Jennifer Kerner

Ve Dikiş İğnesi!

Çin'de ve Sibirya'da bundan 40.000 yıl önce ilk kıyafetlerin yapılışı, delikli dikiş iğnesinin icadından önceye dayanıyor. Zira kumaşları ve tabaklanmış derileri uç uça dikmek için kemikten yapılma çok ince bir tığ yeterlidir. Francesco d'Errico'nun açıkladığı üzere "deride delikler açmak için kullanılan en eski aletler, 80.000 ila 70.000 yıl öncesinde Afrika'da bulundu. Bunlar, Güney Afrika'daki Blombos kazı alanında bulunan, ısıyla sertleştirilmiş tığlardır."

Sayfa 60Kitabı okudu

Özgün

Genetik anlamda konuşursak, akraba evlilikleri çocukların sağlığı açısından zararlı olabilmektedir ve görünüşe bakılacak olursa tarihöncesi dönem insanları da en azından sezgisel olarak bu kan yasalarına hâkimdiler. Bugün hâlâ boyun eğdiğimiz yasakların oluşmasında bu ampirik veri etkili olmuş olabilir. Bu da atalarımızın sefahate varan bir toplumsal düzensizlik içinde yaşadıklarını ve bunun neticesinde gruplar arasında saldırganlık oluştuğunu söyleyen yerleşik kanıyı çürütmek için yeterlidir. Bilakis genel olarak avcı-toplayıcı toplulukları, hem grup içinde hem de grubun dışında barışçıl bir yaşam tarzı benimseme eğilimindeydiler.

Sayfa 73Kitabı okudu

Reklam

Özgün

Şaşkın şaşkın bakan vahşi, kıllı, kirli varlıkların abartılı imgelerinden bütünüyle ayrılan tarihöncesi popülasyonlar, aslında hem sanatlarında hem de kişisel süslenmelerinde büyük bir inceliğe sahiplerdi. Üst Paleolitik dönemde, kadınların bedenleri -aynı zamanda erkeklerin bedenleri de bazı spesifik objelerle çok hızlı bir şekilde süslenmeye başlandı: Şık giysiler, takılar ve vücut resimleri. Giysiler bir sürü avantaj sunuyordu: Öncelikle çevre koşullarına -bilhassa da soğuğa- karşı koruma sağladıkları işlevsel bir boyutları vardı, fakat aynı zamanda da kültürel bir ifade biçimiydi. Ayrıca tüm bu üretimlerin, giysileri daha hava geçirmez hale getirmeye ve daha da zarif süslemeler yapmaya yarayan dikiş iğnesinden daha önce yapıldığının altını çizelim. Yoksa bu, atalarımızın çok erken dönemlerde estetiği işlevselliğe tercih ettiği anlamına mı geliyor?

Sayfa 51Kitabı okudu

Özgün

Bu beyin milyonlarca yıl süren evrimden sonra toplumsal söylemler üretmeyi ve sembolik imgeler yaratmayı başardı. Tüm bu sözlerse yemek yapan aşçıların etrafında yayıldı. Kabilenin bağları ateşin ve masanın etrafında güçlenir, ittifaklar buralarda örülür ve büyüklerden kalan efsaneler buralarda anlatılır. Yemek genellikle ailesel, entelektüel ve duygusal bir alışveriş anıdır. Kanadalı araştırmacı Brian Hayden'in tarihöncesi ziyafetler hakkındaki son kitabında, Feasting in Southeast Asia'da (University of Hawaii Press, 2016) işaret ettiği gibi yemek, geleneksel insan grubunun çimentosudur. Kadın, kelimenin tam anlamıyla hamuru yoğuran kişidir, dolayısıyla tarihöncesi uygarlıkların gelişmesi için gerekli olan grup üyeleri arasındaki iletişimin ustasıdır... Leydi Sapiens yemek hazırlamak için bıçaklarını bileyebiliyor muydu? Arkeologların cevabının olmadığını düşündükleri bu soruyu uzunca bir zaman görmezden geldik. Fakat cevap bugün artık bütünüyle ortaya çıkarıldı.

Sayfa 149Kitabı okudu

Özgün

Arkeologların gün ışığına çıkardığı objeler bizlerle konuşuyor ve nihayetinde yalnızca besleyici anne rolünün çok ötesinde, duyarlı, dış görünüşüyle ilgilenen, günlük yaşamda kullanılan aletlerin üretiminde rol alan bağımsız ve özerk, yetenekli bir zanaatkâr, yaşamak için gerekli olan besin kaynaklarının tedarikini sağlayan bir Leydi Sapiens portresi ortaya çıkıyor.

Sayfa 198Kitabı okudu

Özgün

Fedakârlığı ve empatiyi destekleyen bir seçilim söz konusu zira aslında atalarımızın içinde yaşadıkları bu gruplarda çok fazla çatışma yaşanmamalıydı. En çok şiddet uygulayan, başkalarını öldüren, kadınları kaçıran kişiler, erkeklerden bahsediyorum elbette, işte onlar gruptan uzaklaştırıldılar hatta elendiler. Bu yalnızca insan davranışlarında değil, morfolojik anlamda da değişikliklere sebep oldu: Evrimin son aşamalarında fiziksel özelliklerimiz de gitgide daha arkadaş canlısı hale geldi.

Sayfa 199Kitabı okudu