Komisyon raporundan sonra sorun, Milletler Cemiyeti tarafından Milletlerarası Adalet Divanı’na götürüldü. Türkiye Divan toplantılarına katılmadı. Milletler Cemiyeti tarafından görevlendirilen Estonyalı General Laidoner de bu arada raporunu vermişti: “Türkler hristiyanlara kötü davranıyor!..”
Bu rapordan sonra Milletler Cemiyeti Meclisi 16 Aralık günü kararını verdi: Musul, İngiltere mandasındaki Irak'a bırakılmıştı.
Türkiye bu karara karşı direndi. Ancak, Hükümet, o günlerde, birbiri ardından başlayan ayaklanmalarla meşguldü.
Nasturi Ayaklanmasından sonra Şeyh Sait Ayaklanması başlamıştı. Şeyh Sait Ayaklanmasını Reçkotan ve Raman Ayaklanmaları izlemişti. 1925’de Sason Ayaklanması patlak veriyordu. Reçkotan Ayaklanmasından sonra 16 Mayıs 1926 günü 1’inci Ağrı Ayaklanması, 26 Mayıs 1927’de de Mutki Ayaklanması başgöstermişti.
Türkiye bu koşullarda 5 Haziran 1926 günü İngiltere ile anlaşma imzalamak ve Musul'u terketmek zorunda kalıyordu. Anlaşma gereği olarak Türkiye’ye Musul petrolleri üzerindeki hakkı karşılığı olmak üzere 500.000 sterlin ödenecekti.
Sayfa 145Kitabı okudu
·
12 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.