Okuldaki görevi sırasında görüşleri daha beliren Talat Paşa, rejim aleyhtarı faaliyetleri nedeni ile tutuklanarak üç yıl kalebentliğe mahkûm edilecekti (1895). 25 ay Edirne Cezaevi’nde yatmış, padişahın affı ile serbest kalmıştı. Sürgün yeri Selanik’ti ve Selanik-Manastır arasında seyyar posta memurluğuna atanmıştı.