Tragedya
Etikelenmemek elde değil ...
Tragedya ustası Seneca ( MÖ 4 YÜZYIL ) şu dizelerle Amerika’nın bulunacağını önceden bildirir.
.....Yüzyıllarca sonra.
Bir zaman gelecek . Okyanus
Dünyayı kuşatan bağları gevşetecek
Kocaman bir kara görünecek
Typhis yeni dünyalar çıkartacak ortaya,
Karaların son ucu Thule ( Atlatis’in baş şehri ) olmayacak .Denemeler, Francis Bacon
Çağdaş Sahilli, Kral Oidipus'u inceledi.
23 May 03:06 · Kitabı okudu · 1 günde · Beğendi · 9/10 puan
23 May 03:06 · Kitabı okudu · 1 günde · Beğendi · 9/10 puan
Ünlü Tragedya yazarlarından Sophokles'in bir solukta okuduğum sarsıcı bir kitabı... Okurken soluk soluğa kalmış gibi hissettim kendimi, ne olacak, ne söyleyecek diye bir solukta bitirdim kitabı ki zaten 56 sayfa ama hissettirdiği duygu inanılmaz, kısacası kitap kaderimizden kaçmayacağımızı ve gerçeklerle eninde sonunda yüzleşeceğimizi anlatıyor.
“İnandığım üzere, insanların hedefleri çeşit çeşit ve prensipte birbiriyle uyumsuzsa, çatışma ve tragedya ihtimalini insanların ne şahsi ne de toplumsal hayatlarından bütünüyle ortadan kaldırmak asla mümkün değildir.”
Kaçırdıklarımız, Adam Phillips (Sayfa 12)
Ferda Çalışır, Troyalı Kadınlar'ı inceledi.
19 May 01:02 · Kitabı okudu · 1 günde · Beğendi · 8/10 puan
19 May 01:02 · Kitabı okudu · 1 günde · Beğendi · 8/10 puan
Tragedya Peloponez savaşı ortamında Euripides tarafından kaleme alındı eserin kısa olması üzücü olsada beni o tarihteki Troyalı güçlü kadınların ve özellikle çakır gözlü bilge Athena ile buluşturabilmeyi başardı. Eserde
10 yıl süren Troya savaşının ardından, kentin düşmesiyle kocalarını ve çocuklarını kaybeden, esir düşen kadınların iç parçalayıcı haykırışlarının hikayesi anlatılmakta..
Hektor'un karısı Andromakhe'nin tutumu ve dedikodulardan uzak bir kadın olması çok hoşuma gitti bununla beraber Hekabe'nin o yaşına rağmen gücünü yitirmemesi de son derece etkileyici bir kadın izlenimini bıraktı üstelik Hekabe, Troya kralı Priamos'un karısı, Hektor, Paris, Kassandra'nın da annesidir. Doğurgan ve bahtsız bir anne tipini canlandırmasaydı eğer, gücünü görebilmek pek mümkün olmayabilirdi.
Tarihi ve güçlü kadınları sevenlerin okumasını öneririm.. :))
Tragedya penceresinden iki kişi: Aristoteles ne Nietzsche
Aristoteles ne Nietzsche'yi birleştiren ve ayıran noktalar:
1-(...) Aristoteles tragedyanın taklit olduğunu, Nietzsche bu türün uyumun temsilcisi Apollon ile yıkımın temsilcisi olan Dionysos'un çatışmasından doğduğunu dile getirir.
2-(...) birleştikleri yön ikisinin de tragedyada müziğin önemine atıfta bulunmalarıdır. Ayrıldıkları taraf, Aristoteles 'in müziği taklidin aracı olarak alması, Nietzsche'nin ise müziği, tragedyanın kendisinden ilham aldığı bir unsur olarak doğduğu tür olarak tragedyayla ele almasıdır.
3-(...) Aristoteles, tragedyanın amacını olay ve öyküye dayandırır ancak eylemsiz bir tregedya düşünemez. Nietzsche de tragedyanın amacını seyirciler yoluyla imgeler ve estetik görünümler kılma işi olarak belirler.
4-(...)
5- Aristoteles ne Nietzsche, en güzel tragedyanın nasıl olduğu konusunda fikirler ileri sürmüşlerdir. Birleştikleri nokta, türün izleyicilerin eğitimini amaçlamamasıdır. Ayrıldıkları taraf: Aristoteles . "basit değil, karmaşık bir örgüye sahip olan, korku ve acıma uyandıran" bir tragedyayı güzel sayar. Nietzsche ise görsel ve imgelerin dünyasının insanlar tarafından oluşturulduğu tragedyayı kabul eder.
6-(...) Aristoteles , Poetika'da "form" temelli bir yol, Nietzsche de "ruh" temelli bir yol tutmuştur.Düşünbil Dergisi Sayı: 63, Kolektif (Sayfa 9)
Hayatı bir tragedya olarak yaşayanların ölümü de kahramanlar gibi olur.
Kendileriyle Savaşanlar: Hölderlin, Kleist, Nietzsche, Stefan Zweig
Sanat, doğanın çiçek açışıdır, tamamlanışıdır.
Şiir ve Tragedya Kuramı, Friedrich Hölderlin (Sayfa 51)
İnsan, derinlere olduğu gibi, yükseklere de düşebilir.
Mükemmel bir kitap, mükemmel bir tragedya. Naçizane tavsiyem, önce kitabı okuyun, imkanınız varsa Devlet Tiyatrosu'nda oynanan oyunu izleyin. Aşağıda yazdıklarımın spoiler olacağını düşünmüyorum (belki son paragraf olabilir) çünkü Elektra'da asıl işlenen konunun öncesini açıklamaya çalıştım. Bu bölümü bilmeden okuyunca konu biraz boşlukta kalabiliyor.
Agamemnon, Truva savaşından galip ayrılıp döndüğünde karısının sevgilisi Aigisthos'un kışkırtması neticesinden karısı Klytaimnestra tarafından öldürülür. Klytaimnestra'nın kocasını öldürmesinin tek nedeni sevgilisinin kışkırtması değildir, asıl ve en önemli nedeni Agememnon'un, kızı İphigenia'yı öldürmesidir.
Agamemnon ormanda avlanırken bir geyik görür. Tam onu boğazlarken kibirli ve kendini yücelten sözler söyler Agamemnon. Bu sözlere tanrıça Artemis çok sinirlenir ve Yunan birlikleri gemiyle Truva savaşına doğru yola çıkmak üzereyken üzerlerine lanet yağdırır. Bu lanet sebebiyle kıtlık başlar ve hiç rüzgar esmez, doğal olarak da gemiler hareket edemez. Bazı kahinlere göre lanetin kalkması için gereken, Artemis'e baş kaldıran Agamemnon'un diğer kızı olan İphigenia'yı (Agamemnon'un üç kızı bir oğlu vardır. Kızları, İphigenia, Elektra ve Khrysothemis, oğlu da Orestes'tir) Artemis için kurban ederek ona olan saygısını göstermesidir. Elinden başka yapacak bir şey gelmeyen Agamemnon, kızı İphigenia'yı kurban eder.
**** Tam buraya bir not eklemek gerekir. Başka hikayelere göre Artemis, genç kıza acır ve tam sunaktayken kızı bir geyik ile değiştirir. İphigenia'yı da Tauris'teki (bugünkü Kırım) Artemis Tapınağı'na götürür ve rahibesi yapar. Ama asıl bilinen ve kabul gören hikaye kızın ölmesidir.
Fakat Agamemnon'un çocuğunu öldürmesini karısı Klytaimnestra kabul edemez ve Truva savaşından dönüşte Truva prenseslerinden Kassandra'yı cariye olarak getirince Klytaimnestra için bu, bardağı taşıran son damla olur. Sevgilisinin de desteğiyle bir gece kocası uyurken onu öldürür.
Babasının öldürüldüğü günlerde, ablası Elektra tarafından birisine emanet ederek Orestes başka bir kente gönderilir. Elektra, yıllarca Orestes'in ülkesi Argos'a dönüp babasının intikamını almasını bekler. Orestes bir süre sonra kendisinin öldüğü haberini yaydırarak Argos'a geri döner. Ve annesiyle annesinin sevgilisini öldürüp, babasının intikamını alır.
