Canek Sanchez Guevara (1974-2015)
“Özgürlüğüm, sizinki geçerli olduğu sürece geçerlidir.”
Canek Sanchez Guevara, Ernesto Che Guevara’nın en büyük torunuydu. Annesi Hildita Guevara, babası ise Meksikalı bir solcu olan Alberto Sanchez’di. 22 Mayıs 1974’te Havana’da doğdu. Bazı eski Meksika dillerinde Canek, Kara Yılan anlamına gelmektedir. —- Çocukluğunda, ebeveynleriyle birlikte Milan ve Barselona’da yaşadı, Barselona’da İspanyol-Katalan okuluna gitti. Meksika’da kaldıktan sonra, 1986’da Küba’ya geri döndü. Yazarlar, sanatçılar ve diğerlerine zulmedildiği şekilde, kısa süre içinde Castro rejiminin nefretini kazandı. Rejimin kendisine hazırlamakta olduğu üst rütbeli askerlik rolünü reddetti. Punk gibi giyinmeye başladı. Metalizer adında bir heavy-metal grubunun kurulmasına katkıda bulundu. Bir akşam polis, grubun yasaklı bir konserini basarak kalabalığın içine gözyaşartıcı gaz bombaları attı ve kendisini de küçük düşürücü vücut aramasına maruz bıraktı.
Rejimi sözlü olarak eleştirmeye başlayınca, 22 yaşında 1996’da Küba’dan ayrılmak zorunda bırakıldı. Ailesinin bazı üyelerinin yaşadığı Meksika’ya döndü.
Yazar, müzisyen, fotoğrafçı ve yetenekli bir grafik tasarımcıydı. Anarşist bir tutuma yöneldi, Ekim 2004’te haftalık Meksika dergisi Proceso’da şöyle yazıyordu: “Küba devrimi yeni bir burjuvazi doğurdu; halktan korunmak amacını taşıyan baskıcı aparatları, aynı halkın çok uzağında olan bir bürokrasiyi. Ancak her şeyden öte anti-demokratik olmasının nedeni, liderine yönelik dinsel mesihçiliğidir.” “Eşcinsellere, hippilere, özgür düşünenlere, sendikacılara ve şairlere yapılan zulüm aracılığıyla, farklılığın suç sayılmasından” ve “sahte proleter…sosyalist bir burjuvazi”nin inşa edilmesinden tiksiniyordu.
Şunları ilave ediyordu: “Fidel Castro’ya ilişkin tüm eleştirilerim kendisini özgürlükçü düşüncelerden uzaklaştırmasıyla başlar; Küba’daki halka karşı ihaneti ve devleti korumak için insanları ezerek kurulan dehşet verici gözetim sistemiyle.”
Ölümüne kadar uzun süre boyunca, Sürgündeki Küba Özgürlükçü Hareketi içinde faaldi, Letros Libres ve Milenio Semanal gibi yerlerde Meksika edebiyat eleştirileri yazdı. Che ile birlikte Arjantin’de savaşarak orada ölen babasıyla aynı adı taşıyan Arjantinli Jorge Masetti ile, Küba’da yetiştirilmelerinin ve giderek büyüyen hayalkırıklıklarının tanıklıklarını içeren Les héritiers du Che’yi yazarak 2007’de Fransa’da yayımlattı.
21 Ocak 2015’te kalp ameliyatının ardından Mexico City’de yaşamını yitirdi. Ölümünden kısa süre önce, Küba’daki değişimleri yorumlarken şunları ifade ediyordu: “Zaman zaman gerçekliği arzularımızla değerlendirme eğilimindeyizdir ve bu bir sorundur. Küba’da değişimler görmek isterim, ancak olan şey bu değil. Küba’ya ilişkin kolektif imgelemimizdeki değişim, Fidel Castro’nun ölümüyle bağlantılıdır. Adadaki siyasal sistem bir monarşi gibi davranmaktadır, Fidel de bu vesayetin takipçiliğini üstlenmektedir ve bu da her türden değişimi sekteye uğratmaktadır.”