"Evet, küçücük bir mahkeme olan vicdanında bile, seni daima sorgu ve suale çeken bir hâkim var."
Dostoyevski Suç ve Ceza
Çünkü yalnız köylüler ya da hiç tecrübesi olmayan acemiler, sorgu sırasında her şeye inkar ederler. Ama az çok uyanık görmüş geçirmiş kişiler ise yok edilmesi elde olmayan bütün maddi delilleri, mutlaka ve nispetinde kabul etmeye çalışırlar. Yalnız bunları başka türlü yorumlara, büsbütün başka bir anlam ve nitelik alacak biçime sokarlar, bambaşka bir ışık altında gösterirler.
YARGI YÖNTEMİ DERSLERİ
Arkadaşlar, Yargı çok'a ayrılır, ilk dersimiz bu
Tanrının katında, çatı katında
İnsan da yargılanır, köpek de kuş da
Balık bile yargılanır, aklına ve şeytana uydukça
*
Din bilginleri de söyler bunu, İkinci Ders
''Tanrı bir müziktir eninde sonunda''
(Burada sesimizi alçaltmalıyız)
Ey Melek, ey düttürü Leylâ, ey
Bilimin alanı veya yetkili olduğu yer, gözlemsel alanlardır: evren neden yapılmıştır (gerçek) ve neden bu şekilde hare ket eder (teori). Dinin yetkili olduğu alanlar, hayatın anla mına ve ahlaki değerlere uzanır. Bu iki yetki alanı (bilim ve din) ne birbirleriyle örtüşürler ne de birlikte bütün sorgu lamaları kapsarlar (örneğin sanatın ve güzelliğin anlamının yetkili alanlarını düşünün). Eğer beylik söz söyleyeceksek, bilim kayaların yaşını (ages of rock)1din ise İsa’yı (rock of ages) anlar; bilim gökyüzünün neden oluştuğunu, din ise göğe çıkmayı yani cennete nasıl gidileceğini anlar.
