Orkun Dergisi Gönderileri
Orkun Dergisi kitaplarını, Orkun Dergisi sözleri ve alıntılarını, Orkun Dergisi yazarlarını, Orkun Dergisi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.SESLENİŞ
Yalnızım, ne kadar aranıp dursam
Baş ucumda seni bulamıyorum.
Güneşten vazgeçip susuz olsam da
Seninle olmadan olamıyorum.
Rıza Nur, çok intizamlı ve düzenli idi. Öldüğü zaman sandıklarının ve dolaplarının içinde bulunan maddelerin tam listeleri sandık ve dolaplarda bulunmuştur.
Rıza Nur Kütüphanesi
Merhumun doğum yeri olan Sinop'ta kurduğu milletine armağan ettiği bir kütüphane vardır. Rıza Nur Kütüphanesi adını taşıyan bu kitaplık yurt dışında bulunduğu yıllarda da, merhum tarafından yeni yeni kitaplarla beslenmiştir.
Rıza Nur'un ölümünde, karaborsacı bir Yahudi kağıt tüccarının rolü vardır:
Merhum, o sıralarda Tanrıdağ dergisini çıkarıyordu. Bir Yahudi kâğıtçı ile alış veriş etmekte idi. Yahudi'ye son gidişinde, kendisinden anlaşmalarından çok para istemiş, böyle hileli işlere aklı yatmayan Rıza Nur bu sahtekâr Yahudi ile sert bir münakaşa yapmış ve kan beynine çıkan Rıza Nur, o gece (0.20'de) geçirdiği kriz ile Allah'ın rahmetine kavuşmuştur.
Lozan görüşmeleri esnasında;
Rıza Nur, Venizelos'un(Eski Yunanistan Başbakanı) çok hazırlıklı geldiği bir oturumda, çok uzun süre süren tartışmada onu öyle hırpalamış ve çaresiz hale düşürmüştü ki, Venizelos mağlubiyetin tesiriyle büyük bir sinir buhranı geçirmiş ve bayılmıştır. Bu hâdise İsviçre gazetelerinde karikatür konusu olmuş ve Rıza Nur'un ringte eldivenli boksör kılığında(karşısında venizelos yığılmış halde) karikatürleri çıkmıştır.
Dr. Rıza Nur: Padişahlığı ilga eden ve din ile devleti ayıran teklif benimdir.
Rıza Nur uzun bir ayrılıktan sonra Türkiye'ye döndüğünde yazılı hücumlara maruz kalmış saldıranlar arasında Nazım Hikmet ile birlikte Rusya'ya giden Vâ-Nu'ya cevabında;
Vâ-Nu Laorusse'nin(Meşhur Fransız Yazar, Büyük Larousse ansiklopedisinin yazarı) benim içi dediklerine inanmamış bu malûmatta bir iki yanlış yok değil. Fakat doğrusu ve hele eksiği pek çok Bunları birer birer mütalea edelim Vâ-Nu anlasın:
(Dergide toplam 13 maddelik ayrı konuda cevap vermiş fakat uzun olmaması adına bir tanesini paylaşıyorum)
13. Larus benim için Türkiye'de kilise ile devlet işlerinin birbirinden ayrılmasına girişti, padişahlığı ilga etti diyor. Larus iyi ifade edememiş. Fransızlar bu meselede kilise derler. Onların tabiri (Seperetion de l'Eglise et de l'Etat) dır. Onlardan aldık ama biz din ile devletin birbirinden ayrılması dedik.
Padişahlığı ilga eden ve din ile devleti ayıran teklif benimdir. Bu babda bir takrir verdim. Büyük Millet Meclisi kabul etti. Bu takririm Dolmabahçe sarayında toplanan son tarih kurultayında sergide teşhir edilmiştir. Yazı, benim el yazımdır. Bunu o vakit mebus olan 300 kişi de bilir. Fransanın o vakit Ankara mümessili olan General Mujen de celsede hazırdı. Vâ-Nû ona da sorsun. İsterse zabıtnamelere de baksın. Büyük Millet Meclisi'nin birinci devresinin son yıl zabıtnamelerinin 24.cildindedir.Vâ-Nû'nun daha diyeceği var mı?
Peyami Safa diyor ki;
Meşrutiyet inkılabında Rıza Nur, Milli Mücadelede Rıza Nur, Cumhuriyet inkılabında Rıza Nur, memleket davalarının hepsinde fedakâkarlık şart olunca Rıza Nur mevcut, fakat şeref ve mükâfat almak sırası gelince Rıza Nur nâmevcuttur. Tarihimizin feragat faslında Rıza Nur meşhur, menfaat faslında meçhul bir simadır.
Rahmetlinin ölümünü takip eden saatlerde, henüz cenazesi soğumadan, evine baskın yapan emniyet mensuplarının, onun mahrem hâtıratını aradıkları rivayet olunur. Şayet bu söylenti doğru ise, hakikatın ortaya dökülmesinden endişe ettikleri devr-i sabık* kodomanlarının niçin ona düşman olduklarını izah çok kolaylaşır.
*devr-i sabık: Yeni gelen iktidarın eskilerden hesap sorması
Yazan: Zeki Sofuoğlu
Rıza Nur'un Doğumundan ölümüne zamanbilgisi özeti:
- 30 Ağustos 1879 Sinop'ta doğdu. Babası imamoğullarından Mahmud, annesi Zarflıoğullarından Hâcere. Asıl adı Rıza, Nur adını Tıbbiye de alıyor. Sonra da soyadı olarak alıyor.
- 1891 Tıbbiye idadisinde, Namık Kemal'in şiir ve yazılarını okuyup tesirinde kalıyor.
- 1895 Tıbbiye idadisini bitirerek Askeri Tıbbiye Mektebi'ne