* l’esprit de l’escalier
** (Fr.) Türkçeye merdiven aklı olarak çevrilebilecek, olumsuz bir söze anında, tatmin edici bir şekilde cevap veremeyip oradan ayrıldıktan sonra aklınıza mükemmel cevapların gelmesi durumunu niteleyen bir ifade.
Şubat 2021'de İthaki tarafından hazırlanmaya başlanan yeni bir seri İthaki Kapsül Serisi. Her biri nispeten kısa birer novella olan kitapların ilkini okumuş bulundum.
Kitabın kapak tasarımını görünce önce ne ile karşılaşacağımı bilemedim. Sonra okumaya başlayınca, kendimi öyle çok kapatırdım ki sanki kitapla bütün oldum.
Kitabın iki karakteri
Soyut şiirsel ve güzel bir anlatımı olan kitap zaman savaşının iki tarafının birbirlerinin yaptıklarını bozmakla ve önlemekle görevli iki ajanı mavi ve kırmızı evrenler, alternatif gerçekler ve zamanlar arasında yaptıkları yeniden oluşturma, bir şeylerin olmasına neden olma, bir şeylerin gerçekleşmesine zemin hazırlama, önleme ve bozma gibi
Zamanı kendi çıkarları için budayan bahçenin iki rakip ajanı veya bilimkurgunun Romeo ve Julieti, arasında geçen bir mektup silsilesinden oluşuyor kitap.
İkili arasındaki mektuplaşma Çinli masa tenisçilerin oyunları gibi okuru sağa sola savuruyor. Her mektubun sahibine çarpıcı bir şekilde ulaşması, her mektubun içeriğinin sanat ve kültür açısından binlerce kitabı belleklerine indexlemiş ajanlar tarafından yazılmış olması ve her defasında yeni hamle ne olacak diye uyanan merak duygusunun korunması kitabın güzelliği.
Somut şeyler değişken ve soyut şeyler sabit hikayenin içinde. Ve anlatım değişik bir strateji izlemiş. Bu yüzden okuma esnasında bu rekabet nasıl başladı, nerede geçiyor, kimlerin etrafında geçiyor, bu ajanların nitelikleri, silahları, teknolojileri neler, yüzleri neye benzer gibi detaylara yer verilmemiş veya okurun hayaline bırakılmış.
Bu da alışkın olduğumuz okumalar yüzünden kitaba alışmayı başlarda zorlayabilir. Ama kitap kendini okutacak çekiciliğe sahip olduğu için büyük bir sorun değil.
Zamanın soyutluğunda kendine bir yaşam alanı açmak için uğraşan başka bir soyut kavramın kazanma mücadelesi. Okunmaya değer.