verirdi. Yılmazdı hiç. Bir de, felaket veya tehlike uzakken çok kederlenirdi de yaklaşınca metaneti artardı. Sonra çok güvenilecek adamdı. Çok doğru adamdı. İşte karakter böyle bir şey bence.
Fakat Vedia biraz kafalı adam ister. Parada gözü yoktur. Evvelâ akıllı adam olmalı. Sonra kendisi gibi çok hassas olmalı.