Martin Cohen

Düşünce tarihinin en önemli filozoflarının bilinmeyenlerine bir yolculuk bu kitap. Haklarında genellikle akademik bilgilere sahip olduğumuz filozofların yaşamlarındaki bilinmeyenler, bir magazin şeklinde sunuluyor. Dili ağır değil ancak bahsedilen filozofları ve düşüncelerini önceden az da olsa tanıyor olmak şart.

Okumazsanız bir şey kaybetmeyeceğiniz bir kitap. Okursanız da elbette bir şeyler kazanacağınız kesin.

"Bütün felsefeler Platon'a düşülmüş bir dipnottan ibarettir."

Gerçekten öyle midir? Mesela Aristoteteles'in erdem etiği ve orta yolcu politika kuramı, Platon'un vejetaryen cumhuriyetinin bir devamı mıdır.

Peki ya Konfüçyüs'ün terbiyeli, uyumlu toplumu için aynı şeyi söyleyebilir miyiz. Kimbilir belkide Weber'den çok önce doğunun uzak bir köşesinde oluşturulan ilk bürokrasidir.

Aristoteles'in bir köleci olıuşu ve kadını da aşağı görüşü biz modern insanları rahatsız eder mi? Yoksa ondan halen öğreneceğimiz şeyler var mıdır? Demokrasi, Aristokrasi, Oligarşi ne demektir?

Machiavelli'nin felsefesi bugün makyavelist deyip geçiştirdiğimz basitlikte midir? Yoksa bundan daha karmaşık ve aslında zamanına göre modern parlementer demokrasileri yankılayan bir tınıya mı sahiptir.

Peki ya Hobbes. Bu sert filozoftan, şu meşhur "Homo, homini lupus" deyimini dil dünyamıza kazandıran İngiltere'linin Leviathan'ı nasıl bir şeydir. Gerçekten de insanı sadece çıkarları ve kendini koruma içgüdüsü mü yönlendirir? İnsan bu yüzden bir toplumsal sözleşmeye dahil olmalı mıdır?

Locke'un feodal özgürlüğe dair yazıları neyi müjdeler? Rosseau'nun mülkiyetsizliği savunduğu Eşitsizlik Üzerine Konuşması modern kapitalist toplumda eşitsizliğin dibine vurduğumuz bir çağda bize ne söyler? Smith bir paragöz müydü? Marx'ın mesihçi materyalizmi işçilerin, emekçilerin ve yoksulların kalplerini nasıl fethetti ve halen dolaşmaya devam eden ürkütücü bir hayalete nasıl dönüştü? Mill'in iyimser liberalizmi uygulanabilir midir, uygulansa bile "bırakınız yapsınlar" hangi gruplar ve sınıflar için iyidir?

Durkheim ve Max Weber toplum söz konusu olduğunda yukarıda saydıklarımız dışında bize yeni olarak ne söylerler? Toplumu bir arada tutan şey nedir? Kapitalizm ve protestanlık nasıl evlenip büyük bir sermayenin gelişimine kaynaklık etmiştir?

Faşizm gerçekten Almanya'da mı doğmuştur. İtalyan faşizmi ve Alman Nazizmi arasındaki farklar nedir? Faşizm modern liberal demokratik dünya devletlerinde aşılmış bir şey midir yoksa halen kimi uygulamaların içinde örtük bir şekilde yaşamakta mıdır? Faşizmle Hegel, Nietzsche arasında bir bağ var mıdır?

Adolf Hitler Kavgam'da neyi anlatır, nasıl bir dünya çizer, nasıl bir toplum hedefler? Nazizmin etkileri bugün halen aşılabilmiş midir?

Mao Zedong Küçük Kırmızı Kitabında Çin komünistlerine neyi anlatır? Bugünkü Çin'i şimdiki güçlü noktaya taşımakta bir etkisi söz konusu mudur? Kadınlara ve yoksullara adanmış mütevazi yaşamı söz konusu politika olduğunda merhametli kalabilmiş midir?

Bu sorular eğer sizin kafanızda hemen cevaplanması gerekenler olarak belirdiyse bu kitabı siyaset felsefesine bir başlangıç olarak okumalısınız. Birçok yerde sayfa kenarlarına küçük notlar alarak, satırların altını çizerek zevkle okudum. Benim için güzel bir siyasal tarih yolculuğuydu.

Martin Cohen'in okuduğum üçüncü kitabı. Bu kitapta, 30 farklı filozofla ilgili yanlış bilinen konular ele alınmış. Filozoflar sekiz ayrı bölümde ele alınmış. Örneğin, Antikler, Ortaçağ Felsefesi, İdealistler ve Romantikler. Her bir filozofun konuyla ilgili bir çizimi de satırlara eşlik ediyor. Bununla birlikte, Cohen "dalga geçmeye" varan bir dil kullanması da kitabı kısmen eğlenceli hale getirmiş. Adından beklendiği üzere, kitapta masal yok ama her bir filozof hakkında masallaşmış bilgilerle ilgili farklı açıklamalar var. Felsefe ile ilgileniyorsanız okumanızda fayda olabilir. Özellikle, kitaba ek olarak verilen, Felsefede Kadınlar ve Neden Bu Kadar Azlar? isimli başlık geniş bir araştırmanın sonucu olmalı. Burada bahsedilen 30 filozofun bilinmeyen yönleri sizi de şaşırtabilir.

Kitap önsözünde de diyor; bir anda okunup bitecek bir kitap değil elinizdeki. Sindirerek, ikilemleri önce kendi içinizde tartışarak ilerleyeceğiniz bir kitap. Okuyacaklara tavsiyem; ikilemlere önce kendiniz cevap verin, isterseniz biriyle tartışın. Akabinde ikilem açıklamalarına geçip o ikilemin cevabını okuyun. Çünkü önce ikilemler, ikinci bölüm niteliğinde de açıklamalar var. Normal kitap okur gibi gitmeyin derim. Keza okuduğunuz normal bir kitap değil.

"101 felsefe problemin yer aldığı bir kitap.
Daha önce keşfedilmemiş paradokslardan ve merak uyandırıcı bilmecelerden oluşan bir hazine tek kelime ile ... 101 Felsefe Problemi

Baştan sona beğenerek okudum diyemem ama bazı ikilemler insanı zora koşan cevaplarla doluydu, bazıları ise o duruma düşmeden samimi bir cevap verebilmenin imkansız olduğunu düşündürdü...

Filozofların hayatlarının bilinmeyen ve değişik yönlerini öğrenmek ve onların düşüncelerine giriş şeklinde merak edenler için isteyenlere önerebiliceğim bir kitap

Antik Yunan'dan günümüze pek çok filozofun görüşlerinin yer aldığı, dili esprili bir kitap. Günlük hayatta da karşımıza çıkabilecek bazı düşünce olayları hikâyeleştirilmiş. Her hikâyenin sonuna da bir soru eklenmiş. Soruların olası cevaplarına da kitabın "Açıklamalar" bölümünde yer verilmiş. Ayrıca bazı kavramların kısa açıklamaları "Sözlükçe"de anlatılmış. Bazı sorular resimler üzerinden sorulmuş. Bunlardan biri kitabın kapağını oluşturuyor. Soru şu: Su akmakta mıdır? Problemlerin bazıları basit veya gereksiz görünebilir. Yine de çözülemeyen bazı problemler de var. Eğer her problemden sonra açıklamasını da merak edecekseniz kitabı bir başından bir de ortasından okumak gerekiyor. İki kitap ayracına ihtiyaç duyulabilir.

Martin Cohen'in okuduğum ikinci kitabı ama bu kitap daha önce yazılmış (diğeri 101 Felsefe Problemi idi). Her iki kitabın da önsözü niteliğindeki "İleri!" ismini taşıyan bölümü, neredeyse aynı cümlelerle yazılmış ve okuyucuya kitap hakkında bilgiler vermekte. Bu kitabı diğerine göre daha çok beğendim. Tüm ikilemler hikâyeleştirilmiş olmakla birlikte, özellikle "Tartışmalar" kısmında pek çok gerçek olaydan bahsedilmiş. Bu kitabı da hem başından hem de ortasından okumak gerekiyor. İyi kitap.