Wilhelm Weischedel

Tımarhaneyi ucuz yoldan şereflendiren deli...

"Ben soluk aldığım ve bunu yapacak durumda olduğum sürece, aranızda kime rastlarsam rastlayayım, onu uyararak ve maskesini yüzünden sıyırarak tefelsüf etmekten kendimi alıkoyamayacağım ve alıştığım şekilde konuşacağım. Sen ey Atinalı olan en iyi adam, sen ki bilgelikte ve kudrette itibar kazanmış olan o en büyük kentte doğdun, elden geldiğince fazla para, ün ve şeref kazanmak için mümkün olanı yapmaktan utanç duymuyorsun, ama sağgörü, gerçek uğruna ve ruhunun olabildiğince iyi olması için bir çaba sarfetmiyorsun değil mi?...
" İnsan için hergün erdemin sözünü etmek ve kendimi ve diğerlerini incelediğim şeylere dair konuştuklarımı dile getirmek en büyük nimettir , ama incelemeden geçirilmiş bir hayat insan için yaşanmaya değmez."

"Wilhelm Weischedel, bilgince yazılmış, ama güç anlaşılır olan bir sürü felsefe literatürünü bir yana iterek birçok filozofun düşünce sistemini ve hayat eserinin özünü alışılmamış bir tarzda o kadar güzel birbirine bağlamaktadır ki, bu üslupla, karşısına çıkan karmaşık meseleleri kolayca anlaşılır hale getirmiştir. Felsefenin Arka Merdiveni, okuyucuyu anekdotlarla hafifletilmiş girişlerin berrak yolundan geçirerek bir ön bilgiyi şart koşmadan doğrudan ele aldığı filozofun düşüncesinin merkezine götürmektedir. Miletli bir tüccar olan Thales den başlayarak felsefenin ölümünü ilan eden modern filozof Ludwig Wittgenstein a kadar ki dönemi kapsayan iki bin beş yüz yıllık Batı felsefe tarihi, burada bilimsel bilgiçliğe ve akıl hocası tavrına düşülmeden bu sanatın tüm araçları kullanılarak anlatılmıştır."Rheinische Merkur"Weischedel, büyük filozofların anlaşılmasına götüren yolun, daha basit ve daha dolaysız olarak kalın kalın ciltlerden ya da eserlerinin bilgiççe yorumlarından değil, sürprizlere açık mutfak ve yatak odalarına girmelerine imkân veren arka merdiveninden geçtiğini keşfetmiştir." Der Spiegel

Üç ,ama son derece güçlü tutku hayatımı belirlemiştir: aşk iştiyâkı, bilgi edinme iç güdüsü ve insanların marûz kaldıkları acılardan dolayı duyduğum o katlanılmaz merhamet.

Ama kim daha derin ve güvenilir bir zemine kavuşmanın cesurca umudu ile üzerinde durduğu yeri yitirmek riskini göze alamazsa, felsefe yapmanın başlangıçtan beri ne olduğunu asla bilmeyecektir.

İnsan özüne göre iyidir. Bu sebeple onun ahlaki ödevi , özünün başlangıçtaki iyiliğini gerçekleştirmekten ibarettir. Bu belirleme muhakkak ki biçimseldir, çünkü insanın mahiyeti itibariyle ne olduğu ve buna göre ne olması gerektiği sorusu ortaya çıkıyor. Bunu kavrayabilmek için Aristo insanı hayvandan farklı oluşuna göre mütalâ etmektedir. O bunda şu sonuca varmaktadır: İnsanı hayvan karşısında seçkinleştiren niteliği onun ruhu, aklı ve logosudur(kelâm). Şimdi Aristo sözünü şöyşe bağlıyor: Hiçbir anlamsız şeye girişemeyen tabiat, diğer canlılardan başka olarak değil mi ki insanı da oluşturmuştur, o halde bunu, gerçekleşebilecek biricik şeyinin, yani Geist'inin (ruhunun) aklının veya logosunun, insanın içinde gerçekleşmesi için böyle düzenlenmiştir. Buna insanın kişisel varlığının anlamı onun kendine özgü olan aklının melekesini olgunlaştırması ve o ne ise gerçekte olması yani akıllı bir canlı varlık olması dahildir.

Logos Grekler için nesneleri tanımak ve onları görülür kılmak, dünyayı açmak yeteneğidir. Eğer Aristo şöyle derse: "İnsan logos'a sahip olan varlıktır." Bu demektir ki onun misyonu dünyayı tanımasıdır. Buna göre onun yeniçağ düşüncesindekinin aksine dünyaya egemen olması değildir. Aristo ve Grek düşünüşü, esas itibariyle insan varlığının anlamı dünyayı tanımaktır.

"Var olan her şey tanrısal güçlerle içlerinden yönetilir.(..) En doğrusu dünyada bir birlik gösteren , güçlü, tanrısal bir ilke egemendir ve var olan her şey kökenini ve mevcudiyetini sürdürüşünü ona borçludur.."

'Düşünüyorum, o hâlde varım'. 'Kuşkulanıyorum, o hâlde varım'. 'Aldatılıyorum, şu hâlde varım'.

Ben farkında olmaksızın aynı zamanda öyle derin bir girdabın içine düştüm, o kadar büyük bir şaşkınlığa uğradım ki; artık ne yere basabiliyorum ve ne de yüzerek suyun üzerine çıkabiliyorum.