POLOS - Yani sen haksızlık yapmaktansa haksızlığa uğramayı mı istersin?
SOKRATES - Ne birini ne de ötekini isterim; ama ya haksızlık yapmam ya da haksızlığa uğramam gerekseydi, haksızlık yapmayı değil, haksızlığa uğramayı yeğlerdim.
POLOS - Öyleyse sen tiran olmayı kabul etmeyeceksin değil mi?
SOKRATES - Eğer tiranlıktan benim anladığımı anlıyorsan hayır.
POLOS - Yineliyorum, benim için tiranlık demek, devlet yönetiminde istediği gibi davranmak, öldürmek, sürgün etmek ve her şeyi kendi zevkine göre yapmaktır.
— Sence bu arzu, bu sevgi nereden geliyor, Sokrates? Doğurmak arzusu ile bütün hayvanların ne yaman hallere düştüğünü görmüşsündür; kanatlısı, dört ayaklısı neler çeker sevgi yüzünden! Önce çiftleşmek, sonra yavrularını beslemek için. En zayıf hayvanlar yavruları uğruna en kuvvetlilere karşı koyar, canlarını verirler. Onlar yaşasın diye kendileri açlıktan kıvranır, her şeye katlanırlar. Haydi diyelim ki insanlar bu işi düşünceyle yapıyorlar, ama hayvanlara nereden geliyor dersin böylesine bir sevme gücü?
— Bilmem, dedim.
— Bunları bilmeden, sevgiden anlayacağını mı sanıyorsun?
— Demin de söyledim, Diotima, ben öğrenmeye ne kadar muhtaç olduğumu bildiğim için geldim senin yanına. Anlat bana neyse bunların sebebi ve daha ne varsa sevgi üstüne.
Sokrates – Kötünün ne olduğunu bilmeyenler, kötüyü istemezler; onların istedikleri, iyi sandıkları halde gerçekte kötü olan şey değil midir? Böylece onlar bilmeden iyi sandıkları kötüyü istemekle, iyiyi istemişolmazlar mı?
Menon – Evet, onlar için öyledir belki.
Sokrates – Kötüyü, zararlı olduğunu bile bile isteyenler, bundan
kendilerine zarar geleceğini de bilirler herhalde! Peki ama, zarara
uğrayanlar, bu zarar ölçüsünde acınacak halde değiller midir?
Menon – Şüphesiz öyledirler.
Sokrates – Acınacak insanlar bahtsız değil midirler?
Menon – Evet, öyledirler.
Sokrates – Acınacak hale düşmek, bahtsız olmak isteyen tek bir insan var mıdır?
Menon – Yoktur.
Sokrates – Öyleyse, Menon, kimse acınacak hale düşmek veya bahtsız olmak istemeden kötüyü elde etmeyi dilemez. Gerçekten acınacak bir insan olmak, kötüyü istemek ve onu elde etmekten başka bir şey midir?
Menon – Galiba sen haklısın, Sokrates, sahi kimse istemez.
Sokrates – Demin, erdem, iyiyi istemek, onu elde edebilmektir, diyordum.
Menon – Evet, öyledir.
Sokrates – Bu iki kelimeden “istemek”, herkeste ortaklaşa bulunan bir şeydir; bir insanı başka bir insandan daha iyi eden bu değildir.
Menon – Ben de senin gibi düşünüyorum.
Sokrates – Ama bir kimse, başka bir kimseye üstünse, bu onun iyiyi elde etme gücünün sayesindedir.
Ölüm şu iki şıktan biridir. Ölüler ya hiç var olmaz ve hiçbir şey hissetmezler ya da söylendiği gibi ölüm bir değişimdir, ruhun buradan başka bir yere göç etmesidir.
Yeniden doğuş var, canlılar ölülerden doğar, ölülerin ruhları yok olmaz ve iyi ruhlar iyi, kötü ruhları da kötü bir talih bekler.
Bir insan yanlışa yanlışla karşılık vermemeli ve kendisine herhangi bir kötülük yapılsa bile kötülük yapmamalı.