Deney, John B. Calhoun’un Laboratuvarında 1972 yılında gerçekleşti. Deney alanı 2.5'ar metre kenar uzunlukları olan bir kare idi. Deney alanının duvarları 90 cm yükseklikte idi, bu duvarların her birinde 50 cm'lik bir yükseklikte 16 tünel ve her tünelde 4 oda vardı. Sistem fareler için tasarlanmış 256 oda içeriyordu. Ortalama 4000 farenin alanda barınabileceği düşünülüyordu.
Deney alanına ilk gün, 4 erkek ve 4 dişi bırakıldı. Canlıların, canlılıklarını devam ettirebilmesi için gereken 3 etken de unutulmadı. Yani; ısı, barınma alanı ve gıda(yem ve su).Sürekli sabit ısı altında, sınırsız yem ve su barındıran alanda deneye başlandı. Amaç farelerin bu ortamda nasıl hareket edeceklerini saptamaktı.
İlk evre yaklaşık 1 yılı (315 gün) kapsar. Bu evrede, fareler çok hızlı bir şekilde üreyerek sayıları 600'e ulaşır. Düzenek, odaların her farenin eşit şekilde ulaşabileceği mesafede olmasına rağmen, bazı odalarda farelerin daha yoğun toplanarak birarada sosyalleştikleri gözlemlendi.
İkinci evre; duraklama evresi. Bu evrede fareler birbirlerine saldırmaya başlarlar. Özellikle güçlü fareler zayıflara saldırır. Anne fareler yavrularını yemeye başlar. Ortamda bir anarşi ve düzensizlik baş gösterir.
Deneyde, ilginç bir grup da kendini gösterir: Güzeller! (beautiful ones) Bir kısım fareler, ortak alanı kullanmayıp sadece beslenip uyumaya başlamışlardır. Hiçbir sosyal faaliyete katılmamışlardır. Bu fareler diğerlerine göre daha bakımlı durdukları için kendilerine güzeller denmiştir. Bu gruptaki fareler yaşlılıktan ölmüşlerdir.
Üçüncü evre 1.5 yıllık bir süre sonunda ki evredir. Popülasyon 2200 olmuştur. Bu dönemden sonra nüfusta anormal bir düşüş yaşanmaya başlanır. Öyle ki, deneyin 610. gününde popülasyon 100'ün altına düşer. Bu evreye "ölüm evresi" deniyor.
Bu evreden sonra, popülasyon sayısı hızlıca düşmeye başlar. Daha önce sınırsız besin, su ve yeterli ısı altında ve düşmanların olmadığı şartlarda yaşamaya alışan farelerin yaşama içgüdüleri yok olmuştur. En doğal adaptasyonları sergilememeye başlarlar. Savunma, üreme gibi faaliyetler son bulur. Sayı gittikçe düşer ve sonuçta hiç fare kalmaz.
Çalışma, fareler üzerinde gerçekleştirilmesine rağmen, asıl amaç olarak; insanların sosyal ortamları, toplum davranışları ve nüfus planlaması gibi konularda fikir vermiştir.
Tarih öncesi toplumlardan günümüz modern uygarlıklarına her medeniyet bir "evren maskesi"ne sahip olmuş, bununla birlikte medeniyetler maskelerini zaman içinde değiştirmişlerdir. Maskesi değişen her medeniyet, daha önceki maskeyi efsâne olarak nitelendirmiştir. Edward Robert Harrinson, Cosmology: Science of the Universe, s.15
Başkomser Nevzat’ın trajikomik cinayetleri çözdüğü bir öykü kitabı. Ahmet Ümit’in roman konularını çok beğendiğim için okumaya başlamıştım ama öykü tarzını daha çok sevdim. Bir solukta biten “garip hikayeler”. Evet katili çabuk öğreniyoruz, en çok bu eleştiri yapılmış ama siz katil-polis kovalamacası istiyorsanız 8-10 sayfalık öykü okumamalısınız, konuyu çok yanlış anlamışsınız. Bu eleştiri et yiyip “ee ama bunda tatlı tadı yok” demek gibi bir şey.
Benim en hoşuma giden şeylerden biri se Sis ve Gece’nin Sedat’ını bir hikayede görmemiz. SvG’deki Yıldırım’ın gençliğini de Kar Kokusu’nda görmüştük. Bu bağlantılarla sanki bir “Ahmet Ümit Universe” oluşmuş.
The universe curves, as does the Earth. And as hard as you try and run away from everything you are, you’ll find yourself where you left yourself when you come home. Just tired. Fix yourself before you try and outrun yourself.
"The sky and the earth are the area, the billions of stars in the universe are my audience, and the sun and the moon will be the judges. Every last bit strength in my soul, cells, and life is exploited. Even death will not mark the end for the match! This is a real unlimited match and a game that I've been yearning for!"
Yer ve gökler savaş meydanı, evrendeki milyarlarca yıldız seyircim, ay ve güneş ise hakemler. Ruhumun, hücrelerimin ve yaşam enerjimin her zerre kuvveti sömürülecek. İşte yanıp tutuştuğum kısıtsız eşleşme ve oyun bu!
Furkan EREN, Şeytan Ayrıntıda Gizlidir'i inceledi.Başkomser Nevzat’ın trajikomik cinayetleri çözdüğü bir öykü kitabı. Ahmet Ümit’in roman konularını çok beğendiğim için okumaya başlamıştım ama öykü tarzını daha çok sevdim. Bir solukta biten “garip hikayeler”.
245 okunma
208 okunma
51 okunma
159 okunma
114 okunma
291 okunma
85 okunma
1 kitap
11 kitap okudu
5 kitap okudu
15 kitap okudu
133 kitap okudu
1 kitap okudu