İbrahim Özcoşar Posts
You can find İbrahim Özcoşar books, İbrahim Özcoşar quotes and quotes, İbrahim Özcoşar authors, İbrahim Özcoşar reviews and reviews on 1000Kitap.Ekrad- ı Zaza,
"Zazalar/ Dumbeliler Osmanlı kayıtlarında ve literatüründe "Ekrad- ı Zaza," "Zaza- i Ekrad," "Dünbüli- i Ekrad, "Cemaat- ı Ekrad-ı Dumili," "Cemaat- ı Ekrad-ı Dısimlü" vb. isimlendirmelerle bir Kürt aşireti/ topluluğu olarak adlandırılandırılmakta ve Osmanlı idari sisteminde de Kürt beylikleri içinde yer almaktadır."
Osmanlı Devleti ve Kürtler
Erdelan Emirliği'nin Osmanlı-Safevi müşterek sınır hattında yer alması, iki rakip imparatorluğun bir düşmanlık ve savaş alanına dönüştürdükleri bölgeyi jeostratejik açıdan özel ve hassas bir coğrafya haline getirmişti. Erdelan emirlik sisteminin siyasi gelişim ve dönüşüm tarihinin incelenmesiyle, mezkûr devletlerle ilişkilerinin, bunların
Keyhan Muşir PENAHİ / Erdelan Kürt Beyliğinin Osmanlı ve Safevi Devletleriyle İlişkiler (16 ve 17. Yüzyıllar)Kitabı okudu
Kürt beyleri, salt siyasi iktidarlar peşinde koşan politik ve askeri aktörler değil. Bitlis Beyi Abdal Han, Şerefhan Bitlisi, Hakkâri Emiri Mir Imaduddin ve Mir Yakube Zirki örneklerinde olduğu gibi aynı zamanda düşünce ilimlerine ilgi duyan, edebi zevkleri önceleyen, medrese ve tekkeleri canlandıran ve en önemlisi de eser yazan mütefekkirlerdir. Siyasi aktörlerin aynı zamanda bilginin dolaşımını sağlayan aktörler olmasının Kürt düşünür ve şairlerini cesaretlendirdiği bir gerçektir. Nitekim bahsettiğimiz dönemde yani henüz 16. yüzyılda Kürt şairlerinin edebi muhitler olarak ortaya çıktığını görebiliriz.
16. yüzyılda öne çıkan en önemli şair Mir Yakub Zirki'dir (6.1579) Şerefname'ye göre Mir Yakub bir divan sahibidir ve divanı Kürtçedir. Ama yazık ki, bu divan bugün elimizde yoktur. Aynı dönemin başka bir şaride Erbil'e bağlı Herir Köyü'nden olan Eliye Heriridir. Bu dönemden şiirleri elimize ulaşan ilk şair olması açısından Eliyê Heriri önemli bir isimdir. Melayê Ciziri ve Ehmedê Xani'ye ilham kaynağı olması açısından da nemli bir şairdir.
16. yüzyılın sonlarında başlayan 17. yüzyılda zirvesine ulaşan Kürt edebi muhitlerin en önemlisinin Cizre'de Melayê Ciziri'nin yaşadığı Kırmızı Medresede olduğu anlaşılıyor.
Sayfa 257 - Osmanlı Kürt İlişkileri Bağlamında Kürt Medrese ve Tekkelerinde İlmi Faaaliyetler, Nesim DORUKitabı okudu
Osmanlı Devleti dönemi boyunca Bitlis Hizan meselesi ile birlikte Kürt önderlerine verilen siyasi idam kararının ilk mağdurlarından biri olarak tarihe geçen Şeyh Abdüsselam'ın Osmanlı yönetiminden talep ettiği siyasi istekler günümüze kadar Kürt halkının uğrunda mücadele ettiği isteklerle aynı paraleldedir. Şeyh Abdüsselam Barzani'nin mücadelesi Irak'taki Kürt halkının mücadelesinin temelini oluşturmuştur.
Sayfa 204Kitabı okudu
Şeyh Abdüsselam Barzani, Osmanlı Devleti sınırları içerisinde yaşayan Kürtlerin "adem-i merkeziyetçilik" ilkesi gereğince yönetilmesi için bölgedeki şeyh ve ileri gelenlerle çalışmaya başlamıştır. Bu meyanda Duhok'ta Şeyh Nur Muhammed Birifkani'nin evinde bir toplantı gerçekleştirmişler dir. Bu toplantıda şu kararlar alınmıştır.
Beş Kürt bölgesinde resmi dil Kürtçe olmalıdır. Eğitim dili Kürtçe olmalıdır. Tayin edilen kaymakam, nahiye müdürleri ve diğer memurların Kürtçeyi iyi derecede bilenlerden olması gerekir. Devletin dini İslam olduğu müddetçe mahkemelerde verilen hükümlerin İslam şeriatına göre verilmesi gerekir. Yargı ve fetva makamında olanların Şafii mezhebinden olmaları gerekir. Mükelleflerden alınan vergilerin şeriata uygun olarak alınması gerekir. Şeriata uygun olmayan ve onun dışında kalan vergilerin alınmaması gerekir. Vergilerin (zorunlu hizmetlerin karşılığı olarak) eskiden olduğu şekliyle alınması ancak bunların Kürt bölgelerindeki yolların onarımı için kullanılması gerekir.
Kararlaştırılan bu talepler katılımcıların imzalarıyla birlikte Meclisi Mebusan'a ve Seyyid Abdülkadir, Emin Ali Bedirhan ve Şerif Paşa gibi Kürt ileri gelenlerine gönderilmiştir. Şüphesiz İttihat ve Terakki, Şeyh Abdüsselam'ın bu taleplerinden çok rahatsız olmuş ve bunu devletin birliği ve bütünlüğü için tehlike olarak görmüştür.
Sayfa 194Kitabı okudu
Barzan Tekkesinin esas faaliyet alanı Şervan, Muzuri ve Zebari asıllı Beroj ve Nizar aşiret bölgeleri idi. Fakat Şeyh Muhammed Barzani'nin son dönemleri ile II. Şeyh Abdüsselam Barzani döneminden itibaren Mérgeser bölgesindeki yerleşik Herkiler ve Güney Gerdiler de Barzan ittifakına dahil oldular. Bu meyanda Şeyh Abdüsselam bir dizi reform gerçekleştirdi
"Buna göre, "toprak çiftçilere dağıtılacak, başlık parası ve zorla evlendirilmelere son verilecek, her köyde bir cami yapılacak ve burası hem dini hem de sosyal faaliyetlerin alanı olacak, köy sorunlarının çözümü için her köyde biz konsey oluşturulacak ve her bölgenin bir askeri gücü ve bunun sorumluları olacaktı. Barzaniler adı altında birleşen bu aşiretler diğer aşiretlerden ayırt edilmek için kırmızı sarık kullanmaya başlamışlardır. Şeyh Abdüsselam bu reformlarıyla ve sahip olduğu dini, politik ve askeri nüfuzuyla 19 yüzyılın başlarında Kürt aşiretleri arasında seçkin bir yere geldi.
Sayfa 180Kitabı okudu