Bitiren insanda boşluk bırakan ve yine Yaşar Kemal'i tanıyanların okurken hissettikleri o destansı anlatı... Bu incelemeye ne yazarsam yazayım mutlaka bir şeylerin eksik olacağını düşünüyorum o nedenle uzun tutmamaya çalışacağım. Kitap kurgu-roman olarak karşımıza çıksa da aslında şiirsel bir yönü var; lirik, epik, pastoral, didaktik ve satirik şiirsel anlatımların hepsi mevcut. Doğa güzellikleri, destanlar, kahramanlık öyküleri, duygu-düşüncelerin coşkuyle okura geçişi, beş duyumuzu bol bol bize kullandırması zâten romanın içeriğinin zenginliğiyle ilgili oldukça ipucu verebilir. Bunun yanında düşünce aşılama tarzı da mevcut, okur zâten buna dikkat edecektir. Bunu doktrin olarak düşünmeyin, öğüt, bilgi, ahlâkî ders çıkarımı ve sâir öğretici nitelikte düşünce aşılamasından bahsediyorum. Özetle bir edebî eserin olup olabileceği her türlü zenginlik iş bu dörtlemede bol bol var. İnce Memed nam eşkıya üzerinden yazar ciddî bir toplumsal eleştiri yapıyor. Aslında satirik olan kısım diğer dört şiirsel yöne daha ağır basıyor. Köylülerin şimdiki adıyle burjuva (burclular) olan insanların elinden çektikleriyle yazarımız okuruna vicdana da seslenerek bizim insan olmaklığımızı yine bize hatırlatmaya, oramızı deşmeye çalışıyor ve bunu 2165 sayfanın en az üçte birlik kısmında yapıyor diyebilirim. Tabi haddimiz olmayarak incelemeye biraz teknik bakmaya çalıştık fakat daha normal bir okur değerlendirmesine dönecek olursak aslında konu biziz, konu Türkiye... Çiçeği burnunda cumhûriyetimizin köylüsünün durumundan yola çıkarak aslında tek parti dönemine ilişkin eleştiriler de var. Ya'ni imparatorluktan kalma bir sorun olan derebeylik sisteminin cumhûriyette devam ediyor olması ve buna tam bir çâre bulunamayışı ya da bulunmak istemeyişi yazarın çok üstünde durduğu bir durum. Toros köylülerinin icbar edildiği durumlar üzerinden hepimize öğretilen değerlerin sorgulanması (sık sık) söz konusu oluyor. Vatan, millet, ülke, ahlâk, anlam-değer dünyâsı hepsi fezâya kadar giden soruların muhatabı oluyor. İnsanların normal yollardan kötülüklerle baş edemedikleri için başka bir yaşam tarzına geçmek zorunda olması, kötülüğün vücut bulmuş hâli olan insanların her türlü imkânları kullanarak sâde vatandaşların hattâ vatandaş dâhi olduklarını bilmeyen bu insanları zorladıkları şartlar... Tüm bu mücâdelelerin içinde aşk, sevgi, öfke, nefret ve tüm duygusallıkların bir arada oluşu, kısacası insan olmanın, insan kalmanın hazin öyküsü... İmi timi bellisiz kalmış insanlık... Okuyunuz.

İnce Memed 4Yaşar Kemal · Yapı Kredi Yayınları · 202116bin okunma

·

7 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Basatbeg