Modern romanı Balzac ve Dickens ile başlatmak mümkündür. Dickens'tan evvel Walter Scott vardı. Fakat üslûp ve dünyaya bakış itibarıyla modern romanın babası Balzac’tır.
Fuzulî ise kendisiyle, hayatıyla çok meşguldür. Fuzulî'de Irak'ın kendisi vardır. Suyuyla, diniyle, coğrafyasıyla, her şeyiyle... Bâkî Rumelilidir. Fuzulî'de bu ayrılıktan gelen bir istiraba mağlup oluş vardır. Teessürî hayatını olduğu gibi verir. Bâkî ise teessürî hayatını sanatında verir. Irak, yani Bağdat, Abbasi saltanatıdır. Şark debdebesinin aynasıdır. Fuzuli'de Bağdat'a, yıkılmış bir şehre ve Hüseyin'in ölümüne benzeme (ayniyet) arzusu vardır. Istırabının kaynağı bu iki unsurdur.