“Hâl, geleceği, geçmişi görmeye yarayan bir rasat kulesidir.”
Sayfa 157
Emerson olacak galiba, "hâli iki musikî notası arasındaki fasıla diye tarif eder. Daha basiti hâl, geleceği geçmişi görmeye yarayan bir rasat kulesidir. İsterseniz bentlerde olduğu gibi daima dönen bir su için yapılmış bir teraziye de benzetebilirsiniz. Siz bu rasat kulesinden mahrumdunuz, o kadar.
Sayfa 155 - Dergâh YayınlarıKitabı okudu
Yerdekilere merhamet edilmeli ki göktekilere yer bulunsun..
III. Murad zamanında müneccim başı Mustafa Çelebi'nin yerine atanan Takyeddin bin Mehmed bin Ahmed adında bir astronom ( 1520- 1585) saraya başvurarak İstanbul' da bir rasathane yapılması gereğini anlatmıştır. Padişahın hocası Sadettin Efendi bu fikri destekleyince Tophane bayırı üzerinde bir rasathane kurulması kararlaştırılmıştır. 1577'de yapımına başlanan rasathane, daha inşası tamamlanmadan 1580'de yıkılmıştır. Bu yıkıma, devrin şeyhülislamı olan Ahmed Şemseddin Efendi'nin, gökleri rasat etmenin uğursuz olduğunu ve bu işi sürdüren devletlerin perişan olacağını söylemesi sebep olmuştur.
Sayfa 33
Battāni: Güneş ve Ay tutulmalarını rasat etmiş / gözlemlemiş ve elde ettiği bilgilerle Ay ve gezegen hareketleri hakkındaki bilgileri düzeltmiş yeni Ay'ın görülme şartlarını belirleyen bir usul geliştirmiştir. Yaptığı gözlemlerle tam 489 yıldızı sınıflamayı başarmıştır. Battāni yaptığı bu son derece hassas rasatlar neticesi güneş yılını ilk defa 365 gün 5 saat 46 dakika 32 saniye olarak doğruya çok yakın hesaplamıştır. Çağımızdaki son derece gelişmiş teleskoplar ve ilmi hesaplamalar neticesi ise bu değer 365 gün 5 saat 48 dakika 46 saniye olarak hesaplanmıştır.
Sayfa 129
Hülagu'nun da baş danışmanı olan Nasirüddin Tusi, Hülagu'nun emri ile rasat faaliyetlerine başladığında astronomi cetvellerini hazırlamada Hülagu ile birlikte gelen Çinli bir bilgeden yararlanmıştır. Sonrasında eserini yazarken Fu Meng-chi adlı bir Çinli'nin basit astronomi kitabını bozkır kökenli Moğollara daha çok hitap ettiği için kullandığını belirtiyor. Khıtay, Çin, Maçin, Solanga, Cürca, Karahitay ve Türkistan ve Hindistan sınırlarına kadar olan Uygur milletleri, astronomi bilgilerini bu kitaba borçlu oldukları bu kitabın sayesinde İran'da Çin ilminin seviyesinin düşük olarak algılandığını da ayrıca belirtmektedir.
Hâl, geleceği, geçmişi görmeğe yarayan bir rasat kulesidir.
Sayfa 157 - Dergâh yay. 2012, İstanbulKitabı okudu
Hat ve Rasat
Varlıklarında bunca yok iken, yokluklarında bunca var olan tanıdıklarını hatırladı teker teker.
Sayfa 12
Hat ve Rasat
İçim sımsıcak. İçim kıpır kıpır. İçim lâle tarlası. İçim fasl-ı gül. Bu defa, kağıdın üzerine düşmeden donuveren damlacıklara dönmeden içim , yazabileceğim.
Sayfa 10
Kaptan-ı Derya Kılıç Ali Paşa'nın, rasathaneyi yıkışı ise şu dizelere yansımıştır:
Rasathane bir anda al-aşağı edildi
Ve rasat işine böylece son verildi.
Zatülhalakı kökünden kazıdılar;
Aletleri kırdılar ve çivileri söktüler
Rasathanenin adından ve sanından gayrı bir şey
kalmadı.
Nitekim dünyamızın akibeti de böyle olacak.
Sayfa 17 - Türkiye iş Bankası kültür yayınları 45 basım
Evet, sizin de bizim gibi bir zamanınız var. Fakat ona hükmetme şekliniz ayrı. Sizin için hâl, hatırlama anınızdan ibaret. Gerisi için tam bir kayıtsızlık içindesiniz. O zaman kapısı kapanmış ev hayali kendiliğinden ortadan çekildi. Gerçekte ev baştan aşağı yanmış, siz dışarda kalmıştınız. Benim sizde bulduğum zihnî çeşni de buradan geliyordu. Bildiğiniz gibi hâl diye bir şey yoktur. Emerson olacak galiba, "hâli iki musikî notası arasındaki fasıla diye tarif eder. Daha basiti hâl, geleceği geçmişi görmeye yarayan bir rasat kulesidir. İsterseniz bentlerde olduğu gibi daima dönen bir su için yapılmış bir teraziye de benzetebilirsiniz. Siz bu rasat kulesinden mahrumdunuz, o kadar.
Sayfa 149Kitabı okudu
Tabi o zamanlar depolama aygıtları sınırlı.
Günümüzde artık, istendiği taktirde meteorolojik rasat
dökümlerini bilgisayar disketleri halinde almak mümkündür.
Sayfa 25Kitabı okuyor
