Güzel bir inceleme olmuş yüreğinize sağlık. Bu soruyu sorduğum için kızan, beni cahil de bulanlar olabilir, internette bununla ilgili yaptığım araştırma da beni tatmin etmedi ama bayan kelimesine bu kadar iğrenç bakılmasını, kadın değil de bayan diyenlere aşağılık gözüyle bakan kısmı hâla anlamış değilim; ben hepsini eş anlamlı sözcük olarak görüyorum. Ama detaylı bilgi verip beni aydınlatan olursa sevinirim.
Ben bu konularda profesyonel değilim fakat kendi bakış açıma göre açıklamaya çalışayım hocam. Daha detaylı bilgisi olan varsa ben de dinlemek isterim tabii.
Bu aslında "kız mı kadın mı bilmem" polemiğine dayanan bir tartışma konusudur ki tahmin edebileceğiniz üzere bu çok aşağılayıcı bir sözdür. Bir erkekte bu fark gözetilmezken özellikle henüz evlenmemiş kız kardeşlerimiz için "bakire mi değil mi bilmem" anlamına gelen "kız mı kadın mı bilmiyorum en iyisi riske girmeyeyim bayan diyeyim kurtulayım" gibi bir algı oluşuyor. Yani bazı düşüncelere göre kadın demek kadına hakaret olarak algılanacak gibi saçma bir düşünce içine giriliyor. Oysaki bakire olup olmaması fark etmez. Yaşı da fark etmez. Kadın kadındır. Bir kadına kadın demekte hiçbir kötü niyet de yoktur ki olması gereken budur.
Ama dediğiniz bu "bayan" kelimesine karşı özel bir düşmanlık besleyenleri de anlamak zor. Bilirsiniz biri bir şey tutturur herkes peşinden koşar gider. Özellikle bu inanılmaz bir savaş haline gelmiş durumda ve bence yanlış bir yöntem. Özellikle de "bayan değil kadın" diye ortalığı ayağa kaldıran sevgili kız kardeşlerimizden bazılarına bakıyorum da; cinsiyetçi ifadelerden tutun da bir kadını aşağılayabilecek her türlü davranışa açık çek verenler de var. Ben asıl bu anlaşılamayan kavramlara karşıyım. İsterse bayan desin ama bir kadına nasıl davranıyor o önemli.
Aynen düşüncelerinize sonuna kadar katılıyorum, bir bayan olarak bu açıklamayı yapmanızla içim rahat etti :)
Aslında benim düşünceme göre insan; kadın, erkek, hayvan veya bitki, bir canlıya nasıl davranacağını bilmeli...
Meltem Tekeli'nin yorumuna katılıyorum, bunlara ek olarak kelime kökeninden bahsedebilirz. Fransızcadaki 'mösyö-madam' ikilisine karşılık olarak türetilen 'bay-bayan' ikilisinideki bayan kelimesi aslında bakarsak hiçbir cinsiyeti ifade etmiyor; çünkü Türkçenin hiçbir döneminde -an eki ,dişil yapım eki olarak kullanılmamıştır.Ayrıca 'bay' kelimesinin anlamı 'zengin,soylu birey' demek iken 'bayan' onu eksilten,bay-an (fiil) olarak yorumlanabilir.Bunlara ilaven 'bayan' ın estetik bir yanı da yok: Bayanlar günü,bayana şiddete hayır,bayan hakları; öyle değil mi?
Sonuç olarak kadın kelimesini kullanmaya gayret edelim. Fakat bayan kelimesini kullanan herkesin de bir art niyeti olmadığını bilelim, derim ben:)
Yorum yapabilmek için giriş yapmanız gerekmektedir.