Zira yemek ve içmekten alınan lezzet açlıkla orantılıdır. Hatta aç ve susuz olan ilk haline dönünce, severek lezzetle yediği şeyleri daha fazla yemeye zorlanmasının verdiği sıkıntı hiçbir şeyle ölçülemez. Diğer hazlar için de durum aynıdır. Genel olarak bu tanım bütün hazlar için geçerlidir.
Sayfa 110Kitabı okudu
Birden kaldırımlardan taşan kalabalıkta onun da olabileceği aklıma geldi. İçimdeki sıkıntı eridi.
Hazreti Mevlânâ, Fihi Må Fih eserinde bu konuda şunları söyler: "İnsanın gönlüne bir neşe gelse veya içini birden huzur kaplasa bu, başkasını sevindirmiş olmasına karşılıktır. Kalbine bir daral- ma gelse demek ki birini gamlandırmıştır. Bunlar, insana öteki dünyanın yansımalarıdır, karşılık gününün habercileridir. İşte bu gibi küçük şeyler birçok mesaj verir. Mesele, buğday dolu bir ambardan haber vermek için numune olarak bir avuç buğday gösterilmesi gibidir. İçine düştüğün kasvetli hâlin; birisini incitmen, bir kötülük işlemen sebebiyle meydana geldiğini anlayasın diye onun karşılığı gelip çatar. Başına bunun hangi davranışın sebebiyle geldiğini düşünüp bulamasan bile gelen bu karşılıktan yanlış bir iş yaptığını anla... Kesin olarak sıkıntı, suçun karşılığıdır; gönül ferahlığı ise iyilik ve ibadet karşılığı... (...) İnsanın her davranışı bir sorudur; gam olsun neşe olsun, uğradığı hâl ise bir cevaptır .
Sayfa 125Kitabı okuyor
Bulutlar... Hissettiğimde nasıl bir sıkıntı, düşündüğümde nasıl bir rahatsızlık, istediğimde nasıl bir yararsızlık! Bulutlar... Hâlâ geçiyor bulutlar, bazıları kocaman, evler yüzünden göründüklerinden daha küçük olup olmadıkları anlaşılamadığından, sanki bütün göğü ele geçirecekler gibi geliyor insana; kimilerinin büyüklüğü belirsiz, iki bulutun birleşimi olabilir bunlar ya da ikiye bölünecek tek bir bulut - yükseklerde, yorgun gökte artık hiçbir anlamları yok; kimileri ise küçücük; güçlü şeylerin oyuncağı, saçma oyunlarda kullanılan, bir tarafa yığılmış, yalnız bırakılmış, soğuk, sönmüş toplar gibiler.
"Denizin korkunç hâllerini ve ürkütücü büyük dalgalarını görmeye alışmış denizcileri düşün. Onlar, bu sahneleri sürekli gördükleri için zamanla soğukkanlı hâle gelmişlerdir. Başından fazlaca sıkıntı geçmiş insanlar da böyledir. Defalarca benzer acılar ve zorlukların içinden geçmiş biri, musibetle karşılaştığında başka insanlar gibi derinden sarsılmaz."
Ebu Zeyd Ahmed el- Belhi
Sayfa 78Kitabı okuyor
