Şüphesiz, her milyon kişide bir astronom, matematikçi, komedya şairi ve mistik çıkacaktır. Astronomi tarihini okuyan herkes Copernicus'un, Newton'un, Laplace'ın yeni adamlar veya yeni tür adamlar olmadığını, onların Thales, Anaksimenes, Hiparkhos, Empedokles, Aristarkhos, Pythagoras ve Oenopides tarafından öncelendiğini, 55 bunların hepsinin aynı şekilde, coşkulu hesaplama ve akıl yürütmelere yatkın, dikkat dolu geometrik bir beyine, dünyanın hareketine paralel bir zihne sahip olduğunu teslim eder.
55 Filozof ve matematikçi olan Thales'te (MÖ yak. 624-yak. 546) "su" olan ana madde, yani varlığın tözü, bir diğer doğa filozofu Miletli Anaksimenes'te (MÖ 585-528) "hava" olur. Hiparkhos (MÖ yak. 190- yak. 120) ise Helenistik dönemin başlıca astronom ve matematikçilerindendir; gök cisimlerinin hareketi üzerine temeltaşı sayılabilecek kuramlar üretmiştir. Empedokles (MÖ 490-430) felsefesinin merkezinde, doğanın dört temel unsuru olan ateş, hava, su ve toprağın yanısıra karşıtlıklar ve döngüler yer alır. Matematikçi ve gökbilimci olan Sisamlı Aristarkhos (MÖ 3 1 0-230) ise kendinden önceki Aristotelesçi-Ptolemaiosçu dünya-merkezli astronomiye karşı güneş-merkezli bir model geliştirir. İyonyalı filozof ve matematikçi Pythagoras (MÖ 5 70-495) "sayıların babası" olarak bilinir; evrendeki her şeyin matematikle açıklanabileceğini savunmuştur. Sakızlı Oinopides (MÖ yak. 490-420) ise bir diğer Yunan astronomudur ve eksen, yörünge, döngüler üzerine önemli matematiksel çalışmalar yapmıştır.
Güneşimizin kütlesine sahip bir kara deliğin parçacık yayınlaması o kadar seyrek olur ki, böyle bir süreci saptamak olanaksızdır. Ancak, çok daha küçük kütleli -örneğin bir dağın kütlesi kadar- 'mini' kara delikler var olabilir. Böyle bir dağ kütlesine sahip kara deliğin yayınlayacağı X-ışını ve gama ışınları yaklaşık on milyon megawatt olur ki, bu da tüm dünyanın elektrik ihtiyacını karşılayabilir. Ama küçük bir kara delikle baş etmek kolay değildir. Onu bir güç üretim merkezine yerleştiremezsiniz, çünkü tabanı delip geçerek dünyanın merkezine yerleşir. Böyle bir kara deliğe sahip olsaydık, onu koyacağımız en emin yer, uzayda dünya etrafındaki bir yörünge olurdu.
Sayfa 59Kitabı okudu
İnsanlar nasıl oluyor da bilimin insanlık için yararlı olduğunu düşünüyor?
Söylendiğine göre, elektronların atom içinde çok yüksek hızlar da dönerken oluşturdukları yörünge, kuyruklu yıldızların galaksi içindeki uçuşlarıyla tam olarak aynıymış. Atom fizikçisi için ele- menter parçacıkların dünyası, evrenin kendisi kadar kocamandır. Ve, ortaya konulduğu kadarıyla, yaşadığımız bu galaksiye ek olarak sonsuz başka galaksiler vardır. 0 zaman, evrenbilimcinin gözünde, bizim galaksimizin tümü son derece küçük hale gelir. Gerçek şu ki, bir damla suyun basit olduğunu ya da bir kayanın âtıl olduğunu düşünen insanlar mutlu ve cahil aptallardır; o bir damla suyun büyük bir evren olduğunu ve o kayanın, roket misali akan elementer parçacıklardan oluşan bir dünya olduğunu bilen bilim adamları ise zeki aptallardır. Basit olarak görüldüğün de, bu dünya gerçektir ve elimizin altındadır. Karmaşık olarak gö rüldüğünde ise dünya korkutucu ölçüde soyut ve uzak hale gelir.
Sayfa 167
“Beklenmedik zamanlarda, beklenmedik olaylar olur, insanın kader çizgisi yörünge değiştiriverir.”
Güneş, Solar Apex adı verilen bir yörünge boyunca Vega Yıldızı doğrultusunda saatte 720 bin km.'lik muazzam bir hızla hareket etmektedir. Bu, kabaca bir hesapla, Güneş'in günde 17 milyon 280 bin km. yol katettiğini gösterir. Güneş'le birlikte onun çekim sistemi içindeki tüm gezegenler ve uyduları da aynı mesafeyi katederler.
Sayfa 17 - Kültür yayınlarıKitabı okudu
Bazen.. çektiğin acıyı unutmanın en iyi yolu çalışmaktır...
Sayfa 66Kitabı okudu
Cehalet ve batıl inanç, ülkede bundan bolca vardı..
Sayfa 52 - Martı YayınlarıKitabı okudu
Gezegenleri Güneş çevresinde hareket ettiren şey nedir?
Kepler'le aynı dönemde yaşamış bazı kişiler bu soruyu şöyle yanıtlıyordu: Melekler kanatlarını çırparak gezegenleri arkadan yörünge boyunca iterler. Daha sonra göreceğiniz gibi bu yanıt gerçeğe pek de uzak sayılmaz. Tek fark, meleklerin farklı yönlerde oturup kanatlarını içeriye doğru çırpıyor olmalarıdır.
Sayfa 6 - TÜBİTAKKitabı okudu
"Güneşin kütlesi uzay-zamanı öyle bir biçimde büker ki Dünya dört boyutlu uzay-zamanda düz bir yörünge izlemesine karşın, bize üç boyutlu uzayda dairesel bir yörünge üzerinde gidiyormuş gibi gözükür."
Buraya, Dünya'nın ve Güneş'in uzay-zamanda nasıl hareket ettiğini gösteren bir video bırakıyorum. youtube.com/shorts/HDSKuln-5qU
Sayfa 43 - Milliyet YayınlarıKitabı okuyor
Yıldızlara hiçbir zaman dokunamayacağım ama burada durup başkalarının dokunuşuna tanık olabilirim.
Ne yapsak acep? Ben gülüyom diye gülmüyorsa bu bahtım
Battı balık bon vayage
Yörünge şaşırt bana matiz koordinatım
Kasaveti derlerken huzura nazır kaide şirazem
Yine de evhamlanma yitirmedim halen kendimi kendime rağmen
İşin kötüsü de bu ya! Gezegen her geçen sene daha hızlı dönüyor ama yörünge değişmedi!
Sayfa 50
Hepimiz Ay'ın çocuklarıyız
Dünya Güneş; çevresinde yörünge eksenine 23,4°'lik bir egimle dönüyor. Bu 23,4° eğim, yıllık mevsim döngüsünün de nedenidir. Yılın bir bölümi boyunca kuzey yarimküre Günes'e doğru (yaz), güney yarimküre de Güneş'ten uzağa (kış) eğim yapar. Altı ay sonra durum tersine döner. Ay'ın kütleçekim etkisinin, Dünya'nın eksenel eğimini dengede tutarak yalpalama derecesini düşürmesi, kritik önem taşır. Bu durum Dünya'da milyarlarca yıl boyunca görece kararlı bir iklimin hüküm sürmesini sağlamıştır. Birçoklarına göre Ay'ın oynadığı bu dengeleme rolü olmaksızın Dünya'da yaşam da asla başlayamazdı.
İster değişik rollerde oynayan bir oyuncu gibi düşünelim, ister sürekli bir maske değiştirme gibi düşünelim, tüm yapıtlarının, kendisine onca emeğe, acıya malolmuş, sürekli çelişkilerle beslenmiş bir iç mantığı bulunduğunu yadsıyamayız. Diyelim ki, yaşamı ve yapıtları bir yörünge, ama bu yörünge üzerinde, her aşamada kendisine müthiş acılar veren düzeltmeler, damıtmalar ve arıtmalar var.
Sayfa 17 - Önsöz - Bahadır GülmezKitabı okudu
ince bi yağmur caddem anlık
en az gözlerim kadar ıslak
geceleri yağdım huzurdan ırak
bu kez dert değil mutluluktan
inan korkum yolumdan uzak
bi yol bulur da kaybolursan
yerim yurdum yok olursan